Viêm họng khi thời tiết chuyển mùa - Cách phòng bệnh

Theo chia sẻ của TS.BS Nguyễn Thị Hằng, Trưởng Khoa Tai Mũi Họng - Bệnh viện Hữu Nghị (Hà Nội), viêm họng là bệnh thường xuyên gặp tuy không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng nếu điều trị muộn các biến chứng nguy hiểm như viêm cầu thận, thấp tim có thể xảy ra, đặc biệt là với trẻ nhỏ.

Viêm họng cấp là những viêm nhiễm tại họng hoặc amidan thường biểu hiện đặc trưng bởi dấu hiệu đau họng. Ngoài ra, viêm họng cũng có thể đi kèm với các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp khác như cúm, cảm, sởi.

Bệnh viêm họng có thể xảy ra ở bất cứ ai, tuy nhiên trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh nhất. Do ở trẻ, sức đề kháng còn yếu nên dễ bị các vi khuẩn xâm nhập gây hại. Triệu chứng này là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất của người bệnh khi đến khám bác sĩ, đặc biệt khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột.

Phân biệt triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh

Tùy theo sức đề kháng của cơ thể mà các biểu hiện triệu chứng khác nhau.

Đối với triệu chứng của bệnh bạch cầu hạt đơn nhân thì bệnh nhân có biểu hiện nổi hạch, sốt cao, đau cơ, kém ăn, ban đỏ. Đối với liên cầu có triệu chứng nuốt đau, nuốt khó, niêm mạc họng đỏ, có những giả mạc trắng hoặc xám, sốt, ớn lạnh, chán ăn, nôn, thay đổi cảm giác vị giác, toàn trạng thay đổi.

Thời gian diễn biến bệnh phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của người bệnh. Thời gian có thể lây lan bệnh là từ lúc biểu hiện bệnh cho đến khi lui cơn sốt nếu do virus. Còn nếu do liên cầu, thời gian lây sẽ trong vòng 24 giờ kể từ khi dùng kháng sinh. Cảm lạnh thường kéo dài 10 ngày, triệu chứng thường là sốt cao trong 3 - 5 ngày, nếu kết hợp với vi rút cúm, bệnh cũng kéo dài trong suốt thời gian bị bệnh này.

Cũng lưu ý, bệnh viêm họng do liên cầu khuẩn thường có triệu chứng nặng hơn so với các nguyên nhân khác. Nguy hiểm hơn, nếu bệnh nhân không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn tới các biến chứng nhiễm trùng ở amidan, ở tai, máu, viêm thận và sốt thấp khớp. Sốt thấp khớp có thể dẫn tới đau khớp và viêm, phát ban thậm chí làm tổn hại cho van tim. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng tỷ lệ thường gặp nhất là trẻ em từ 5 - 15 tuổi. Người bệnh sẽ có các triệu chứng như: họng đỏ, xuất hiện các mảng trắng ở amidan, sốt hoặc đau đầu, thỉnh thoảng có nổi ban, có thể kèm theo sưng nề hạch bạch huyết...

Chăm sóc và dinh dưỡng hỗ trợ cải thiện bệnh

Khi bị viêm họng, cần lưu ý khi chăm sóc và điều trị tại nhà. Nếu bệnh nhân bị viêm họng do vi rút cần chú ý uống nhiều nước để ngăn ngừa tình trạng mất nước, súc họng bằng nước muối sinh lý. Có thể dùng máy tạo ẩm, nghỉ ngơi cho tới khi thấy khỏe mạnh. Nếu đau họng có thể dùng thuốc ngậm họng để giảm đau và ngứa họng. Ngoài ra, có thể dùng một số thuốc từ thiên nhiên giúp giảm dần triệu chứng như mật ong, cam thảo…

Về vấn đề ăn uống, khi bị viêm họng sẽ gây cảm giác nóng rát và khó chịu, thậm chí gây tổn thương niêm mạc viêm của vùng họng nên ăn uống khó khăn. Do vậy, người bệnh cần sử dụng thực phẩm mềm và dễ nuốt để hạn chế kích thích niêm mạc họng khi đang trong tình trạng sung huyết. Thực phẩm và đồ uống ấm cũng có thể giúp làm dịu cổ họng của bạn.

Một số loại thực phẩm bạn có thể ăn: Mì ống ấm, pho mát, bột yến mạch ấm, ngũ cốc nấu chín hoặc bột gan, cháo, rau nấu chín, khoai tây nghiền, sữa. Món tráng miệng gelatin, sữa chua hoặc sữa chua nguyên chất với trái cây xay nhuyễn, các loại nước ép không chứa nước, chẳng hạn như nước nho hoặc nước ép táo.

Do có thể kích thích cổ họng của bạn nhiều hơn hoặc khó nuốt nên hạn chế những thực phẩm như: Bánh quy, bánh mì giòn, gia vị cay và nước sốt, nước ngọt, cà phê, rượu, khoai tây chiên, bỏng ngô, rau tươi sống, các loại trái cây có tính axit như cam, chanh, cà chua và bưởi.

Phòng viêm họng như thế nào?

Viêm họng cấp tính rất phổ biến, nhất là vào mùa lạnh. Thêm vào đó, nó là bệnh rất dễ có khả năng lây nhiễm. Do đó, thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm bớt nguy cơ mắc bệnh cho bản thân:

Tránh tiếp xúc với những người đang bị các bệnh về đường hô hấp.

Bổ sung chất dinh dưỡng, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức đề kháng cho bản thân.

Hạn chế hoặc không sử dụng thuốc lá, rượu bia, các chất kích thích khác.

Phát hiện và điều trị sớm các bệnh viêm họng, mũi xoang. viêm amidan, VA.

Đeo khẩu trang đi đường, làm việc trong các môi trường ô nhiễm, nhiều hóa chất.

Giữ ấm cho cơ thể, đặc biệt là vùng cổ họng vào mùa đông.

Vệ sinh môi trường sống thường xuyên.

Thường xuyên súc miệng bằng nước muối, uống nước chanh mật ong, ăn tỏi… vừa làm tăng sức đề kháng vừa là các cách trị viêm họng cấp tại nhà dễ làm.

Uống nhiều nước, các loại nước ép trái cây.

Đối với trẻ nhỏ cần được chăm sóc chu đáo, tránh gió lạnh, nhiễm lạnh do mưa, mặc đủ ấm, đi tất, quàng khăn giữ ấm tai, cổ...

Tránh dùng chung thức ăn, đồ uống và đồ dùng ăn uống, tiếp xúc với những người bị bệnh để hạn chế lây nhiễm chéo. Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi ho hoặc hắt hơi.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!