Các bị cáo tại phiên tòa. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN
Sáng 9/11, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội bắt đầu phiên xét xử phúc thẩm đối với 12 bị cáo có đơn kháng cáo trong vụ án Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO).
Dự kiến, phiên tòa sẽ được diễn ra trong 4 ngày (từ ngày 9/11 đến hết ngày 12/11/2021). Hội đồng xét xử trong vụ án gồm 3 người, do Thẩm phán Mã Anh Tài làm chủ tọa phiên tòa.
Tại phiên phúc thẩm, bị cáo Đậu Văn Hùng (nguyên Tổng Giám đốc Tổng công ty Thép Việt Nam – VNS) do sức khỏe yếu, có đơn xin xét xử vắng mặt. Trong phiên sáng, phần lớn Hội đồng xét xử dành thời gian cho phần thủ tục, kiểm tra căn cước và công bố bản án sơ thẩm cùng với nội dung kháng cáo của các bị cáo cũng như người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.
Trong phần thủ tục, bị cáo Đỗ Xuân Hòa (nguyên Kế toán trưởng TISCO) đề nghị Hội đồng xét xử hoãn phiên tòa do luật sư bào chữa của bị cáo Hòa đang phải cách ly, không đến được phiên tòa. Trước đề nghị này, Hội đồng xét xử đã dành thời gian hội ý. Sau đó, Chủ tọa cho biết vẫn quyết định tiếp tục phiên phúc thẩm.
Các bị cáo có kháng cáo trong phiên tòa phúc thẩm gồm: Trần Trọng Mừng (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Gang thép Thái Nguyên – TISCO); Đặng Văn Tập (nguyên Phó Giám đốc thường trực Ban quản lý dự án TISCO); Đồng Quang Dương (nguyên Phó Giám đốc kiêm Thư ký dự án, TISCO); Đỗ Xuân Hòa (nguyên Kế toán trưởng TISCO); Uông Sỹ Bính (nguyên Phó Trưởng phòng Kế toán, thống kê tài chính TISCO); Lê Thị Tuyết Lan (nguyên Phó Trưởng phòng Kế toán, thống kê tài chính TISCO); Đậu Văn Hùng (nguyên Tổng Giám đốc Tổng công ty Thép Việt Nam – VNS); Nguyễn Trọng Khôi (nguyên Phó Tổng Giám đốc VNS); Nguyễn Văn Tráng (nguyên Ủy viên Ban kiểm soát VNS); Nguyễn Chí Dũng (nguyên thành viên Hội đồng quản trị TISCO); Hoàng Ngọc Diệp (nguyên thành viên Hội đồng quản trị TISCO); Đoàn Thu Trang (nguyên thành viên Hội đồng quản trị TISCO). Các bị cáo này bị đưa ra xét xử về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Nội dung kháng cáo của các bị cáo chủ yếu tập trung xin giảm nhẹ hình phạt, xin miễn trách nhiệm hình sự,… Cụ thể: Bị cáo Đặng Văn Tập kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, miễn bồi thường dân sự, miễn án phí dân sự sơ thẩm. Bị cáo Đồng Quang Dương kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và giảm mức bồi thường hoặc miễn trách nhiệm bồi thường dân sự. Bị cáo Nguyễn Trọng Khôi kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin được hưởng án treo, giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự. Bị cáo Đỗ Xuân Hòa kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và miễn trách nhiệm bồi thường dân sự. Bị cáo Lê Thị Tuyết Lan kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, xin được hưởng án treo và miễn trách nhiệm bồi thường dân sự. Bị cáo Uông Sỹ Bính kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, xin được hưởng án treo và miễn trách nhiệm bồi thường dân sự. Bị cáo Nguyễn Chí Dũng kháng cáo xin miễn hình phạt hoặc cải tạo không giam giữ hoặc cho bị cáo hưởng án treo và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự. Bị cáo Hoàng Ngọc Diệp kháng cáo xin miễn hình phạt hoặc cải tạo không giam giữ hoặc cho bị cáo hưởng án treo và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự. Bị cáo Trần Trọng Mừng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự. Bị cáo Đoàn Thu Trang kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin cải tạo không giam giữ hoặc cho bị cáo hưởng án treo. Bị cáo Đậu Văn Hùng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, được cải tạo ngoài xã hội và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự. Bị cáo Nguyễn Văn Tráng kháng cáo cho rằng bị cáo chỉ phạm tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", xin được cải tạo ngoài xã hội và không phải bồi thường thiệt hại.
Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là anh Ngô Sỹ Hải và chị Nguyễn Thị Loan kháng cáo không đồng ý việc tiếp tục kê biên tài sản để đảm bảo thi hành án đối với tài sản là nhà, đất tại địa chỉ LK 8-1, khu đô thị mới Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội.
Trong phiên tòa phúc thẩm, Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) tham dự với tư cách nguyên đơn dân sự. Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS).
Các cơ quan, cá nhân liên quan tham gia tố tụng được Tòa triệu tập, bao gồm đại diện các Bộ (Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Tài chính), đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, đại diện Tổng công ty cổ phần Xây dựng Công nghiệp Việt Nam (Công ty Vinaincon)…
Trước đó, vào tháng 4/2021, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã xét xử sơ thẩm vụ án. Tòa sơ thẩm quyết định tuyên phạt bị cáo Trần Trọng Mừng (nguyên Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên - TISCO) 9 năm 6 tháng tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí". 5 bị cáo bị tuyên phạt về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" nhận mức án từ 18 tháng tù treo đến 2 năm tù. Các bị cáo còn lại bị tuyên phạt từ 2 năm đến 8 năm 6 tháng tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Theo nhận định của Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm, Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên do TISCO làm chủ đầu tư, cấp quyết định đầu tư là Hội đồng quản trị Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS). Năm 2007, đơn vị trúng thầu xây dựng là Tập đoàn Khoa học, công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC). Giá trị hợp đồng trọn gói hơn 160 triệu USD. Tuy nhiên, các bị cáo trong vụ án đã không thực hiện đúng quy định của pháp luật, không đạt được hiệu quả của dự án, mà còn gây thất thoát số tiền đặc biệt lớn. Sau hơn 11 tháng khởi công, MCC chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ, chưa thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu nhưng đề nghị kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng. MCC còn đề nghị điều chỉnh giá hợp đồng EPC. Trong đó, bị cáo Trần Trọng Mừng (nguyên Tổng Giám đốc TISCO) không chỉ đạo áp dụng điều khoản để dừng hợp đồng, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét hủy đấu thầu, thu hồi tiền tạm ứng mà quyết tâm thực hiện dự án. Hành vi của bị cáo Trần Trọng Mừng đã khiến dự án phải dừng thi công, gây thất thoát, lãng phí trên 830 tỷ đồng. Bị cáo Mai Văn Tinh (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị VNS) có các hành vi sai phạm khiến TISCO không kiểm soát được chi phí đầu tư vào dự án, không ràng buộc trách nhiệm của nhà thầu về tiến độ, giá trị hợp đồng, làm dự án phải dừng thi công gây thất thoát trên 830 tỷ đồng… 2 bị cáo Mừng và Tinh đã chỉ đạo các cá nhân có liên quan thuộc TISCO và VNS tổ chức, thực hiện việc điều chỉnh dự toán chi phí phần C, tham gia ký hợp đồng thầu phụ thực hiện phần C của Hợp đồng EPC số 01 theo hình thức hợp đồng theo đơn giá…, tạo điều kiện để MCC có lý do chối bỏ trách nhiệm thực hiện hợp đồng trên, chấp thuận không có căn cứ VINAINCON làm nhà thầu phụ thực hiện phần C của Hợp đồng EPC số 01 trong khi VINAINCON không đủ năng lực.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!