Suy thận nặng vì uống cỏ mực, dùng viên uống trắng da không rõ nguồn gốc

Bị suy thận độ 3, hơn nửa năm nay bệnh nhân P.V.H (nam, trú tại Vĩnh Long) có chỉ định thăm khám, điều trị định kỳ tại Bệnh viện Bình Dân để bảo tồn chức năng thận, ngăn chặn sự tiến triển của bệnh thận mạn. Tuy nhiên, bệnh nhân sau đó đã không tái khám theo lịch hẹn mà nghe theo lời mách bảo của người khác là uống nước cỏ mực và đậu đen xanh lòng.

3 tháng sau, bệnh nhân cảm thấy cơ thể mỏi mệt, ăn uống kém, da xanh xao, chân đau nhức. Đầu tháng 10/2023, bệnh nhân quay trở lại Bệnh viện Bình Dân khám và kết quả xét nghiệm đánh giá chức năng thận cho thấy, bệnh nhân đã rơi vào suy thận cấp trên nền suy thận mạn. Bệnh nhân được tư vấn nhập viện để lọc máu nhằm tránh nguy cơ hôn mê, tử vong do các biến chứng suy thận cấp gây ra.

Sau 2 ngày điều trị, tình trạng đau nhức chân cùng các triệu chứng suy thận khác của bệnh nhân đã giảm, chức năng thận được cải thiện. Tuy nhiên, theo bác sĩ Lê Thị Đan Thùy, Trưởng khoa Nội thận - Lọc máu, Bệnh viện Bình Dân, nếu đáp ứng điều trị bằng thuốc kém, chức năng thận không phục hồi tốt hơn, bệnh nhân sẽ phải lọc máu định kỳ suốt đời.

Bệnh nhân H. là một trường hợp điển hình trong 7 ca phải nhập viện điều trị trong quý 2 và đầu quý 3/2023 tại Bệnh viện Bình Dân vì suy thận mức độ nặng, tổn thương thận cấp trên nền bệnh thận mạn, có liên quan tới việc uống cỏ mực.

Bác sĩ Lê Thị Đan Thùy cho biết: Cỏ mực, có nhiều tên gọi như nhọ nồi, hạn liên thảo, bạch hoa thảo, thủy hạn liên… Trong Đông y, cỏ mực không độc, có vị chua, ngọt, tính hàn, thường dùng chữa sốt cao, chảy máu cam, mề đay, viêm họng, suy nhược…; chưa có nghiên cứu khoa học nào chỉ rõ tác dụng chữa suy thận bằng cỏ mực. Đặc biệt trên người bệnh thận mạn, chức năng thận vốn đã kém, việc dùng các hoạt chất từ cây cỏ, thuốc, ngay cả ăn uống thường ngày đều cần phải cẩn trọng để tránh tiến triển suy thận nặng hơn. Bên cạnh đó, bệnh nhân suy thận mạn cần phải được thăm khám, điều trị bằng thuốc, kiểm soát thường xuyên các chỉ số như protein niệu, các xét nghiệm đánh giá chức năng thận.

Ngoài cỏ mực, hiện nay trên mạng internet còn lan truyền nhiều "bài thuốc" lợi tiểu, "tốt cho thận" như cây rễ gió, cây mộc thông, cây nhạc ngựa, mộc phòng kỷ... Tất cả các cây này đều có chứa chất độc acid aristolochic gây tổn thương thận, suy thận nhưng đáng ngại là những loại cây này đang được một số người lấy ngâm rượu uống với mục đích chữa bệnh, tẩm bổ.

Một trường hợp khác bị suy thận cấp mức độ 5, đe dọa tính mạng là bệnh nhân L.T.T. (nữ, trú tại tỉnh Đồng Nai) do uống viên uống trắng da trôi nổi. Khoảng một năm trước, chị T. đã mua một loại thuốc đóng hộp 60 viên trên mạng internet với giá 600.000 đồng, kèm cam kết da sẽ trắng dần lên nếu sử dụng đều đặn, lâu dài. Khi uống đến hộp thuốc thứ 7, bệnh nhân bị đau bụng dữ dội, mệt, khó thở, nôn ói liên tục phải đi cấp cứu tại một bệnh viện địa phương. Bác sĩ cho biết chị bị suy thận cấp mức độ 5. Sau khi lọc máu cấp cứu tại địa phương, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bình Dân để tiếp tục thăm khám và điều trị lâu dài.

Trưởng Khoa Nội thận - Lọc máu, Bệnh viện Bình Dân cho hay, lúc này thận của bệnh nhân đã mất chức năng lọc nên ứ đọng các chất chuyển hóa. Nếu không kịp thời lọc máu, người bệnh có thể tử vong. Sau khi được điều trị, chức năng thận của người bệnh đã ổn định trở lại nhưng vẫn phải uống thuốc và theo dõi chức năng thận.

Theo bác sĩ Lê Thị Đan Thùy, các viên uống làm trắng da thường có chứa glutathione - một chất chống oxy hóa giúp làm sáng da bằng cách ức chế sản xuất melanin. Nếu sử dụng glutathione với liều cao, không có kiểm soát của bác sĩ có thể gây suy thận cấp, đặc biệt trên người bệnh đã có nền suy thận mạn. Bác sĩ khuyến cáo, khi muốn sử dụng các viên uống trắng da, cần phải chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và nên có sự tư vấn của các bác sĩ để chọn sản phẩm phù hợp cho thể trạng của mỗi người.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!