Foxconn được biết đến nhiều nhất với vai trò là công ty lắp ráp iPhone chủ lực của Apple. Tuy nhiên trong vài năm gần đây, công ty đẩy mạnh sang lĩnh vực bán dẫn, với niềm tin rằng sự phát triển vào các công nghệ mới sẽ thúc đẩy nhu cầu đối với những con chip.
Năm ngoái, hãng gia công sản xuất đồ điện tử theo hợp đồng lớn nhất thế giới Foxconn đã ký một thỏa thuận với Vedanta để thiết lập một nhà máy sản xuất sản phẩm màn hình và chất bán dẫn tại bang miền Tây Gujarat, quê hương của Thủ tướng Ấn Độ - Narendra Modi.
Tuy nhiên, bước đi mang tính đột phá vào mảng bán dẫn của Foxconn đã có "khởi đầu không suôn sẻ, cho thấy những "người chơi mới" gặp khó khăn như thế nào khi tham gia vào thị trường vốn bị chi phối bởi các công ty lâu đời với kinh nghiệm dày dặn và chuỗi cung ứng phức tạp", theo nhận định của CNBC.
Gabriel Perez, nhà phân tích tại BMI, một đơn vị thuộc Fitch Group, cho biết: "Ngành bán dẫn đặt ra cho những tay chơi mới nhiều rào cản trong đó có mức độ thâm dụng vốn cao và khả năng tiếp cận tài sản trí tuệ đáng thèm muốn. Những người chơi lâu đời như TSMC, Samsung hoặc Micron phải bỏ ra vài thập kỷ R&D (nghiên cứu và phát triển), thiết lập quy trình kỹ thuật và hàng nghìn tỷ USD đầu tư để đạt được năng lực hiện tại".
Ngành bán dẫn đặt ra cho những 'tay chơi mới' nhiều rào cản.
Tại sao Foxconn tham gia vào lĩnh vực bán dẫn?
Vào tháng 5 năm 2021, Foxconn đã thành lập một liên doanh với Yageo Corporation, công ty sản xuất nhiều loại linh kiện điện tử. Cùng năm đó, Foxconn đã mua lại một nhà máy từ công ty sản xuất chip Macronix.
Bước đi lớn nhất của Foxconn diễn ra vào năm ngoái khi hợp tác với tập đoàn Vedanta của Ấn Độ để thành lập một nhà máy sản xuất chất bán dẫn và màn hình với dự án trị giá 19,5 tỷ USD.
Dây chuyền lắp rắp iPhone của Foxconn
Neil Shah, phó chủ tịch nghiên cứu của Counterpoint Research, cho biết việc Foxconn đẩy mạnh sản xuất chất bán dẫn là nhằm đa dạng hóa hoạt động kinh doanh. Quyết định tung ra chiếc ô tô điện đầu tiên của của công ty cũng là một phần trong kế hoạch đó. Theo ông Shah, mục tiêu của Foxconn là trở thành "cửa hàng một cửa" cho các công ty điện tử và ô tô.
Nếu Foxconn có thể lắp ráp thiết bị điện tử và sản xuất chip, đó sẽ là một hướng đi rất độc đáo và cạnh tranh.
Tại sao lại là Ấn Độ?
Foxconn tìm đến Ấn Độ để liên doanh với Vedanta vì chính phủ nước này đang tìm cách thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn trong nước, đồng thời khuyến khích các công ty nước ngoài đặt cứ điểm sản xuất tại đây.
Hình ảnh cắt từ video trên kênh Youtube của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Ông Modi đã có cuộc gặp với CEO của Tesla and SpaceX Elon Musk và nhiều lãnh đạo công nghệ Mỹ trong chuyến thăm chính thức Mỹ trong tháng 6.
"Quyết định thành lập liên doanh của Foxconn ở Ấn Độ đáp ứng hai xu hướng chính. Một trong số đó là vai trò ngày càng tăng của thị trường Ấn Độ với tư cách là trung tâm sản xuất điện tử tiêu dùng.
Xu hướng thứ hai là tham vọng của Ấn Độ trong việc tiếp nối các thị trường lớn khác như Mỹ, EU và Trung Quốc đại lục trong việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn trong nước thông qua các biện pháp hỗ trợ và ưu đãi", ông Perez của BMI cho biết.
