Vào thời điểm này, ĐBSCL đang thu hoạch 1,6 triệu ha lúa Đông Xuân của toàn vùng. Tuy nhiên, từ trước Tết Nguyên đán, giá lúa xuống thấp khiến nhiều nông dân lắc đầu ngao ngán bởi bán thì không có lãi, còn để trên đồng lúa chín từng ngày sẽ càng hao hụt thêm. Việc giá lúa xuống thấp không có người mua là chuyện không mới ở ĐBSCL. Vào những năm trước, đó là những nông dân riêng lẻ, không có hợp đồng liên kết, bao tiêu. Trong vụ Đông Xuân này, những nông dân đã ký kết bao tiêu với doanh nghiệp cũng phải kêu cứu.
Trước tình hình giá lúa xuống thấp như vậy, nhiều địa phương trong vùng đã họp bàn tìm giải pháp mua lúa cho nông dân. Trong cuộc họp cách đây vài ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đồng ý mua tạm trữ quốc gia 80.000 tấn thóc và 200.000 tấn gạo. Các tổng công ty lương thực Nhà nước thực hiện đúng Nghị định 157, mua dự trữ 5% theo quy định. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng yêu cầu các Bộ, ngành, tổng công ty lương thực sớm mua lúa để thực hiện kế hoạch xuất khẩu cho Philippines 200.000 tấn gạo và xúc tiến nhanh kế hoạch xuất khẩu gạo với các doanh nghiệp Trung Quốc. Thông tin này ngay lập tức tác động đến thị trường lúa gạo ĐBSCL.
Dù có những tín hiệu cải thiện từ phía thị trường, giá lúa vẫn chưa thể tăng như kỳ vọng. Nguyên nhân là do từ đầu năm 2019 đến nay, các doanh nghiệp vẫn chưa ký hợp đồng xuất khẩu lớn để có thể kích cầu thị trường. Trong lúc chờ thị trường khởi sắc hơn, các địa phương đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ nông dân. Tại tỉnh Đồng Tháp, các doanh nghiệp, hợp tác xã đã đồng hành cùng nông dân vượt qua khó khăn khi sẵn sàng cho mượn kho để trữ lúa.
Một thông tin tích cực là trong chiều 22/2, Hiệp hội Lương thực Việt Nam đã ký kết hợp đồng bán 100.000 tấn gạo cho các doanh nghiệp Trung Quốc. Những động thái này được kỳ vọng sẽ đẩy giá lúa tăng thêm trong thời gian tới. Tuy nhiên, về lâu dài, chiến lược dài hơi để phát triển cây lúa Việt Nam cần được nhanh chóng triển khai thực hiện. Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại với các nước trên thế giới, Nhà nước không thể đưa ra chính sách tạm trữ sau mỗi lần giá lúa xuống thấp như hiện nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!