Sáng 19/3, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB) và các công ty, đơn vị, tổ chức liên quan bước vào phần luận tội và đề nghị án của Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đối với các bị cáo trong vụ án.
Cơ quan công tố đánh giá, trừ bị cáo Trương Mỹ Lan, các bị cáo tại tòa đều thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố.
Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xác định, từ năm 2012 đến năm 2022, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống hồ sơ, cho vay, giải ngân 2.527 khoản (gồm 1.057 khoản khách hàng cá nhân và 1.470 khoản khách hàng tổ chức) với tổng số tiền hơn 1 triệu tỷ đồng. Đến ngày 17/10/2022 (thời điểm khởi tố vụ án), còn 1.284 khoản vay (gồm 440 cá nhân vay 512 khoản và 435 tổ chức vay 772 khoản) với dư nợ hơn 677.000 tỷ đồng.
Các khoản vay đều thuộc nợ nhóm 5, không có khả năng thu hồi sau khi trừ đi các tài sản bảo đảm có giá trị, thiệt hại gây ra cho Ngân hàng SCB là hơn 498.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, trên cơ sở xem xét theo nguyên tắc có lợi cho các bị cáo, sau khi cấn trừ đi giá trị các tài sản đảm bảo, cơ quan công tố xác định bị cáo Lan đã chiếm đoạt 304.000 tỷ đồng của SCB.
Quang cảnh phiên tòa ngày 19/3. Ảnh: TTXVN
Đại diện Viện KSND Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án tử hình tội "Tham ô tài sản", 20 năm tù về tội ‘Đưa hối lộ", 19-20 năm tù về tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng"; tổng hợp hình phạt là "tử hình".
Viện KSND Thành phố Hồ Chí Minh cũng đề nghị mức án tù chung thân đối với bị cáo Đỗ Thị Nhàn, bị cáo Nguyễn Cao Trí án tù từ 10 - 11 năm, Đinh Văn Thành (tù chung thân), Bùi Anh Dũng (tù chung thân), Tạ Chiêu Trung (15 – 16 năm tù), Võ Tấn Hoàng Văn (chung thân), Trương Khánh Hoàng (19 - 20 năm), Trần Thị Mỹ Dung (19 – 20 năm), Hồ Bửu Phương (19 – 20 năm), Nguyễn Phương Anh (19 -20 năm), Đặng Phương Hoài Tâm (19 – 20 năm), Trương Huệ Vân (19 – 20 năm), Dương Tấn Trước (15 – 16 năm), Chu Lập Cơ (11 – 12 năm), Nguyễn Thị Thu Sương (16 – 17 năm), Uông Văn Ngọc Ẩn (3 năm tù treo), Nguyễn Thị Phương Loan (3 năm tù treo), Võ Thành Hùng (3 năm tù treo), Trầm Thích Tồn (15 – 16 năm tù), Trần Thuận Hòa (4 – 5 năm), Phạm Văn Phi (7 – 8 năm), Nguyễn Anh Phước (3 năm tù treo), Võ Văn Trường (4 – 5 năm), Phạm Mạnh Cường (3 năm tù treo), Nguyễn Huỳnh Lan Chi (3 năm tù treo), Nguyễn Lâm Anh Vũ (12 – 13 năm), Võ Triệu Lân (5 – 6 năm), Lê Khánh Hiền (6 – 7 năm)…
Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, bị cáo Trương Mỹ Lan có vai trò chủ mưu, cầm đầu trong vụ án. Bị cáo Lan đã cùng các đồng phạm, với những vị trí, vai trò khác nhau, thực hiện nhiều tội phạm xâm phạm về sở hữu, xâm phạm hoạt động của ngân hàng, hoạt động đúng đắn của cơ quan Nhà nước. Trong đó, nhiều hành vi phạm tội được thực hiện dưới dạng đồng phạm có tổ chức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, chiếm đoạt và gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn.
Theo đại diện Viện Kiểm sát, mặc dù bị cáo Trương Mỹ Lan không nhận tội nhưng căn cứ vào kết quả điều tra cùng lời khai của các bị cáo khác có đủ cơ sở để xác định, bị cáo Lan đã phạm vào 3 tội như cáo trạng quy kết.
Viện Kiểm sát ghi nhận bị cáo Trương Mỹ Lan có nhiều tình tiết giảm nhẹ như tích cực tham gia từ thiện, đặc biệt trong giai đoạn phòng, chống COVID-19, được bằng khen của Chủ tịch nước và Bằng khen của nhiều cơ quan chức năng khác. Tại tòa, bị cáo Lan tự nguyện dùng các tài sản để khắc phục thiệt hại.