Trong chuyến thăm Mỹ vào cuối tháng 6, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã kêu gọi các công ty toàn cầu hãy tới "sản xuất tại Ấn Độ" - quốc gia đông dân nhất thế giới với hơn 1,4 tỷ người và là nền kinh tế lớn thứ 5 toàn cầu.
Không chỉ có tiềm năng từ thị trường hơn 1,4 tỷ dân, Ấn Độ còn đang nổi lên nhờ việc đầu tư mạnh mẽ cho cơ sở hạ tầng sản xuất cũng như nguồn nhân lực chất lượng cao và nhờ đó trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng với các doanh nghiệp quốc tế.
Điều gì đã xảy ra với Foxconn?
Tháng này, Foxconn tuyên bố đã rút khỏi liên doanh với Vedanta. Foxconn cho biết, vào thời điểm đầu tháng 7, hai bên đã "đồng ý chia tay".
"Cả hai bên đều thừa nhận rằng dự án không tiến triển đủ nhanh, có những lỗ hổng thách thức mà chúng tôi không thể vượt qua một cách suôn sẻ, cũng như các vấn đề bên ngoài không liên quan đến dự án", Foxconn cho hay.
Cuộc "hôn nhân" giữa Vedanta và Foxconn đã "không thành"
Theo Reuters, các cuộc đàm phán bế tắc với nhà sản xuất chip châu Âu STMicroelectronics, đối tác công nghệ của dự án, là một trong những lý do chính khiến liên doanh thất bại.
Các nguồn tin của Reuters nói thêm, Foxconn và Vedanta muốn được cấp phép công nghệ từ STMicro và Ấn Độ muốn có cổ phần trong liên doanh, nhưng nhà sản xuất chip châu Âu thì không.
Sản xuất chip – không dành cho tay chơi mới?
Khó khăn của Foxconn chỉ ra một vấn đề trong số rất nhiều rào cản mà những người mới phải đối mặt khi muốn tham gia vào lĩnh vực sản xuất chất bán dẫn.
Theo Counterpoint Research, việc sản xuất chip bị chi phối bởi "tay chơi" dày dạn kinh nghiệm TSMC – tập đoàn sản xuất chất bán dẫn lớn nhất thế giới, chiếm 59% thị phần.
Sản xuất chip – không dành cho tay chơi mới?
TSMC không thiết kế chip của riêng mình. Thay vào đó, tập đoàn sản xuất các chip cho các công ty khác như Apple. TSMC đã có hơn hai thập kỷ kinh nghiệm và đầu tư hàng tỷ USD để đạt được vị trí hiện tại.
TSMC cũng dựa vào chuỗi cung ứng phức tạp gồm nhiều công ty sản xuất linh kiện để sản xuất những con chip tiên tiến nhất trên thế giới.
Nhà sản xuất chip số 1 thế giới, TSMC đã mất hơn hai thập kỷ và đầu tư hàng tỷ USD để đạt được vị trí hiện tại.
Nỗ lực của Foxconn và Vedanta dường như phụ thuộc nhiều vào STMicro và bản thân liên doanh không có nhiều chuyên môn về chất bán dẫn.
"Cả hai công ty đều thiếu năng lực cốt lõi trong việc sản xuất chip", ông Shah của Counterpoint Research cho biết. Ông nhấn mạnh rằng, cả hai đều phụ thuộc vào công nghệ và tài sản trí tuệ của bên thứ ba.
Những nỗ lực của Foxconn để phá vỡ "miếng bánh sản xuất bán dẫn" cho thấy mức độ khó khăn của thị trường này ngay cả đối với một người khổng lồ trị giá 47,9 tỷ USD như Foxconn.
"Thị trường chất bán dẫn với mức độ phức tạp cao và nhiều tập đoàn đã phải mất hơn hai thập kỷ để phát triển đến thời điểm này", ông Shah nói, đồng thời cho biết thêm rằng những rào cản như vốn đầu tư lớn và lao động chuyên môn cao là những yếu tố không dễ dàng vượt qua được.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!