Bà Rịa - Vũng Tàu: Kiên định với chiến lược phát triển kinh tế biển bền vững

Lợi thế dẫn đầu về kinh tế biển

Nằm trong vùng Đông Nam Bộ - khu vực có tốc độ phát triển kinh tế năng động nhất cả nước, Bà Rịa - Vũng Tàu (BR-VT) là địa phương có rất nhiều lợi thế để phát triển kinh tế biển, từ khai thác - chế biến thủy sản, khoáng sản, phát triển công nghiệp ven biển, cảng biển, đến du lịch và văn hóa ẩm thực biển đặc trưng…

Với 305 km bờ biển, trải dài 5/8 huyện, thành phố, lợi thế kinh tế biển và vươn lên trở thành địa phương đi đầu kinh tế biển đã thể hiện rõ ở BR-VT khi các ngành kinh tế mũi nhọn hội tụ ngày càng mạnh mẽ như: khai thác dầu khí trên biển, khai thác cảng biển và vận tải biển, khai thác và chế biến hải sản, phát triển du lịch nghỉ dưỡng và tắm biển…

Hiện nay, các ngành kinh tế biển và liên quan đến biển đóng góp khoảng 47-48% GDP cả nước. Trong đó, các ngành kinh tế biển như khai thác dầu khí, hải sản, vận tải biển và dịch vụ cảng biển, du lịch biển… đóng góp khoảng 20-22% GDP cả nước.

Với nhiều điều kiện thuận lợi sẵn có, Ủy ban Khoa học Công nghệ & Môi trường của Quốc hội đánh giá BR-VT là địa phương ven biển tiêu biểu trong số 28 tỉnh, thành ven biển của Việt Nam.

Trước đó, tại hội nghị thẩm định Quy hoạch tỉnh BR-VT thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 đầu năm 2023, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng nhìn nhận, ngoài cảng biển, dầu khí, BR-VT còn rất nhiều cơ hội phát triển năng lượng, logistics… "Những năm qua, BR-VT phát triển rất mạnh mẽ, tuy nhiên dư địa của tỉnh còn rất lớn, từ vị trí địa lý đến vai trò của tỉnh trong vùng Đông Nam Bộ". 

Bà Rịa - Vũng Tàu hội tụ đủ yếu tố để trở thành trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng của vùng Đông Nam Bộ và các vùng lân cận

Ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh cũng cho biết, vị trí địa lý và các tiềm năng, lợi thế tự nhiên của Bà Rịa - Vũng Tàu được sự hỗ trợ của vùng Đông Nam Bộ,…Các yếu tố này chính là nguồn tài nguyên, nguồn lực quan trọng và bền vững có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của tỉnh. 

Tuy nhiên, theo nhận định của Sở TN-MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, do việc khai thác chưa hợp lý đã và đang làm cho môi trường, các loại tài nguyên, nguồn lợi của biển ngày càng suy giảm và biến đổi phức tạp. Các hoạt động hàng hải trên hệ thống cảng; nước thải từ các khu công nghiệp, chế biến thủy sản; tốc độ đô thị hóa... tạo ra hệ lụy là sự ô nhiễm môi trường nước và trầm tích tại các vùng ven biển, cửa sông. Tình trạng chặt phá rừng ngập mặn ven biển đã phá vỡ thế cân bằng tự nhiên. Việc lấn biển xây dựng nhiều công trình kiến trúc, du lịch, vẫn còn tồn tại làm cho hệ sinh thái ven biển bị phá vỡ cân bằng tự nhiên.

8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm

Ưu tiên bảo vệ môi trường, cân bằng hệ sinh thái biển, bảo tồn đa dạng sinh học trong các hoạt động phát triển kinh tế.

Để khắc phục những tình trạng trên, quyết tâm đưa Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia gắn với bảo vệ bền vững các giá trị và tài nguyên biển, trong những năm qua, UBND tỉnh đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp để theo đuổi nhiệm vụ này.

