Nhiều kết quả nhưng còn nhiều khó khăn
Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ năm học 2023-2024, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non Nguyễn Bá Minh cho biết: Trong năm học, toàn ngành thực hiện đúng quy định, hiệu quả các chính sách phát triển giáo dục mầm non. Tăng cường huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục mầm non. Ưu tiên, lồng ghép nguồn lực từ các Chương trình, Đề án đầu tư xây dựng các hạng mục công trình, mua sắm bổ sung trang thiết bị, đồ chơi, đồ dùng dạy học, tài liệu học liệu, nâng chất lượng thực hiện Chương trình giáo dục mầm non.
Các điều kiện đảm bảo chất lượng ở bậc học mầm non chuyển biến tích cực. Phòng học kiên cố tăng 2.664, phòng học tạm giảm 689, phòng học nhờ/mượn giảm 491; cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi được quan tâm đầu tư.
Công tác phát triển đội ngũ được quan tâm nhiều hơn, đặc biệt là công tác tuyển dụng và đào tạo, bồi dưỡng nâng chuẩn về trình độ đào tạo. Trong đó, tăng 6.646 giáo viên; giáo viên đạt chuẩn trình độ đào tạo cao đẳng sư phạm trở lên 91,3%, tăng 4,0%; trên chuẩn đạt 67,6%, tăng 2,5%; giáo viên chưa đạt chuẩn về trình độ đào tạo còn 8,7%, giảm 4,0%.
Công tác phát triển mạng lưới trường, lớp, đầu tư cơ sở vật chất tiếp tục được quan tâm và triển khai hiệu quả, tăng 4.891 nhóm/lớp, giảm được 1.283 điểm trường lẻ. Tỷ lệ huy động trẻ tăng, nhà trẻ 34,6%, tăng 2,5%; mẫu giáo đạt 93.6%, tăng 0,5%.
Công tác cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành, tuyển sinh, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ, công khai chất lượng giáo dục được thực hiện hiệu quả.
Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, song giáo dục mầm non vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế. Chính sách xã hội hóa đối với giáo dục mầm non mặc dù đã được quan tâm nhưng còn nhiều bất cập, chưa đủ mạnh để huy động nguồn lực xã hội phát triển giáo dục mầm non. Đầu tư công cho giáo dục mầm non còn gặp khó khăn. Công tác quy hoạch, đầu tư tại nhiều địa phương chưa theo kịp nhu cầu phát triển và nhu cầu đưa trẻ đến trường của nhân dân.
Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non Nguyễn Bá Minh báo cáo tại hội nghị
Việc đảm bảo các quy chuẩn về đội ngũ, cơ sở vật chất, trường lớp để nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em mầm non mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu. Tình trạng thiếu giáo viên mầm non vẫn chưa được khắc phục, chế độ chính sách cho giáo viên mầm non mặc dù đã được quan tâm nhưng còn nhiều bất cập. Còn xảy ra những tai nạn, thương tích đáng tiếc cho trẻ trong một số cơ sở giáo dục mầm non độc lập tư thục…
Năm học 2024-2025, ngành giáo dục tiếp tục đẩy mạnh công tác rà soát sắp xếp trường lớp, quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường đầu tư phát triển mạng lưới trường, lớp mầm non; thực hiện các giải pháp huy động trẻ nhà trẻ và mẫu giáo dưới 5 tuổi đến trường, lớp mầm non hướng đến thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3-5 tuổi; duy trì, nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi.
Tăng cường các giải pháp bảo đảm an toàn tuyệt đối cho trẻ em; đổi mới, nâng cao chất lượng thực hiện Chương trình giáo dục mầm non; chuẩn bị các điều kiện để triển khai thí điểm thực hiện Chương trình giáo dục mầm non mới. Nâng cao chất lượng, chuẩn hóa đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong cơ sở giáo dục mầm non. Đẩy mạnh công tác truyền thông về giáo dục mầm non.
Cần sự quan tâm đặc biệt với giáo dục mầm non
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề cập tới những thách thức rất lớn đặt ra đối với giáo dục mầm non và cần sự quan tâm đặc biệt tới cấp học này.
Chia sẻ những "cái nhất" của giáo dục mầm non: thiếu cơ sở vật chất nhất, thiếu giáo viên nhất, tỷ lệ giáo viên/lớp thấp nhất, giáo viên nghỉ việc nhiều nhất, thu nhập của giáo viên thấp nhất, giáo viên áp lực nhất, các chính sách đầu tư cho cấp học ít nhất; Bộ trưởng đồng thời cũng nhấn mạnh tới lý do cần quan tâm tới bậc học mầm non.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu chỉ đạo tại hội nghị
"Chúng ta đang chủ trương giáo dục phát triển con người toàn diện, trong đó đặc biệt chú ý đến phát triển nhân cách, đạo đức, tâm lý, tình cảm, thể chất… và chúng ta đều hiểu về khoa học giáo dục, hầu hết yếu tố quan trọng nhất đều được hình thành ở bậc mầm non, thậm chí sớm hơn.
Đối với thách thức về việc còn trên 15% trường tạm, chưa kiên cố hoá, Bộ trưởng cho rằng, tiềm ẩn sau đó là sự bất bình đẳng giáo dục cấp mầm non. "Chúng ta đang hướng tới chuẩn bị phổ cập 3-4 tuổi, sẽ cần thêm nhiều chỗ học cho trẻ. Khi phổ cập 5 tuổi nhiều nơi đã dành trường học lớp 4 tuổi cho 5 tuổi. Do đó, phổ cập mầm non 3-4 tuổi sẽ thách thức lớn nếu không có sự chuẩn bị. Nhưng đây cũng là cơ hội", Bộ trưởng nhận định, đồng thời cũng lưu ý về một số thách thức khác như chuẩn bị điều kiện để triển khai chương trình giáo dục mầm non mới; thách thức trong chuyển đổi số ở bậc học này.
Từ phân tích hàng loạt thách thức và lưu ý, Bộ trưởng yêu cầu cần có sự đổi mới trong nội bộ, sự quan tâm hơn trong nội bộ ngành với cấp mầm non. Trong đó, cần thực hiện mạnh mẽ cải cách hành chính để thiết thực giảm áp lực cho giáo viên, cán bộ quản lý bậc học mầm non.
Bộ trưởng cũng đề nghị cán bộ, giáo viên cấp học mầm non tham gia tích cực vào xây dựng Luật Nhà giáo, trong đó có nội dung bảo vệ nhà giáo. Các Sở GD&ĐT tranh thủ chương trình phổ cập, chương trình mục tiêu quốc gia… để từng bước kiên cố hóa và hướng tới hiện đại hóa cơ sở vật chất.
Đồng thời, tăng cường kiểm tra giám sát, đặc biệt là các nhóm lớp. Tập trung phân tích chính sách, những điểm còn mâu thuẫn chồng chéo về chính sách cần tập hợp, cùng lên tiếng phân tích để kiên trì thuyết phục điều chỉnh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!