Ngày 7/10, tại Hội nghị đánh giá về tình hình giải ngân vốn đầu tư nguồn vay nước ngoài 9 tháng năm 2021 của các bộ ngành, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) Trương Hùng Long cho biết, đến ngày 6/10, Bộ Tài chính đã nhận được 9 văn bản của các bộ, ngành đề nghị trả lại kế hoạch vốn với tổng giá trị 8.054 tỷ đồng, chiếm khoảng 44,08% kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao.
Theo ông Trương Hùng Long, tại Quyết định số 2185/QĐ-TTg ngày 21/12/2020, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho các bộ, ngành, địa phương kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021 từ nguồn nước ngoài là 51.550 tỷ đồng; trong đó, của bộ, ngành là 16.637 tỷ đồng; địa phương là 34.913 tỷ đồng.
(Ảnh minh họa - Ảnh: TTXVN)
Các bộ, ngành nhập dự toán trên hệ thống Tabmis đến hết tháng 9/2021 là 13.043 tỷ đồng, đạt 78%. Tính từ đầu năm đến ngày 6/10, lũy kế giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài kế hoạch vốn năm 2021 của các bộ, ngành đạt 19,03% tương đương 3.166 tỷ đồng, tăng gấp hơn hai lần số giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài vào thời điểm tổ chức hội nghị tháng 6/2021.
Ông Trương Hùng Long cho biết, số vốn của các bộ, ngành xin trả lại có thể phải điều chuyển cho các bộ, địa phương có nhu cầu giải ngân vượt kế hoạch, hoặc buộc phải hủy kế hoạch vốn theo quy định.
"Mặc dù đã các cơ quan đã nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hỗ trợ cho công tác giải ngân, nhưng với thời gian còn lại từ nay cho đến hết năm có thể thấy, việc hoàn thành tỷ lệ giải ngân so với kế hoạch vốn năm 2021 trên 95% kế hoạch được giao như mục tiêu Nghị quyết số 63/NQ-CP là khó khả thi", ông Trương Hùng Long nói.
Lý giải về nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài và đặc biệt là các địa phương phải trả kế hoạch vốn, lãnh đạo Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại cho biết, tác động nặng nề của đại COVID-19 đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện của phần lớn các dự án ODA.
Ngoài ra, còn có nguyên nhân là không có khối lượng giải ngân do các vướng mắc trong quá trình triển khai dự án như: chậm triển khai các công tác sẵn sàng cho đầu tư; chậm giải phóng mặt bằng, tái định cư, thiết kế cơ sở, chậm trong đấu thầu, ký hợp đồng; đang trong quá trình thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, điều chỉnh hiệp định vay với các nội dung như: gia hạn thời gian thực hiện, thời gian giải ngân, sử dụng vốn dư, điều chỉnh chủ đầu tư, tỷ lệ thanh toán ngoại tệ, nội tệ, điều chỉnh kinh phí giữa các hạng mục. Bên cạnh đó, kế hoạch vốn chưa tốt, nhiều bộ ngành chưa thể giao hết kế hoạch vốn chi tiết dẫn đến phải hủy dự toán.
Đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, năm 2021, Bộ được giao là 9.846 tỷ đồng; trong đó, vốn trong nước là 7.001 tỷ đồng, vốn ODA 2.845 tỷ đồng. Đến nay, Bộ Nông nghiệp đã giải ngân được 45,5%.
Mặc dù là bộ có tỷ lệ giải ngân lớn, song đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng chia sẻ, khó khăn lớn nhất trong giải ngân vốn nước ngoài từ đầu năm đến nay là tác động của dịch COVID-19 khiến toàn bộ các công trường ở các tỉnh đều phải dừng thi công. Mặt khác, theo quy định của nhà tài trợ, những dự án sử dụng vốn vay nước ngoài đều phải có chuyên gia nước ngoài tham gia tư vấn, song vì COVID-19 nên cũng không thể nhập cảnh.
Do đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản gửi UBND một số tỉnh thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 cho phép chuyên gia nước ngoài tự cách ly tại công trường. Tuy nhiên, đến nay chỉ có một vài tỉnh đồng ý với đề xuất này. Bên cạnh đó, để đẩy nhanh tốc độc giải ngân, Bộ cũng đã thành lập tổ giải ngân để kịp thời giải quyết các vướng mắc, khó khăn phát sinh, cũng như kịp thời cập nhật thông tin ngay trên nhóm.
"Đây là động lực để các chủ đầu tư cố gắng đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn vay nước ngoài", đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho hay.
Để đẩy mạnh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, Bộ Tài chính đề xuất, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương thực hiện các giải pháp trong phạm vi quản lý và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, trong đó có nguồn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài. Đồng thời, các cơ quan nghiên cứu việc xem trước hồ sơ, tài liệu trên bản điện tử (sử dụng bản scan) để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ ở mọi khâu của quá trình triển khai dự án.
Đối với các cơ quan chủ quản, Bộ Tài chính thực hiện kiểm tra, rà soát, giám sát, đôn đốc thực hiện kế hoạch vốn của các chủ dự án, kịp thời tháo gỡ ngay vướng mắc, khó khăn trong triển khai dự án và giải ngân; tiếp tục điều chuyển kế hoạch vốn nội bộ. Trong trường hợp không thể điều chuyển nội bộ thì sớm có văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính về việc cắt giảm để chuyển cho các bộ, ngành, địa phương khác.
Các chủ dự án, Ban quản lý dự án có trách nhiệm khẩn trương hoàn tất các thủ tục về đầu tư, xây dựng, về di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng để triển khai thực hiện dự án; kịp thời phát hiện các vướng mắc để xử lý hoặc báo cáo cơ quan chủ quản xử lý theo thẩm quyền, xin ý kiến "không phản đối" của Nhà tài trợ.
Bộ Tài chính cũng đề nghị các địa phương có dự án ODA của các bộ, ngành triển khai xử lý các vấn đề vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng, tái định cư đảm bảo bàn giao mặt bằng sạch cho dự án đúng tiến độ.
Về phía Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp tháo gỡ khó khăn, thực hiện đồng bộ các giải pháp đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công; ứng dụng công nghệ thông tin hơn nữa trong giải ngân vốn ODA, vay ưu đãi; cùng đó tiếp tục hoàn thiện quá trình kiểm soát chi, xử lý đơn rút vốn tại Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước để đảm bảo đúng thời hạn, đúng chế độ quy định, không để tồn đọng hồ sơ mà không có lý do.
Giải ngân vốn vay nước ngoài đạt thấp VTV.vn - Hiện tiến độ triển khai nhiều dự án rất chậm và tất cả các Bộ, ngành đều phải xin điều chỉnh chủ trương đầu tư và điều chỉnh hiệp định vay vốn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!