Bị cáo Phùng Anh Lê tại phiên tòa. Ảnh: TTXVN
Sau 2 ngày xét xử, sáng 14/8, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Phùng Anh Lê (cựu Đại tá, cựu Trưởng Công an quận Tây Hồ, Hà Nội) 7 năm 6 tháng tù về tội "Nhận hối lộ" theo quy định tại Điều 354, khoản 2, điểm c - Bộ luật Hình sự.
Ba bị cáo còn lại trong vụ án đều là cựu cán bộ Công an quận Tây Hồ bị tuyên phạt về tội "Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù" theo quy định tại Điều 378, khoản 1 - Bộ luật Hình sự, gồm: Nguyễn Đức Châu (cựu Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội) bị phạt 10 tháng 28 ngày tù, bằng thời hạn tạm giam, do đó được trả tự do ngay tại tòa; Vũ Công Ngọc (cựu Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội) bị phạt 6 tháng tù treo; Lê Đình Trung (cựu Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp) bị phạt 4 tháng 12 ngày tù, bằng thời gian bị tạm giam, được Tòa ghi nhận đã chấp hành án xong.
Bản án sơ thẩm nêu rõ, trong vụ án này, các bị cáo đều được đào tạo trong môi trường công an, nhưng các bị cáo đã vi phạm các quy định của ngành, của pháp luật, dẫn đến phạm tội, vi phạm các nguyên tắc, quy định của pháp luật, gây hậu quả nghiêm trong, gây ảnh hưởng tiêu cực dến các cơ quan tiến hành tố tụng, gây bức xúc xã hội, cần xử lý nghiêm. Việc truy tố, xử lý nghiêm các bị cáo là cần thiết, nhằm cải tạo giáo dục và phòng ngừa tội phạm nói chung.
Trong số các bị cáo, người phải chịu trách nhiệm chính là bị cáo Phùng Anh Lê. Đáng lẽ bị cáo Lê phải nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu, nhưng bị cáo với động cơ vụ lợi đã tha trái pháp luật đối tượng Nguyễn Hữu Tài (trú tại phường Phúc Xá, quận Ba Đình, Hà Nội – là đối tượng chuyên cho vay nặng lãi). Bị cáo Phùng Anh Lê cho rằng mình bị oan sai, cáo buộc không thuyết phục, bị cáo không nhận tiền hối lộ, nhưng Hội đồng xét xử nhận định, việc truy tố bị cáo là đúng người, đúng tội.
Các bị cáo khác trong vụ án làm theo chỉ đạo của cấp trên, không được hưởng lợi. Họ đã tiếp nhận chỉ đạo trái pháp luật của bị cáo Phùng Anh Lê, thực hiện các mệnh lệnh không đúng pháp luật. Những bị cáo này đã nhận thức được sai phạm, ăn năn hối hận, phạm tội lần đầu… và được Hội đồng xét xử xem xét, cho hưởng tình tiết giảm nhẹ.
Hội đồng xét xử khẳng định, quá trình khởi tố điều tra, truy tố các bị cáo, về cơ bản, các cấp tố tụng đã thực hiện đúng trình tự, thủ tục.
Căn cứ vào lời khai của các bị cáo tại phiên tòa, chứng cứ, tài liệu trong vụ án, Tòa xác định, mặc dù hồ sơ giam giữ Nguyễn Hữu Tài chưa thu giữ được, nhưng căn cứ vào lời khai của những người liên quan và các tài liệu khác, có thể khẳng định nội dung vụ án như cáo trạng truy tố.
Đối với việc bị cáo Phùng Anh Lê cho rằng không có quyết định tạm giữ 247 tạm giữ hình sự đối với Nguyễn Hữu Tài mà chỉ có quyết định số 247 là quyết định tạm giữ đối tượng có tên Dương Văn Lợi do chính bị cáo ký, Hội đồng xét xử cho rằng, sự việc đối với Tài đã xảy ra từ lâu, trừ bị cáo Phùng Anh Lê, những người khác có thể không nhớ chi tiết, nhưng lời khai của họ cơ bản đều thống nhất nhau, đủ căn cứ khẳng định, thông qua ông Phùng Văn Bảy (chú họ bị cáo Lê), bị cáo Lê đã nhận 110 triệu đồng của người thân Nguyễn Hữu Tài. Sau đó bị cáo Phùng Anh Lê chỉ đạo cấp dưới tha trái pháp luật cho Tài. Đối tượng Tài sau đó bị xác định có hành vi cướp tài sản.
