Ngành nông nghiệp Nhật Bản đang hướng đến quy mô hóa, doanh nghiệp hóa nhằm đối phó với tình trạng dân số già, người dân bỏ nông nghiệp và đất bỏ hoang ngày càng tăng.
Năm 2009, Nhật Bản đã chính thức thực hiện Luật Nông nghiệp sửa đổi, theo đó nới lỏng các điều kiện lập công ty kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp. Với luật sửa đổi, hình thức thuê đất nông nghiệp vốn rất khó khăn trước đây đã trở nên dễ dàng với mức giá thấp.
Báo Nikkei, dẫn số liệu từ Bộ Nông, Lâm, Ngư nghiệp và Thủy sản của Nhật Bản cho biết, số lượng doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp đã tăng liên tục. Từ năm 2009 đến tháng 12/2017, số lượng doanh nghiệp trong lĩnh vực này đạt con số 3030, tức gấp 10 lần so với trước khi sửa đổi luật.
Tập đoàn bán lẻ Aeon đã gia nhập lĩnh vực nông nghiệp từ năm 2009. Hiện tập đoàn này sở hữu 20 trang trại với diện tích đất thuê lên đến 350ha và có quy mô kinh doanh lớn nhất Nhật Bản. Aeon dự kiến mở rộng quy mô các trang trại nông nghiệp gấp 3 lần vào năm 2025. Tiếp đến là sự tham gia của các công ty công nghệ như Restar Holding, chuyên kinh doanh trong lĩnh vực chất bán dẫn, linh kiện điện tử.
Tờ Nikkei cho rằng, thách thức của doanh nghiệp nông nghiệp vẫn còn, khi diện tích nông trại trung bình là dưới 3 ha/1 doanh nghiệp, quy mô nhỏ sẽ cho thu nhập thấp.
Báo Asahi đã đánh giá, cải cách hành chính nông nghiệp đã thu hút được các tập đoàn tài chính và công nghệ tham gia vào lĩnh vực này như ngân hàng Sumitomo, tập đoàn công nghệ NEC. Nông nghiệp Nhật Bản đang đối mặt với tình trạng dân số già, thiếu nguồn lực lao động, đất bỏ hoang và nông sản nhập khẩu tăng mạnh do các hiệp định thương mại tự do như TPP, FTA. Theo đó, mô hình nông nghiệp quy mô lớn, hiện đại sẽ tăng cạnh tranh của nông sản Nhật Bản.
Sau 10 năm của Luật Nông nghiệp sửa đổi, mô hình nông nghiệp truyền thống được quản lý bởi các hộ gia đình tại Nhật đang dần thay bằng mô hình kinh doanh nông nghiệp của các công ty với quy mô lớn và đầu tư hiện đại. Khái niệm "cánh đồng mẫu lớn" và "kinh doanh theo chuỗi" đang hình thành trong kinh tế nông nghiệp của Nhật Bản.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!