Các mẫu xe Chevrolet và bán tải của General Motors (GM). (Ảnh minh họa: AFP/TTXVN)
Các công ty Trung Quốc được chính phủ đầu tư và trợ cấp đã vượt qua sự cạnh tranh về công nghệ và phần mềm xe điện. Doanh số của các nhà sản xuất ô tô Mỹ đã giảm mạnh kể từ đỉnh điểm cách đây vài năm.
Ông Michael Dunne của công ty nghiên cứu Dunne Insights, người đã nghiên cứu thị trường Trung Quốc và các nước châu Á khác trong gần 30 năm, dự đoán trong vòng 5 năm tới, rất có thể Ford, GM, Hyundai, Kia, Nissan sẽ rời khỏi Trung Quốc, vì không còn cạnh tranh được với các hãng xe Trung Quốc.
Doanh số của GM tại Trung Quốc, bao gồm cả doanh số của các liên doanh mà công ty này tham gia tại đây, đã giảm từ mức cao 4 triệu chiếc vào năm 2017 xuống còn 2,1 triệu chiếc vào năm 2023. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2009 doanh số tại Trung Quốc thấp hơn doanh số của GM tại Mỹ, ở mức 2,59 triệu chiếc trong năm ngoái.
Thu nhập từ vốn chủ sở hữu tại Trung Quốc - thước đo của GM về mức lợi nhuận của họ tại thị trường lớn thứ hai này - đã giảm 34% trong năm 2023 xuống còn 446 triệu USD, trong đó riêng quý IV năm ngoái đã ghi nhận mức giảm đén 54% so với cùng kỳ năm trước.
Có nhiều yếu tố góp phần vào sự suy giảm của các nhà sản xuất ô tô Mỹ tại Trung Quốc. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã học hỏi được rất nhiều từ các nhà sản xuất ô tô nước ngoài, vốn theo luật phải hợp tác với các đối tác trong nước mới có thể hoạt động tại đây. Sau đó, các công ty Trung Quốc thành công này đã mua lại các thương hiệu nước ngoài, trong đó có các thương hiệu của Anh như MG và Lotus, và Volvo của Thụy Điển. Các tên tuổi Trung Quốc như BYD, công ty mà Berkshire Hathaway sở hữu một phần - cũng chứng kiến sự gia tăng đáng kể vốn đầu tư nước ngoài.
Thị trường Trung Quốc đã thay đổi nhiều trong 10 năm qua. Khái niệm về một chiếc xe như một máy tính hay điện thoại thông minh biết di chuyển đã trở thành hiện thực tại nước này. Trên thực tế, đã có nhiều nhà sản xuất điện thoại di động tham gia vào thị trường này, như Xiaomi và Huawei.
Đó chính xác là lý do tại sao các nhà sản xuất ô tô Mỹ không nên từ bỏ thị trường Trung Quốc bất chấp sự sụt giảm về doanh số, theo ông Bill Russo, cựu Giám đốc của Chrysler và hiện đang điều hành công ty tư vấn Automobility tại Thượng Hải. Ông cho rằng những sự thay đổi trong vài năm qua sẽ tiếp tục diễn ra, và các công ty Mỹ cần học cách để cạnh tranh với các đối thủ Trung Quốc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!