Song, cơ quan công tố đánh giá bị cáo Trương Mỹ Lan cố ý phạm tội trong thời gian dài, phạm tội nhiều lần, phạm tội có tổ chức, tội danh đặc biệt biệt nghiêm trọng, thực hiện chuỗi hành vi phạm tội trong thời gian dài, gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn, phạm tội 2 lần trở lên, dùng thủ đoạn tinh vi để phạm tội, đây là những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Trong quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan không tỏ ra ăn năn hối cải mà khai báo quanh co chối tội, đổ lỗi cho nhân viên dưới quyền và các bị cáo tại SCB, hậu quả vụ án đặc biệt nghiêm trọng, không có khả năng thu hồi. Từ đó đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, cần "loại trừ bị cáo Trương Mỹ Lan ra khỏi đời sống xã hội vĩnh viễn".
Các bị cáo nguyên là lãnh đạo tại Ngân hàng SCB như Bùi Anh Dũng, Võ Tấn Hoàng Văn, Tạ Chiêu Trung, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung được xác định có nhiều tình tiết giảm nhẹ, thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra để làm rõ bản chất vụ án, tự nguyện sử dụng tài sản khắc phục hậu quả.
Tuy nhiên, các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội 2 lần trở lên, giúp sức cho bị cáo Trương Mỹ Lan gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn nên cần hình phạt tương xứng. Viện Kiểm sát cho rằng cần có mức hình phạt nghiêm trị, "cách ly vĩnh viễn ra khỏi đời sống xã hội" đối với các bị cáo Bùi Anh Dũng (cựu chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng SCB), Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB), Tạ Chiêu Trung (cựu thành viên Hội đồng Quản trị Ngân hàng SCB).
Riêng bị cáo Đinh Văn Thành (nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng SCB) đã bỏ trốn trước khi vụ án được khởi tố và bị đưa ra xét xử vắng mặt. Căn cứ vào tài liệu có trong hồ sơ vụ án có đủ căn cứ xác định bị cáo Thành đã giúp sức tích cực cho bị cáo Trương Mỹ Lan lập hồ sơ vay vốn khống, rút tiền của SCB, gây hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn. Viện Kiểm sát đề nghị mức hình phạt "cách ly vĩnh viễn ra khỏi đời sống xã hội" đối với bị cáo Đinh Văn Thành.
Bị cáo Trương Huệ Vân (cựu Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cháu gái bị cáo Trương Mỹ Lan) được cơ quan công tố xác định đã giúp sức cho bị cáo Lan chiếm đoạt hơn 1.088 tỷ đồng. Tại tòa bị cáo ăn năn hối cải thừa nhận hành vi phạm tội và tích cực nộp tiền để khắc phục hậu quả thiệt hại. Song, hành vi của bị cáo gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng. Do đó, Viện Kiểm sát cho rằng cần có mức án nghiêm khắc với bị cáo.
Bị cáo Chu Lập Cơ (cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Times Square, chồng của bị cáo Trương Mỹ Lan) đã giúp sức cho bị cáo Lan chiếm đoạt và gây hậu quả đặc biệt lớn cho Ngân hàng SCB với số tiền thiệt hại lên đến 9.100 tỷ đồng. Trong quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Chu Lập Cơ đã khai báo thành khẩn, thừa nhận hành vi phạm tội của mình, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra để làm rõ vụ án. Bị cáo Chu Lập Cơ được Nhà nước tặng Huân chương Lao động, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tặng nhiều bằng khen do có nhiều đóng góp hoạt động thiện nguyện, bị cáo đã tác động gia đình nộp khắc phục 1 tỷ đồng.
Bị cáo Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II (Cục II), Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước là trưởng đoàn thanh tra, người chỉ đạo đoàn thanh tra, chịu trách nhiệm chính về kết quả thanh tra theo chỉ đạo của bị cáo Nguyễn Văn Hưng (Phó Chánh thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước) đã nhận tiền từ bị cáo Trương Mỹ Lan để chỉ đạo thành viên trong đoàn báo cáo không trung thực, không đầy đủ các sai phạm của SCB; cố tình che giấu, bưng bít, làm nhẹ để có lợi cho SCB và tiếp tục kiến nghị đề xuất tạo điều kiện cho SCB được tái cơ cấu. Hành vi của bị cáo Đỗ Thị Nhàn đã phạm vào tội nhận hối lộ với số tiền đặc biệt lớn.
Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Nhàn đã thành khẩn khai báo, lần đầu phạm tội, nhân thân tốt, đã nộp lại 4,8 triệu USD và 10 sổ tiết kiệm ngân hàng có tổng số tiền hơn 10 tỷ đồng. Tuy nhiên, hành vi của Đỗ Thị Nhàn gây bức xúc trong dư luận, gây mất uy tín cơ quan Nhà nước nên Viện Kiểm sát đề nghị cần “cách ly vĩnh viễn ra khỏi xã hội”.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!