Giá lương thực và thực phẩm ở nhiều nơi trên thế giới liên tục tăng trong thời gian gần đây do ảnh hưởng của chuỗi cung ứng, cuộc xung đột ở Ukraine. Hiện 30 quốc gia đã phải ban hành các lệnh cấm xuất khẩu các sản phẩm lương thực, nông sản để đảm bảo an ninh lương thực của nước mình.
Cụ thể, Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu lúa mì, còn Indonesia tạm dừng xuất khẩu dầu cọ. Mới đây, chính phủ Malaysia đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu thịt gà, trong bối cảnh quốc gia Đông Nam Á này đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn cung nội địa và giá cả leo thang.
Bên cạnh biện pháp điều chỉnh xuất khẩu, Malaysia sẽ tìm cách gia tăng sản lượng thịt gà, bãi bỏ một số giấy phép nhập khẩu và điều tra các cáo buộc liên quan đến nâng giá.
Mua bán thịt gà tại một khu chợ ở Kuala Lumpur, Malaysia. (Ảnh: Malay Mail)
Bắt đầu từ 1/6 tới đây, Malaysia sẽ tạm dừng xuất khẩu 3,6 triệu con gà mỗi tháng cho đến khi giá cả và nguồn cung được ổn định trở lại.
Quyết định trên được chính phủ Malaysia đưa ra trong bối cảnh quốc gia này đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn cung nội địa và giá thịt gà leo thang mạnh.
Tại thủ đô Kuala Lumpur, giá thịt gà sống lên tới 11 Ringgit, khoảng 60.000 đồng một kg. Trong khi đó, thịt gà lại là một trong những loại thực phẩm ưa thích của người dân nước này.
Bên cạnh biện pháp ngắn hạn điều chỉnh xuất khẩu để giải quyết tình trạng thiếu thịt gà, chính phủ đã đồng ý lập kho dự trữ gà quốc gia tại các kho lạnh thuộc sở hữu của Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp thực phẩm.
Ngoài ra, nước này cũng bãi bỏ một số giấy phép cấm nhập khẩu đối với thịt gà bao gồm thịt gà nguyên con và các bộ phận của gà nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà nhập khẩu cung cấp nhiều hơn cho thị trường. Đồng thời, nước này cũng đang tìm cách đơn giản hóa quy trình trợ cấp cho các nhà chăn nuôi gia cầm.
"Chúng tôi yêu cầu các doanh nghiệp hợp tác với chính phủ để đảm bảo rằng các mặt hàng thực phẩm, đặc biệt là các loại gia cầm không bị thiếu để cung cấp cho người tiêu dùng Malaysia", ông Nik Muhammad Zawawi, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp Thực phẩm Malaysia, nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, chính phủ cũng tăng cường kiểm soát các tập đoàn chăn nuôi gia cầm về giá và sản lượng thịt gà, cũng như điều tra các cáo buộc liên quan việc nâng giá và thao túng thị trường. Nếu bất kỳ công ty nào bị phát hiện nâng giá trái phép sẽ bị xử lý nghiêm.
Theo Cục Thú y Malaysia, mỗi năm nước này thường xuất khẩu gần 50 triệu con gà sống và khoảng 42 tấn thịt gia cầm. Các thị trường xuất khẩu chủ chốt của nước này gồm: Singapore, Thái Lan, Nhật Bản, đặc khu hành chính Hong Kong, Trung Quốc.
Singapore đối phó với tình trạng thiếu thịt gà
Khoảng 1/3 lượng gà tiêu thụ ở Singapore là nhập khẩu từ nước láng giềng Malaysia. Việc Malaysia cấm xuất khẩu thịt gà khiến giới chức Singapore rất quan ngại về tình trạng thiếu nguồn cung, cũng như nguy cơ giá mặt hàng này tăng mạnh trong thời gian tới.
Các nhà nhập khẩu thịt gà của Singapore cảnh báo lệnh cấm xuất khẩu thịt gà của Malaysia sẽ khiến giá thịt gà và các sản phẩm liên quan tăng mạnh trong thời gian tới. Ước tính, giá thịt gà có thể tăng 15%.
"Tôi chuyên nhập khẩu gà từ Malaysia. Giờ chỉ biết ngồi chờ tình hình được giải quyết như thế nào", một người bán thịt gà cho biết.
"Tôi sẽ mua nhiều gà hơn rồi tích trữ trong tủ đông để ăn dần. Mặc dù nó sẽ không ngon bằng so với gà sống, nhưng có còn hơn không", một khách hàng chia sẻ.
Năm 2021, Singapore nhập khẩu tổng cộng 73.000 tấn thịt gà, có tới 33% đến từ quốc gia láng giềng Malaysia. Hầu hết gà nhập từ Malaysia là gà sống, sau đó được giết mổ và trữ lạnh tại Singapore.
Ngay sau thông báo của Malaysia về việc cấm xuất khẩu thịt gà, các nhà máy chế biến thịt gà đã hoạt động hết công suất và tìm cách tăng nguồn cung để đối phó tình trạng thiếu hụt dự kiến sẽ xảy ra trong thời gian tới.
Một số doanh nghiệp nhập khẩu Singapore đã phải xin giấy phép để tăng lượng hàng nhập khẩu thêm 25%, lên mức 60.000 con gà mỗi ngày trước thời hạn 1/6.
Đại diện một doanh nghiệp cho biết họ sẽ phải mở thêm một dây chuyền và tăng thêm nhân công để xử lý thịt gà nhằm đáp ứng lượng nhập khẩu tăng mạnh.
"Hiện tại chúng tôi đã cố gắng thu hẹp khoảng cách giữa nhu cầu của người tiêu dùng và nguồn cung. Chúng tôi luôn trong tình trạng cảnh giác về việc mọi người sẽ mua nhiều hơn, dẫn đến không còn hàng trên kệ", ông James Sim, Giám đốc phát triển Tập đoàn thực phẩm KEE SONG, cho hay.
Giới chức Singapore hiện đang phối hợp với các nhà nhập khẩu để giảm thiểu tác động trên thị trường, đồng thời kêu gọi người dân chỉ nên mua sắm thực phẩm theo đúng nhu cầu.
Hiện các nhà nhập khẩu thịt gà của Singapore đang bắt đầu đàm phán để tìm kiếm nguồn cung thay thế cho Malaysia đến từ Australia hay New Zealand.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!