Nhật Bản, Trung Quốc đưa ra tường thuật khác nhau về vụ đối đầu quanh đảo tranh chấp

Một tàu Tuần duyên của Trung Quốc (Ảnh tư liệu - minh họa: AFP)

Căng thẳng diễn ra sau khi hai nước đưa ra các mô tả hoàn toàn khác nhau về một vụ đối đầu trên biển liên quan tàu tuần duyên hai bên và một tàu cá Nhật Bản gần quần đảo Senkaku - khu vực tranh chấp trên biển Hoa Đông.

Quần đảo Senkaku (Nhật Bản quản lý) hay Điếu Ngư (Trung Quốc tuyên bố chủ quyền) từ lâu là điểm nóng trong quan hệ hai nước.

Theo thông báo của Lực lượng Cảnh sát biển Trung Quốc, một tàu cá Nhật Bản bị cáo buộc "xâm nhập trái phép" vùng biển quanh quần đảo mà Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư, trước khi bị lực lượng Trung Quốc "áp dụng biện pháp kiểm soát cần thiết và cảnh báo rời khỏi khu vực". Trung Quốc khẳng định các đảo này là "lãnh thổ cố hữu" của nước này và tuyên bố sẽ tiếp tục hoạt động thực thi pháp luật để "bảo vệ chủ quyền và quyền lợi hàng hải".

Tuy nhiên, Lực lượng Bảo vệ bờ biển Nhật Bản lại đưa ra tường thuật hoàn toàn trái ngược. Tokyo cho biết rạng sáng 2/12, hai tàu tuần Trung Quốc tiến vào vùng biển lãnh thổ Nhật Bản quanh quần đảo Senkaku, di chuyển áp sát một tàu cá Nhật Bản, buộc phía Nhật phải điều tàu tiếp cận và yêu cầu tàu Trung Quốc rời khu vực. Theo phía Nhật, hai tàu Trung Quốc rời khỏi vùng biển này sau vài giờ đối đầu.

Nhật Bản lên án mạnh mẽ hành động của phía Trung Quốc, cho rằng việc tàu tuần duyên Trung Quốc vào sâu vùng biển thuộc quyền quản lý của Nhật Bản "vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế". Bộ Ngoại giao Nhật Bản cũng chuẩn bị gửi công hàm phản đối tới Bắc Kinh.

Vụ việc mới nhất diễn ra trong bối cảnh quan hệ song phương gia tăng căng thẳng sau phát biểu hồi tháng trước của Thủ tướng Sanae Takaichi, khi bà cho rằng Nhật Bản có thể xem xét hành động quân sự trong trường hợp Trung Quốc tấn công Đài Loan (Trung Quốc). Phát biểu này bị Bắc Kinh phản ứng gay gắt và chỉ trích mạnh mẽ Tokyo.

Căng thẳng ngoại giao cũng lan sang các lĩnh vực khác. Trung Quốc gần đây khuyến cáo công dân hạn chế du lịch tới Nhật Bản; một số sự kiện văn hóa bị hủy, bao gồm việc dừng một buổi biểu diễn của ca sĩ Nhật tại Thượng Hải. Bắc Kinh được cho là đã gia hạn lệnh cấm nhập khẩu hải sản Nhật Bản, song hiện chưa áp dụng các biện pháp thương mại nặng nề hơn.