
Ung thư tuyến giáp là gì?
Theo các bác sĩ Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, tuyến giáp là một tuyến nội tiết, nằm ở phần khí quản cổ, có 2 thùy phải và trái, nối với nhau bởi một eo tuyến giáp, có một phần tuyến giáp hình tam giác kéo từ eo tuyến giáp trên gọi là thùy tháp. Ung thư biểu mô tuyến giáp là bệnh ác tính thường gặp nhất với tỷ lệ hơn 90% trong số các ung thư tuyến nội tiết.
Tại Việt Nam, ung thư biểu mô tuyến giáp đứng hàng thứ 6 trong các loại ung thư ở phụ nữ với tần suất mắc theo tuổi ở nữ giới là 5,6/100,000 dân, ở nam giới là 1,8/100,000 dân. Ung thư biểu mô tuyến giáp biệt hóa chiếm khoảng 90% các bệnh nhân ung thư biểu mô tuyến giáp và thường có tiên lượng tốt do bệnh tiến triển chậm, có thể phẫu thuật triệt căn và đáp ứng với điều trị I-131.
Các nguyên nhân gây bệnh
- Bệnh nhân được điều trị tia xạ lúc bé, khi có u đơn nhân giáp trạng dễ nghi ngờ ung thư.
- Bệnh nhân sống gần biển, nơi có đủ Iod trong thực phẩm, khi có u đơn nhân giáp trạng dễ bị ung thư hơn so với những nơi thiếu Iod.
- Bệnh nhân có u đơn nhân hoặc đa nhân giáp trạng.
Dấu hiệu nhận biết
Triệu chứng sớm
- Xuất hiện u giáp trạng: u có đặc điểm cứng, bờ rõ, bề mặt có thể nhẵn hay gồ ghề, di động theo nhịp nuốt.
- Xuất hiện hạch vùng cổ: hạch thường nhỏ, mềm, di động và cùng bên với khối u.
Triệu chứng muộn
- Khối u to, rắn, cố định trước cổ.
- Khàn tiếng, có thể khó thở.
- Khó nuốt, nuốt vướng, do u chèn ép.
- Da vùng cổ có thể bị thâm nhiễm hoặc sùi loét chảy máu.
- Siêu âm có thể nhận biết ung thư tuyến giáp.
Điều trị ung thư tuyến giáp
Ung thư tuyến giáp thể nhú và thể nang
Phẫu thuật: đối với ung thư thể nhú và thể nang, phẫu thuật là phương pháp chữa trị ung thư tuyến giáp chính. Bệnh nhân được tiến hành phẫu thuật tùy theo kích thước, vị trí, tình trạng di căn của khối u. Thông thường phẫu thuật có thể bao gồm cắt thùy giáp trạng, cắt tuyến giáp toàn phần, cắt tuyến giáp bán phần.
Điều trị bằng I-131 phóng xạ: ung thư tuyến giáp thể nang và thể nhú đáp ứng tốt với điều trị I-131 phóng xạ
Điều trị ung thư biểu mô tuyến giáp tiến triển
Ung thư tuyến giáp thường ít khi di căn xa nhưng khi đã có di căn xa thì vấn đề cũng cần xem xét cẩn trọng. Mặc dù phẫu thuật và điều trị I-131 là hai phương pháp chính nhưng những phương pháp này cũng có khi không hiệu quả. Trong tình huống này, xạ trị ngoài là phương pháp có thể áp dụng để điều trị di căn xương và các di căn khác. Điều trị xạ trị có thể làm giảm tốc độ phát triển và sự lan tràn của tế bào ác tính. Ngoài ra, điều trị đích cũng là một phương pháp mới đang được nghiên cứu và bước đầu ứng dụng cho bệnh nhân ung thư tuyến giáp giai đoạn tiến triển.
Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính của ung thư tuyến giáp thể nhú và thể nang
Theo dõi bệnh nhân ung thư tuyến giáp
Theo dõi định kỳ là cần thiết đối với tất cả các bệnh nhân ung thư tuyến giáp bởi vì bệnh có thể tái phát sau điều trị. Các xét nghiệm chính cần làm trong quá trình theo dõi bệnh là siêu âm vùng cổ và xét nghiệm máu. Bên cạnh đó bệnh nhân phải dùng thuốc hormone tuyến giáp (levothyroxine) từ sau khi mổ cắt tuyến giáp đến hết đời. Ngoài ra, chỉ số thyroglobulin cũng là dấu ấn ung thư quan trọng trong quá trình theo dõi.