Đầu tháng 7/2023, nhằm cụ thể hóa mục tiêu nhiệm vụ trong Nghị quyết số 48/NQ-CP của Chính phủ phê duyệt Chiến lược khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. UBND Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Kế hoạch thực hiện Nghị quyết 48/NQ-CP nhằm khai thác hợp lý tài nguyên biển và hải đảo, sử dụng hiệu quả, công bằng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đẩy nhanh tốc độ xây dựng phát triển Bà Rịa-Vũng Tàu trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia.

Người dân và các đoàn thể, tình nguyện viên chung tay làm sạch môi trường biển tại TP Vũng Tàu T6/2023. Ảnh: Quang Anh

Với những nhiệm vụ giải pháp nêu trên, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu đặt mục tiêu là tài nguyên biển và hải đảo được khai thác hợp lý, sử dụng hiệu quả, công bằng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng an ninh, đối ngoại và hợp tác quốc tế; đẩy nhanh tốc độ xây dựng phát triển tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia; đạt các tiêu chí quốc gia về phát triển bền vững kinh tế biển; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa biển; hình thành văn hóa sinh thái biển; chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng; ngăn chặn xu thế ô nhiễm, suy thoái môi trường biển, tình trạng sạt lở bờ biển, biển xâm thực vùng ven biển; phục hồi và bảo tồn các hệ sinh thái biển trên địa bàn tỉnh; ứng dụng thành tựu khoa học mới, tiên tiến, hiện đại trong phát triển bền vững kinh tế biển của tỉnh.

Thời gian qua, hoạt động kinh tế biển gắn với bảo vệ môi trường đã đi vào thực tế. Cụ thể, Bà Rịa - Vũng Tàu đã tập trung đầu tư hạ tầng giao thông nhằm giải quyết điểm nghẽn trong kết nối, hình thành hành lang kinh tế biển liên hoàn, toàn diện giữa tỉnh với các tỉnh, thành trong vùng, cả nước và quốc tế, góp phần tạo sức bật cho phát triển kinh tế biển của địa phương. 

Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cho biết, nhiều năm nay, Bà Rịa-Vũng Tàu luôn xác định mục tiêu phát triển kinh tế biển phải theo hướng bền vững, trên cơ sở khai thác tài nguyên biển có chiều sâu, bảo đảm ổn định lâu dài, không xâm phạm, xâm hại đến các giá trị của biển, hải đảo. Đồng thời, phát triển bền vững kinh tế biển trên nền tảng tăng trưởng xanh.

Ưu tiên nâng cấp các dự án mở rộng bến cảng, xây dựng hệ thống cấp nước, xử lý nước thải, các công trình kết cấu hạ tầng khu trung tâm nhằm ổn định cảnh quan, không xấm lấn môi trường biển, phát triển đô thị du lịch biển.

Nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng biển, ven biển và đô thị ven biển được tỉnh đặc biệt quan tâm. Theo đó, tỉnh tiếp tục xác định phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ là một trong những đột phá chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và cả nước giai đoạn 2021-2030. Đồng thời, Bà Rịa Vũng Tàu cũng tập trung ưu tiên bố trí vốn để tập trung vào các dự án nâng cấp, mở rộng cảng Bến Đầm, Cảng tàu du lịch Côn Đảo, hệ thống cấp nước, xử lý nước thải, rác thải, các hồ chứa nước ngọt, kết cấu hạ tầng khu trung tâm, các dự án bảo tồn di tích lịch sử, các dự án hạ tầng phục vụ công tác bảo tồn thiên nhiên thuộc Vườn Quốc gia Côn Đảo…

Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 48/NQ-CP là một trong những động thái để Nghị quyết đi vào đời sống. Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu yêu cầu các cơ quan, sở ngành tham gia thực hiện, giám sát, thực hiện sáng tạo kế hoạch báo cáo thực hiện kết quả hàng năm và sơ kết 2 năm một lần để theo dõi, đánh giá hiệu quả chiến lược này để từng bước phát triển đưa Bà Rịa-Vũng Tàu trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia, khai thác cân bằng và bảo vệ bền vững nguồn tài nguyên biển.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!