Hình ảnh do NASA cung cấp, cho thấy xe tự hành Perseverance đang hoạt động trên sao Hỏa vào ngày 23/7/2024 (Ảnh: AP)
NASA tin rằng tiếng nổ này là sét trên sao Hỏa, thông qua dữ liệu âm thanh gió lốc do robot thăm dò Perseverance của NASA ghi lại. Phát hiện được nhóm nghiên cứu quốc tế công bố mới đây, mở ra hướng nghiên cứu mới về hiện tượng điện khí quyển trên Hành tinh Đỏ.
Theo nhóm chuyên gia, chiếc micro gắn trên cột thiết bị của Perseverance - vốn được thiết kế để ghi lại âm thanh khi robot bắn laser vào đá - đã bất ngờ thu được 55 lần "tia lửa mini" trong 2 năm qua từ sao Hỏa. Các tia phóng điện này chỉ nhỏ vài centimet nhưng đủ để tạo ra âm thanh lách tách rõ rệt giữa tiếng gió rít và hạt bụi va đập vào micro.
Những đợt phóng điện chủ yếu xuất hiện trong các trận bão bụi và lốc bụi, thời điểm gió mạnh nhất trên sao Hỏa. Nhóm nghiên cứu cho rằng đây là dạng phóng điện tương tự tĩnh điện trên Trái Đất khi các hạt bụi va chạm mạnh trong không khí loãng giàu CO₂ của sao Hỏa.
Tiến sĩ Baptiste Chide, Viện Nghiên cứu Thiên văn và Hành tinh học Toulouse, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết các nhà khoa học đã tìm kiếm bằng chứng về điện khí quyển trên sao Hỏa suốt nửa thế kỷ qua. "Phát hiện này giống như tìm thấy mảnh ghép còn thiếu của bức tranh. Nó mở ra một lĩnh vực nghiên cứu hoàn toàn mới", ông nói.
(Ảnh: NASA)
Tuy nhiên, giới khoa học vẫn rất thận trọng. Tiến sĩ Daniel Mitchard (Đại học Cardiff), người không tham gia nghiên cứu, nhận định bằng chứng "rất thuyết phục", nhưng vẫn nhấn mạnh rằng hiện tượng được nghe thấy chứ chưa được quan sát trực tiếp, và thiết bị ghi âm vốn không thiết kế để đo sét. Ông cho rằng vẫn sẽ có tranh luận cho tới khi các thiết bị chuyên dụng được đưa lên sao Hỏa.
Theo mô tả của nhóm nghiên cứu, các tia phóng điện từ lốc bụi chỉ kéo dài vài giây, trong khi những đợt phát sinh trong bão bụi có thể kéo dài tới 30 phút. Âm thanh này thường rất yếu do khí quyển sao Hỏa hấp thụ phần lớn năng lượng âm thanh.
Dù vậy, các chuyên gia khẳng định đây không phải mối nguy hiểm trực tiếp với con người, bởi cường độ các tia phóng điện quá nhỏ để gây sát thương, nhưng có thể gây ảnh hưởng tới thiết bị điện tử nhạy cảm của các sứ mệnh tương lai.
Perseverance hiện đang thám hiểm khu vực đồng bằng sông cổ trên sao Hỏa, thu thập các mẫu đá tìm kiếm dấu vết của vi sinh vật cổ đại. Kế hoạch đưa các mẫu này về Trái đất vẫn đang bị hoãn để NASA xem xét phương án chi phí thấp hơn.
Bình luận (0)