Tòa nhận định, dù biết rõ Tài đang thi hành quyết định tạm giữ, biết việc tha Tài phải có quyết định hủy quyết định tạm giữ, nhưng ba bị cáo là cấp dưới của bị cáo Phùng Anh Lê đã không báo cáo cấp có thẩm quyền về vụ việc. Tuy nhiên, các bị cáo này không được hưởng lợi trong việc tha trái pháp luật đối với Tài. Hành vi của các bị cáo đồng phạm tội Tha trái pháp luật người bị tạm giam, tạm giữ là có căn cứ, đúng người, đúng pháp luật, không oan.
Theo cáo trạng, ngày 19/9/2016, anh Nguyễn Công Th. (ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) đến Công an phường Yên Phụ, quận Tây Hồ, tố cáo một nhóm người bắt giữ anh trái pháp luật rồi hành hung. Sau đó, ngày 22/9, đối tượng Nguyễn Hữu Tài (29 tuổi, Ba Đình, Hà Nội) cùng một số đồng phạm ra đầu thú do liên quan đến sự việc trình báo của anh Th. Quá trình điều tra, Công an quận Tây Hồ tạm giữ Tài 4 ngày.
Do lo sợ Tài bị xử lý, người nhà của Tài đã nhờ người quen của ông Phùng Anh Lê kết nối giúp cho Tài được hòa giải với bị hại, không bị xử lý. Người này đã đặt vấn đề và được ông Lê đồng ý giúp với "giá" 110 triệu đồng.
Cáo trạng xác định, tối 22/9/2016, ông Bảy mang tiền đến phòng làm việc của cựu Trưởng Công an quận Tây Hồ và nói: "Cháu xem giúp hòa giải cho nó về". Nhận được tiền, Phùng Anh Lê chỉ đạo Nguyễn Đức Châu, Lê Đình Trung giao Tài cho Vũ Công Ngọc để tha cho về không có căn cứ, không có quyết định hủy bỏ quyết định tạm giữ theo thủ tục tố tụng hình sự.
Khoảng 0h ngày 23/9/2016, Tài được thả. Sau đó, Tài và bị hại được gọi lên Công an quận Tây Hồ để hòa giải.
Ngày 22/1/2021, Công an thành phố Hà Nội đã rà soát và lật lại hồ sơ vụ án. Sau khi củng cố hồ sơ, Công an thành phố Hà Nội ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can với Nguyễn Hữu Tài và 5 bị can khác về tội Cướp tài sản.
Cuối tháng 4/2021, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã đưa ra xét xử vụ án này và tuyên phạt Nguyễn Hữu Tài 2 năm tù về tội "Cướp tài sản". Cùng tội danh này, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt các bị cáo: Nguyễn Khắc Đức, Trần Văn Lộc và Nguyễn Văn Nam các mức án từ 18 - 20 tháng tù; Nguyễn Quang Chính lĩnh 15 tháng tù treo.
Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng đã xác định hành vi vi phạm pháp luật như trên của cựu Đại tá Phùng Anh Lê và một số cựu cán bộ Công an quận Tây Hồ.
VKSND Tối cao xác định, các bị can Nguyễn Đức Châu, Vũ Công Ngọc, Lê Đình Trung biết chỉ đạo của Phùng Anh Lê là trái pháp luật nhưng lại chấp hành, thực hiện tha trái pháp luật Nguyễn Hữu Tài.
Cáo trạng cũng xác định, trong quá trình điều tra, bị can Phùng Anh Lê không thành khẩn khai báo về hành vi phạm tội, ngoan cố chối tội, đổ lỗi cho cấp dưới và người liên quan. Bị can không thừa nhận việc chiếm hưởng số tiền 110 triệu đồng từ ông Phùng Văn Bảy để tha Nguyễn Hữu Tài trái pháp luật.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!