Sau cả chục vòng đàm phán thương mại Mỹ - Trung, với những tuyên bố khiêm tốn từ cả hai bên là đàm phán "có tiến triển", có vẻ Tổng thống Mỹ Donald Trump dần mất kiên nhẫn. Ông Trump đe dọa sẽ tăng thuế vào hàng hóa Trung Quốc.
Thuế sẽ tăng từ 10% lên 25% đối với một số mặt hàng với tổng trị giá khoảng 200 tỷ USD và sẽ sớm có thêm khoảng hơn 300 tỷ USD hàng hóa khác phải chịu thuế 25%. Theo Tổng thống Trump, tiến trình đàm phán đang diễn ra quá chậm. Trước động thái mới của Mỹ, Trung Quốc tỏ ra thận trọng, cho biết kế hoạch về vòng đàm phán mới diễn ra tại Washington có thể sẽ thay đổi. Trưởng đoàn Trung Quốc là Phó Thủ tướng Lưu Hạc có thể không tham gia và vòng đàm phán có thể sẽ không diễn ra vào ngày 8/5. Chỉ số chứng khoán trên thị trường Thượng Hải và Hong Kong, Trung Quốc ngay lập tức lao dốc, thể hiện sự lo ngại của thị trường sau khi Mỹ bắn đi tín hiệu mới.
Đây là lần thứ ba Mỹ áp thuế lên Trung Quốc. Năm 2017, Tổng thống Trump yêu cầu điều tra chính sách thương mại Trung Quốc đối với Mỹ. Năm 2018 Mỹ bắt đầu áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc và chiến tranh thương mại bắt đầu.
Lần đầu tiên, Mỹ áp thuế 10 - 25% lên hàng hóa Trung Quốc trị giá 53 tỷ USD. Trung Quốc tương tự đáp trả với mức thuế từ 5 - 25% lên 50 tỷ USD hàng hóa Mỹ. Tiếp đó, vào tháng 9/2018, là đợt áp thuế thứ hai của Mỹ, ảnh hưởng thêm 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Trung Quốc đáp trả với mức thuế tương tự lên 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ. Với những lời đe dọa mới của Tổng thống Mỹ, sẽ có thêm 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng.
Tổng tượng hàng hóa nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc và của Trung Quốc từ Mỹ là 506 tỷ USD và 130 tỷ USD. Nhiều ý kiến cho rằng, chính sự chênh lệch trong giá trị nhập khẩu này đang khiến Mỹ thiếu kiên nhẫn và việc Tổng thống Mỹ dọa tăng thuế với hàng hóa Trung Quốc là nhằm gây sức ép đối với các nhà đàm phán Trung Quốc. Khác biệt nào đang cản trở hai phía tiến tới một thỏa thuận? Liệu có kịch bản đổ vỡ đàm phán hoàn toàn không?
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!