Trước đó, vào ngày 2/2/2023 và ngày 3/2/2023, lực lượng Hải quan cảng Hải Phòng, Công an thành phố Hải Phòng phối hợp với các đơn vị có liên quan đã kiểm tra hai container có dấu hiệu nghi vấn và thu giữ 615 kg ngà voi được trà trộn với sừng bò châu Phi. Đơn vị nhận hàng trên vận đơn là Công ty Cổ phần Kỹ thuật HMD (địa chỉ: Đội 6, thôn Thụy Ứng, Xã Hòa Bình, huyện Thường Tín, Hà Nội) do đối tượng Hoàng Văn Hảo là người đại diện theo pháp luật. Thôn Thụy Ứng, xã Hòa Bình, huyện Thường Tín được biết đến là một trong những điểm nóng về hoạt động nhập lậu ngà voi, sừng tê giác từ các nước Châu Phi về Việt Nam. Việc trà trộn các mặt hàng động vật hoang dã (ĐVHD) bị cấm với các loại hàng hóa hợp pháp như sừng bò châu Phi cũng là một cách thức nhiều đối tượng lợi dụng để nhập lậu ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê...
Đối tượng Hoàng Văn Hảo nhận án phạt 10 năm tù. (Ảnh: Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên)
Trong thời gian qua, với lợi thế vận chuyển hàng hóa khối lượng lớn, chi phí thấp và rủi ro bị phát hiện và xử lý còn chưa cao, nhiều đối tượng đã sử dụng đường hàng hải để vận chuyển, buôn bán ĐVHD trái phép xuyên quốc gia. Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên đã ghi nhận nhiều vụ án các cơ quan chức năng phát hiện hàng tấn ĐVHD bị các đường dây vận chuyển trái phép cập cảng Tiên Sa (Đà Nẵng), cảng Cát Lái (thành phố Hồ Chí Minh), các cảng tại Hải Phòng và một số cảng biển khác. Tuy nhiên, rất ít các vụ án phát hiện tại khu vực cảng biển đã được đưa ra xét xử.
Do đó, việc cơ quan chức năng và cơ quan tiến hành tố tụng thành phố Hải Phòng bắt giữ, truy cứu trách nhiệm hình sự và đưa ra xét xử thành công đối tượng cầm đầu hoạt động nhập lậu ĐVHD qua đường hàng hải như đối tượng Hảo là một bước tiến vô cùng quan trọng. Vụ án này cũng là vụ vận chuyển trái phép ĐVHD đầu tiên phát hiện tại cảng Hải Phòng có đối tượng bị bắt giữ và được đưa ra xét xử.
Tang vật do cơ quan chức năng thu giữ. (Ảnh: Cục Hải Quan Hải Phòng)
"Nỗ lực tuyệt vời của các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ "mở đường" cho việc xử lý các đối tượng cầm đầu những vụ án nghiêm trọng về ĐVHD khác phát hiện tại cảng Hải Phòng và các cảng biển khác tại Việt Nam trong những thời gian tới. Với hành động cương quyết, tinh thần không khoan nhượng của các cơ quan chức năng và cơ quan tiến hành tố tụng, chúng tôi tin rằng chúng ta hoàn toàn có thể triệt phá thành công được các đường dây buôn bán ĐVHD trái phép xuyên quốc gia và từ đó xóa bỏ vai trò của Việt Nam trong hoạt động buôn bán ĐVHD trái phép trên toàn cầu." Bà Bùi Thị Hà – Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên ENV thẳng thắn chia sẻ.
Hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán ngà voi trái phép tùy theo khối lượng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính lên đến 360 triệu đồng (đối với cá nhân) theo Điều 23 Nghị định 35/2019/NĐ-CP hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự với mức hình phạt lên đến 15 năm tù (đối với cá nhân) theo quy định tại Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Với khối lượng ngà voi bị thu giữ từ 90 kg trở lên, các đối tượng có thể bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm đối với cá nhân. Được biết, ngoài bản án 10 năm tù, đối tượng Hảo cũng bị phạt bổ sung 50.000.000 đồng và toàn bộ tang vật của vụ án sẽ được tiêu hủy.
Chỉ trong vòng 5 năm (2019 - 2023), Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã ghi nhận 2.037 vụ vi phạm liên quan đến ngà voi với 4.864 vi phạm (một vụ vi phạm có thể bao gồm nhiều vi phạm đơn lẻ), cao hơn nhiều so với 662 vụ (với 1.777 vi phạm) được ghi nhận trong giai đoạn 5 năm trước đó (2014 - 2018).
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!