Vụ kiện bắt đầu giống như nhiều vụ khác: Một người đàn ông tên Roberto Mata đã kiện hãng hàng không Avianca, nói rằng anh ta bị thương khi một chiếc xe đẩy bằng kim loại đâm vào đầu gối của anh ta trong chuyến bay Avianca 670 từ El Salvador đến Sân bay Quốc tế Kennedy ở New York.
Khi hãng hàng không Avianca yêu cầu một thẩm phán liên bang ở quận Manhattan hủy bỏ vụ kiện, các luật sư của ông Mata đã phản đối kịch liệt, đệ trình một bản tóm tắt dài 10 trang, củng cố lập luận của họ bằng các tài liệu tham khảo và trích dẫn từ nhiều quyết định liên quan của tòa án. Có vụ Martinez kiện Delta Air Lines, Zicherman kiện Korean Air Lines và, tất nhiên, Varghese kiện China Southern Airlines, với những lý lẽ uyên bác về luật liên bang.
Chỉ có một vấn đề: Không ai – kể cả luật sư của hãng hàng không, thậm chí kể cả chính thẩm phán - có thể tìm thấy các phán quyết hoặc trích dẫn được nêu trong bản tóm tắt.
Cụ thể là các luật sư của hãng hàng không Avianca đã viết thư cho Thẩm phán Castel, nói rằng họ không thể tìm thấy các vụ án được trích dẫn trong bản tóm tắt của luật sư đại diện cho ông Mata. Ví dụ như xem đến đoạn nói về vụ Varghese kiện hãng China Southern Airlines, các luật sư của hãng hàng không Avianca nói rằng họ "không thể xác định được vụ án này", "cũng như không có vụ án nào có bất kỳ sự tương đồng nào với vụ đó." Các luật sư này nói thêm họ cũng không tìm thấy thông tin nào về vụ Zicherman kiện Korean Air Lines Co..
Thẩm phán Castel đã ra lệnh cho các luật sư của ông Mata cung cấp các bản sao của các ý kiến được đề cập trong bản tóm tắt của họ. Các luật sư của ông Mata đã đệ trình một bản tóm tắt gồm tám người; trong hầu hết các trường hợp, họ liệt kê tòa án và các thẩm phán đã ban hành phán quyết, số sổ ghi chép và ngày tháng.
Nhưng các luật sư của hãng Avianca nói với thẩm phán rằng họ không thể tìm thấy các ý kiến đó, hoặc những ý kiến khác, trên hồ sơ tòa án hoặc cơ sở dữ liệu pháp lý.
Bart Banino, luật sư của hãng Avianca, nói rằng công ty của ông, Condon & Forsyth, chuyên về luật hàng không và các luật sư của họ có thể khẳng định rằng các vụ án trong bản tóm tắt mà các luật sư của ông Mata đệ trình là không có thật. Ông nói thêm rằng các luật sư của hãng Avianca có cảm giác mơ hồ rằng một chatbot (ứng dụng sử dụng trí tuệ nhân tạo để trả lời câu hỏi của người dùng) có thể đã tham gia vào việc soạn bản tóm tắt mà các luật sư của ông Mata đã đệ trình lên tòa.
Thẩm phán Castel cũng đã thực hiện cuộc điều tra của riêng mình. Ông cho hay ngoài vụ Varghese, năm trong số các quyết định khác do luật sư của ông Mata đệ trình cũng có vẻ là giả mạo.
Cảm giác mơ hồ không còn có vẻ mơ hồ: ChatGPT chính là "nhà phát minh đại tài"
Cảm giác mơ hồ của các luật sư của hãng Avianca và nhận định của thẩm phán đều chính xác. Bởi vì đúng là ChatGPT đã tham gia vào việc soạn bản tóm tắt, và ứng dụng này đã "phát minh" ra tất cả các nội dung!
Luật sư chịu trách nhiệm soạn thảo bản tóm tắt, Steven A. Schwartz thuộc công ty luật Levidow, Levidow & Oberman, đã giao nộp bản thân cho tòa xử lý. Ông khai rằng ông đã sử dụng ứng dụng trí tuệ nhân tạo ChatGPT để thực hiện nghiên cứu cho mình, và vụ việc này cho thấy nó "không đáng tin cậy."
Ông Schwartz đã hành nghề luật ở New York ba thập kỷ. Ông nói với Thẩm phán P. Kevin Castel rằng ông không có ý định lừa dối tòa án hoặc hãng hàng không Avianca. Ông Schwartz nói rằng ông chưa bao giờ sử dụng ChatGPT và "do đó không biết về khả năng nội dung nó tạo ra có thể là sai".
Ông ta nói với Thẩm phán Castel rằng ông ta thậm chí đã yêu cầu ChatGPT xác minh rằng các vụ án nó nêu ra là có thật.
ChatGPT đã trả lời là có thật.
Bản sao của cuộc trao đổi giữa luật sư Schwartz và ChatGPT
"Varghese có phải là một vụ án có thật không?"
"Có… Là một trường hợp có thật."
"Những vụ án khác mà bạn cung cấp có phải là giả không?"
"Không, các vụ án khác mà tôi cung cấp là có thật và có thể được tìm thấy trong cơ sở dữ liệu pháp lý có uy tín."
Nhưng, thực tế lại là không ai tìm được các vụ án đó trong bất kỳ cơ sở dữ liệu pháp lý có uy tín nào!
Ông Schwartz cho biết ông "rất lấy làm tiếc" khi dựa vào ChatGPT "và sẽ không bao giờ làm như vậy trong tương lai nếu không có sự xác minh tuyệt đối về tính xác thực."
Còn thẩm phán Castel cho biết ông đã phải đối mặt với "một tình huống chưa từng có", một bản đệ trình pháp lý chứa đầy "các phán quyết không có thật, với các trích dẫn không có thật và các trích dẫn nội bộ không có thật." Ông đã ra lệnh tổ chức một phiên điều trần để thảo luận về các biện pháp trừng phạt.
Trong khi trí tuệ nhân tạo làm mưa làm gió trên thế giới trực tuyến, nó gợi lên những viễn cảnh kinh hoàng về việc máy tính thay thế không chỉ sự tương tác giữa con người với nhau mà còn cả sức lao động của con người. Nỗi sợ hãi đặc biệt dữ dội đối với những người lao động tri thức, nhiều người trong số họ lo lắng rằng các hoạt động hàng ngày mà họ đang được trả công có thể sẽ không còn quý hiếm như mọi người vẫn nghĩ.
Stephen Gillers, giáo sư đạo đức pháp lý tại Trường Luật Đại học New York, cho biết vấn đề này đặc biệt cấp thiết trong giới luật sư. Họ đang tranh luận về giá trị và sự nguy hiểm của các phần mềm A.I. như ChatGPT, cũng như nhu cầu xác minh bất kỳ thông tin nào mà nó cung cấp.
Vậy điều rút ra từ toàn bộ vụ việc Roberto Mata kiện hãng hàng không Avianca có thể là gì? Có lẽ là điều này: Những người làm công việc văn phòng chưa phải lo robot lấy mất công việc của mình. Ít nhất không phải là tất cả!
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!