Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Pháp luật và Bộ Xây dựng liên quan đến kiến nghị một số giải pháp để bảo đảm chất lượng công trình xây dựng và an toàn phòng cháy chữa cháy cho "nhà chung cư mini". Cũng như kiến nghị sửa đổi, bổ sung Điều 57 Dự thảo Luật Nhà ở và một số quy định pháp luật liên quan để quản lý chặt chẽ "nhà ở riêng lẻ" của cá nhân, hộ gia đình được phép xây dựng thành "nhà chung cư mini".
Trong văn bản, HoREA đề nghị chỉ "nên quản, không nên cấm nhà chung cư mini". Hiệp hội này đánh giá "nhà chung cư mini" không phải là "sản phẩm lỗi" của giai đoạn thị trường bất động sản phát triển "nóng" trước đây như ý kiến của một số chuyên gia. Theo HoREA, "nhà chung cư mini" có căn hộ để cho thuê hoặc để bán là sản phẩm nhà ở rất cần thiết cho xã hội trong 13 năm qua, hiện nay và có thể trong nhiều thập niên sắp tới. Bởi lẽ đây là loại căn hộ nhà ở có giá cho thuê, có giá bán vừa túi tiền, phù hợp với nhiều thành phần trong xã hội, đó là người thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị, sinh viên, học sinh, người độc thân, người mới kết hôn, người nhập cư.
"Cả nước có hơn 10.000 chung cư mini. Chung cư mini đang được xây dựng nhiều, khá phổ biến tại các thành phố lớn để phục vụ nhu cầu nhà ở của một bộ phận dân cư, đặc biệt là những người có thu nhập thấp", HoREA dẫn thông tin trên VTV News trong văn bản kiến nghị.
Hiệp hội nhận thấy, cho đến khi thực hiện được mục tiêu là đến năm 2045, nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao thì lúc đó nhu cầu "nhà chung cư mini" vẫn tồn tại. Do trong xã hội lúc nào cũng còn tầng lớp người có thu nhập thấp đô thị, công nhân, lao động, người nhập cư, có nhu cầu mua, thuê loại nhà này, nhưng yêu cầu về chất lượng và tiện ích, dịch vụ sẽ ngày càng cao hơn. Ngay tại các nước công nghiệp phát triển hiện nay thì cũng vẫn có loại "nhà chung cư mini".
HoREA đề xuất nên quản, không nên cấm chung cư mini
HoREA nhận định hiện nay là thời điểm rất thuận lợi để xây dựng các quy định pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất để quản lý loại "nhà chung cư mini". Bởi tại Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV vào tháng 10-11/2023 sẽ dự kiến xem xét, thông qua nhiều luật, trong đó có Dự thảo Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và một số luật liên quan để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất theo chủ trương của Nghị quyết 18.
Về các đề xuất cụ thể, HoREA đề nghị bổ sung quy định thật "chặt chẽ" đối với loại "nhà ở riêng lẻ" của cá nhân, hộ gia đình được phép xây dựng thành "nhà chung cư mini". Đồng thời với sửa đổi một số quy định của Luật Xây dựng, Luật Đầu tư, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật PCCC với nhận thức là rất cần thiết phải "luật hóa" loại "nhà ở riêng lẻ" của cá nhân, hộ gia đình được phép xây dựng thành "nhà chung cư mini" để tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước, để "nhà chung cư mini" phát triển an toàn, lành mạnh.
Trong đó, cần bổ sung quy định về đầu tư xây dựng "nhà chung cư mini" phải lập dự án; phải chấp hành và tuân thủ các quy định pháp luật về thẩm duyệt, nghiệm thu công trình "nhà chung cư mini", bao gồm công trình PCCC; bổ sung quy định về kinh doanh cho thuê hoặc bán căn hộ "nhà chung cư mini" thì phải đăng ký kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật. Bổ sung quy định về quản lý vận hành "nhà chung cư mini" tương tự như quản lý vận hành "nhà chung cư" và Bộ Xây dựng bổ sung "quy chuẩn kỹ thuật về nhà chung cư mini" vào "Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư" thì sẽ quản lý chặt chẽ và phát triển loại "nhà chung cư mini" an toàn, lành mạnh.
Theo HoREA tình trạng "nở rộ" loại "nhà chung cư mini" đi liền với các bất cập, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước đối với loại "nhà chung cư mini" trong nhiều năm qua đã dẫn đến tình trạng phát triển "vượt ngoài tầm kiểm soát". Và có "lỗ hổng, sơ hở" cho giới "đầu nậu" kinh doanh trục lợi, mà một nguyên nhân chủ quan là do các quy định pháp luật hiện hành chưa đầy đủ, chưa đồng bộ, thống nhất.
"Hiệp hội xin đề nghị chỉ dứt khoát không luật hóa nhà chung cư mini "biến tướng", không hợp thức hóa các sai phạm của nhà chung cư mini "biến tướng" trong Luật Nhà ở", HoREA đề xuất.
Hôm 20/9, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đề cập đến vụ cháy chung cư mini ở phường Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đề nghị Ủy ban Pháp luật rà soát lại dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), dứt khoát không luật hóa chung cư mini trong luật này, không để biến tướng thành một điều khác trong Luật Nhà ở chuẩn bị trình Quốc hội thông qua.
"Trước đây có một điều về chung cư mini, bây giờ vẫn giữ cái đó nhưng chuyển thành tên khác. Các đồng chí phải rà lại, không thể hợp thức hóa chung cư mini này trong Luật Nhà ở, vụ việc vừa rồi rất đau xót, rất nghiêm trọng", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!