Trật khớp gối và biến chứng nguy hiểm

Các bác sĩ Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vừa phẫu thuật thành công cho nữ bệnh nhân bị trật khớp gối, tắc động mạch khoeo có nguy cơ đoạn chi.

Bệnh nhân nữ L.T.L.A., sinh năm 1964, ở Bạc Liêu được tuyến trước chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ với tình trạng đau và tê từ đầu gối xuống bàn chân trái, khớp gối sưng phù lớn, mạch mu chân khó bắt.

Người nhà bệnh nhân cho biết: Cách nhập viện 7 giờ, bệnh nhân bị ngã, trật khớp gối trái được chuyển đến bệnh viện địa phương khám. Tại đây, các bác sĩ nghi ngờ có tổn thương động mạch khoeo chân trái nên chuyển tuyến điều trị. Tiền sử bệnh nhân bị trật khớp nhiều lần.

Sau khi nhập viện, bệnh nhân được nhanh chóng kiểm tra, đánh giá tình trạng động mạch khoeo chân trái bằng khám lâm sàng và thực hiện cận lâm sàng. Kết quả chụp cắt lớp vi tính dựng hình mạch máu ghi nhận bệnh nhân bị tổn thương động mạch khoeo chân trái gây tắc hoàn toàn.

Tiến hành phẫu thuật cấp cứu, các bác sĩ bộc lộ động mạch khoeo chân trái, thám sát thấy tĩnh mạch và động mạch khoeo xơ dính chặt nhau, một đoạn động mạch khoeo bị dập và phình to, tụ máu bên trong gây tắc hoàn toàn. Bóc tách gỡ dính động mạch - tĩnh mạch khoeo, cắt đoạn động mạch khoeo, tiến hành khâu nối, kiểm tra đoạn dưới sau nối tưới máu tốt, mạch mu chân trái bắt được.

Sau 1h30 phẫu thuật, động mạch khoeo chân trái bệnh nhân được tái thông. Tình trạng hiện tại, bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, chân trái hồng ấm, mạch mu chân rõ, gối giảm sưng.

Theo các bác sĩ, nguyên nhân chủ yếu sai khớp gối do tai nạn giao thông, té cao, thể thao. Sai khớp gối ít gặp chiếm tỉ lệ dưới 1% trong các tổn thương chấn thương chỉnh hình, nhưng có nhiều biến chứng tổn thương nặng nề trong đó tỉ lệ cao là tổn thương mạch máu vùng khoeo.

Có gần 50% sau chấn thương trật khớp gối tự nắn và dễ đưa tới 1 chẩn đoán sai (nghĩ chấn thương phần mềm thông thường và dễ bỏ sót tổn thương của mạch máu). Tổn thương mạch máu chiếm tỉ lệ 40 - 50% trong trật khớp gối, gần 40% làm khớp gối lỏng lẻo và mất vững.

Khi sai khớp gối dễ bị tổn thương động mạch khoeo gây hoại tử cẳng bàn chân nếu tổn thương không được phát hiện hoặc phát hiện muộn, có gần 90% bệnh nhân tắc nghẽn động mạch khoeo không được phẫu thuật lưu thông mạch máu sớm trước 8 giờ sau chấn thương sẽ phải bị đoạn chân dưới gối hoặc trên gối.

Tổn thương động mạch khoeo là tổn thương nặng thường dễ bỏ sót nên sau khi nắn trật khớp phải kiểm tra tổn thương dây chằng, mạch máu và cần theo dõi vì vẫn có thể tắc mạch thứ phát.

Các bác sĩ lưu ý, khi bị trật khớp, người bệnh cần được sơ cứu đúng cách:

- Không nắn hoặc cố cử động khớp bị trật, điều này có thể gây tổn thương khớp và cơ, dây chằng, dây thần kinh hoặc các mạch máu ở xung quanh.

- Cố định khớp: Cố định ở tư thế mà khớp đang ở vị trí đó.

- Chườm lạnh lên vùng khớp bị thương để tránh và giảm sưng phù. Có thể dùng đá lạnh chườm trực tiếp lên da hoặc cho đá vào miếng vải để chườm. Không nên chườm nóng, đắp muối, bóp thuốc rượu hay mật gấu vì có thể làm tình trạng xấu đi.

- Nhanh chóng, nhẹ nhàng vận chuyển người bị trật khớp đến cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ kiểm tra và điều trị để tránh biến chứng.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!