Y tế Việt Nam một năm nhìn lại

Năm 2020 của mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch COVID-19, nhưng được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, toàn quân và toàn dân, công tác y tế đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần thực hiện thành công "mục tiêu kép" vừa phòng, chống đại dịch COVID-19, vừa phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Thực hiện đạt các chỉ tiêu chủ yếu được Quốc hội, Chính phủ giao năm 2020: Số giường bệnh trên vạn dân giao 28, đạt 28; Tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế giao 90,7%, đạt 90,85%. Đạt 6/7 chỉ tiêu cụ thể ngành, lĩnh vực được Chính phủ giao tại Nghị quyết 01/NQ-CP năm 2020.

Thể chế, tổ chức, quản lý nhà nước về y tế tiếp tục được cải thiện: Đã trình và được Quốc hội thông qua ngay trong một kỳ họp Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật phòng, chống HIV/AIDS; Chính phủ ban hành 4 Nghị định và 1 Nghị quyết; Thủ tướng Chính phủ ban hành 8 Chỉ thị và 21 Quyết định, trong đó có nhiều chính sách quan trọng đối với ngành y tế. Hoàn thành kết nối 85 thủ tục hành chính với Cổng dịch vụ công Bộ Y tế và 31 thủ tục hành chính với Cổng thông tin một cửa quốc gia…

Về y tế dự phòng, nâng cao sức khỏe nhân dân: Đã tham mưu cho Đảng, Chính phủ triển khai thực hiện hiệu quả, kịp thời các biện pháp phòng chống dịch COVID-19 ở mức cao hơn và sớm hơn so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới ở giai đoạn đầu, với phương châm "4 tại chỗ", phù hợp với thực tiễn và thực lực của đất nước. Làm tốt công tác truyền thông, thông tin công khai, minh bạch, kịp thời, góp phần tạo đồng thuận xã hội.

Đồng thời, chủ động phòng, chống các bệnh truyền nhiễm khác, đặc biệt là dịch bệnh bạch hầu ở khu vực Tây nguyên, bệnh Whitmore ở miền Trung, bệnh sốt mò ở một số tỉnh miền Bắc, không để xảy ra "dịch chồng dịch"…

Đẩy mạnh triển khai Đề án Xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở trong tình hình mới: Đổi mới hoạt động của y tế cơ sở theo nguyên lý y học gia đình, triển khai ứng dụng công nghệ thông tin quản lý tổng thể hoạt động trạm y tế, hồ sơ sức khỏe điện tử, tỷ lệ dân số được quản lý, theo dõi sức khỏe là 23,9% năm 2019, ước 45,6% năm 2020.

Tỷ lệ trạm y tế xã triển khai dự phòng, quản lý điều trị một số bệnh không lây nhiễm tăng, 73,7% năm 2019, ước đạt 80,6% năm 2020. Chất lượng nguồn nhân lực y tế cơ sở được nâng lên thông qua tăng cường đào tạo, chuyển giao kỹ thuật.

Tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp để giảm quá tải, nâng cao chất lượng dịch vụ các tuyến: Ứng dụng thành công các kỹ thuật mới, tiên tiến: Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM) thực hiện ca đại phẫu tách hai bé gái dính liền phần bụng chậu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức thực hiện liên tiếp 23 ca ghép tạng trong 13 ngày. Đẩy mạnh áp dụng Bộ tiêu chí chất lượng bệnh viện, ứng dụng công nghệ thông tin trong khám, chữa bệnh: bệnh án điện tử, khám chữa bệnh từ xa, đã kết nối được khoảng 1.500 cơ sở y tế trên cả nước. Tiếp tục ban hành các hướng dẫn, chẩn đoán và điều trị, trong đó có COVID-19, Bộ Tiêu chí Bệnh viện an toàn phòng chống dịch COVID-19 và các dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp. Tỷ lệ hài lòng của người bệnh ngoại trú tăng từ 74,8% năm 2018 lên 78,9%.

Bên cạnh đó, trong năm 2020, toàn ngành y tế đã nỗ lực thực hiện các giải pháp về dân số và phát triển, tuổi thọ trung bình của dân số cả nước năm 2020 là 73,7 tuổi (tăng 0,1 tuổi so với năm 2019), duy trì 14 năm liên tiếp từ năm 2006 đạt mức sinh thay thế; Đẩy mạnh thực hiện đồng bộ các giải pháp giảm tử vong bà mẹ, trẻ em, nhất là vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số.

Triển khai thực hiện Chương trình phát triển y dược cổ truyền, kết hợp y dược cổ truyền với y dược hiện đại đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê ngày 25/12/2019; Tiếp tục đổi mới cơ chế tài chính y tế, thực hiện lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân tăng cường trao quyền tự chủ, phân cấp cho các đơn vị nhưng có kiểm soát về khám chữa bệnh theo yêu cầu, nhân lực làm việc tại các cơ sở xã hội hóa; Phát triển nguồn nhân lực, khoa học công nghệ y tế, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý y tế, khám chữa bệnh, giám định thanh toán BHYT.

Lĩnh vực hội nhập y tế quốc tế đạt được nhiều kết quả tích cực, trong đại dịch toàn cầu, ngành y tế đã hợp tác chặt chẽ với các quốc gia, các tổ chức quốc tế nghiên cứu, triển khai, hoàn thiện phác đồ điều trị, nghiên cứu vaccine, kêu gọi hỗ trợ vật chất, trang thiết bị y tế cần thiết; Công tác thông tin, báo chí, truyền thông hoạt động y tế đạt kết quả cao, góp phần củng cố thêm niềm tin của nhân dân đối với ngành y tế.

Bên cạnh những kết quả đạt được, ngành y tế vẫn tồn tại một số hạn chế, bất cập, đó là chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế còn sự chênh lệch khá lớn giữa các tuyến và giữa các vùng, miền; Dịch bệnh COVID-19 luôn có nguy cơ bùng phát; Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh còn cao ở hầu hết các vùng miền; Cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế một số nơi thiếu, chưa đạt tiêu chuẩn; Phân bổ nhân lực y tế chưa hợp lý giữa các vùng, các tuyến; Chi phí khám, chữa bệnh ngày càng tăng nhưng mức đóng BHYT chưa được điều chỉnh...

Năm 2021, kế thừa những kết quả quan trọng và toàn diện đã đạt được, để thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 và giai đoạn 2021-2025, ngành y tế sẽ tiếp tục tập trung nâng cao năng lực của hệ thống y tế dự phòng để ứng phó với các tình huống khẩn cấp và sự cố y tế công cộng, bảo đảm an ninh y tế, an toàn thực phẩm; Tăng cường và đổi mới mạnh mẽ y tế cơ sở trong tình hình mới hướng tới thực hiện bao phủ sức khỏe toàn dân; Nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh phục vụ người dân hướng tới sự hài lòng của người bệnh; Triển khai quyết liệt chuyển đổi số ngành y tế; Ứng dụng khoa học công nghệ; Tăng cường công tác quản lý dược, thực phẩm, trang thiết bị y tế; Tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về công tác dân số trong tình hình mới; Đẩy mạnh công tác truyền thông, hợp tác quốc tế để nâng cao hơn nữa vai trò, vị thế của Y tế Việt Nam.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!