Do vậy, sau khi đã được phẫu thuật cắt giáp toàn bộ và điều trị hủy mô giáp bằng I-131, chỉ số thyroglobulin được dùng để theo dõi bệnh. Nếu chỉ số này cao trong huyết thanh thì có thể nghi ngờ do bệnh tái phát và kết hợp thêm với một số xét nghiệm chẩn đoán khác. Đối với những bệnh nhân có nguy cơ tái phát cao, chụp xạ hình toàn thân chẩn đoán với I-131 sau khi ngừng thuốc hormone cũng có thể được áp dụng để bổ trợ cùng với xét nghiệm thyroglobulin và siêu âm cổ.
Tiên lượng ung thư tuyến giáp
Hầu hết ung thư tuyến giáp thể nhú và nang tiên lượng tốt. Ung thư tuyến giáp thể nhú tỷ lệ sống sau 5 năm là 95% và sau 10 năm là 90%. Ung thư tuyến giáp thể nang tỷ lệ sống sau 5 năm là 90% và sau 10 năm là 70%. Ung thư dạng tủy tỷ lệ sống sau 5 năm và 10 năm lần lượt là 90% và 86%. Riêng đối với ung thư thể không biệt hóa tiên lượng xấu, ít có cơ hội phẫu thuật triệt căn, tỷ lệ sống còn trung bình dưới 1 năm. Các yếu tố nguy cơ bệnh tái phát là lớn tuổi, bướu to, bướu xâm lấn ra khỏi bao tuyến và phẫu thuật lần đầu không triệt để.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Bệnh nhân N.T.N (26 tuổi, Nam Định) có khối u được phát hiện hoàn toàn tình cờ trong lần khám sức khỏe định kỳ, khi bệnh nhân không có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
VTV.vn - Virus hợp bào hô hấp (RSV) tuy không phải là loại virus mới, nhưng là nguyên nhân hàng đầu gây các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ở trẻ nhỏ.
VTV.vn - 27 học sinh nhập viện sau bữa ăn tại Trường Tiểu học Nước Hai (Hòa An, Cao Bằng) đã được loại trừ ngộ độc thực phẩm.
VTV.vn - Bệnh viện Đà Nẵng vừa can thiệp thành công, bắt được ba con sán lá gan nhỏ còn sống trong ống mật chủ của một nữ bệnh nhân.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Lâm Thao (Phú Thọ) vừa cấp cứu thành công cụ ông 85 tuổi suy hô hấp nguy kịch do COPD, giúp ổn định sức khỏe sau gần 1 tuần hồi sức tích cực.
VTV.vn - Một cụ ông 82 tuổi ở Vĩnh Phúc vừa được cứu sống thần kỳ tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc sau khi hai lần ngừng tim do nhồi máu cơ tim cấp.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Tam Nông (Phú Thọ) vừa phẫu thuật thành công, cắt bỏ khối u vùng nách nặng tới 2kg cho một nữ bệnh nhân 52 tuổi.
VTV.vn - Mùa thi là thời điểm trẻ phải đối mặt với nhiều áp lực trong học tập và thi cử, chất lượng giấc ngủ cũng bị suy giảm.
VTV.vn - Bộ Y tế vừa có công văn yêu cầu các đơn vị y tế bảo đảm công tác khám chữa bệnh, cấp cứu tai nạn giao thông dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
VTV.vn - CDC Hà Nội đang triển khai điều tra trên nhóm học sinh từ 13-17 tuổi tại các trường THCS, THPT để đánh giá hành vi nguy cơ mắc bệnh không lây nhiễm.
VTV.vn - Các bác sĩ Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) vừa cấp cứu thành công một trường hợp ngộ độc rượu ngâm củ ấu tàu trong tình trạng nguy kịch.
VTV.vn - Chuyên trang VTV Sức khỏe, một nền tảng nội dung số với thông điệp: “Kênh thông tin y tế chính thống - Vì một Việt Nam khỏe mạnh" đã chính thức ra mắt.
VTV.vn - Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa có công văn về việc khẩn trương cấp cứu và điều trị các nạn nhân vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra tại Vĩnh Phúc.
VTV.vn - Giải thưởng là thành quả của BVĐK Phương Đông trong xây dựng mô hình bệnh viện quốc tế, ứng dụng công nghệ hiện đại gắn với môi trường điều trị xanh – sạch – thông minh.
VTV.vn - Bệnh nhân nam, 42 tuổi, nhập viện trong tình trạng nguy kịch do kiềm chuyển hóa nặng sau nhiều ngày nôn ói liên tục vì uống rượu.