Cuối tuần qua, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã có một phát biểu khiến thị trường phải chú ý. Ông Trump cảnh báo rằng, Mỹ sẽ áp thuế 100% đối với các quốc gia thuộc nhóm các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển (BRICS) nếu họ làm suy yếu đồng USD.
Cụ thể, các quốc gia phải đối mặt với lời đe dọa từ Tổng thống đắc cử Mỹ bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Ai Cập, Ethiopia, Iran và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE).
Tuyên bố của Tổng thống đắc cử Mỹ đưa ra khi trước đó tại hội nghị thượng đỉnh BRICS hồi tháng 10, Nga đã thúc đẩy việc tạo ra một hệ thống thanh toán mới, giao dịch bằng các loại tiền tệ không phải USD. Với việc BRICS ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế thế giới, một hệ thống như vậy có thể ảnh hưởng lớn tới sự thống trị của đồng USD trong các giao dịch và trao đổi quốc tế.
Tại hội nghị thượng đỉnh BRICS hồi tháng 10, Nga đã thúc đẩy việc tạo ra một hệ thống thanh toán mới, giao dịch bằng các loại tiền tệ không phải USD. Ảnh: BRICS
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế của các tổ chức lớn cũng nhận định rằng, việc thay thế đồng USD sẽ là một hành trình rất dài và chắc chắn sẽ gặp không ít khó khăn. Ở thời điểm hiện tại là chưa thể thành hiện thực.
Ông Josh Lipsky - Giám đốc cấp cao của Trung tâm Địa kinh tế của Hội đồng Đại Tây Dương nhận định: "Sẽ không có chuyện đồng USD bị thay thế hoặc bị cạnh tranh trên thị trường giao dịch tiền tệ quốc tế. Nhưng những gì mà khối BRICS và Tổng thống Nga Vladimir Putin đang cố gắng thực hiện mới là mấu chốt. Các quốc gia thành viên BRICS đang cố gắng thiết lập những hệ thống thanh toán thay thế, chứ không phải là tạo ra một đồng tiền mới, hay một đồng tiền chung cho cả khối BRICS cùng sử dụng. Thay vào đó, chúng ta có thể thấy Nga và Trung Quốc chẳng hạn, đã thúc đẩy việc thanh toán bằng đồng Nhân dân tệ và đồng Ruble trong một số các giao dịch song phương, thay vì phụ thuộc vào đồng USD".
Được thành lập từ năm 2009, khối BRICS chiếm khoảng 42% dân số thế giới và đóng góp 31,5% GDP toàn cầu. Nhiều thành viên, đặc biệt là Nga, Trung Quốc và Brazil, có nguồn lực lớn về năng lượng và kim loại quý. Những yếu tố này giúp BRICS kiểm soát tốt hơn thị trường hàng hóa quốc tế.
Ai Cập, Ethiopia, Iran, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) là các thành viên mới nhất của nhóm BRICS. Sau nhiệm kỳ Chủ tịch của Nga trong năm nay, Brazil sẽ đảm nhận vai trò Chủ tịch BRICS năm 2025.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!