Ở một số quốc gia như Trung Quốc, nhiều gia đình đánh giá việc đưa bố mẹ, ông bà vào viện dưỡng lão là dấu hiệu cho thấy, các thành viên trong nhà không thực hiện nghĩa vụ báo hiếu như quan niệm truyền thống. Tuy nhiên, với xu hướng dân số hiện nay, các nhà phát triển bất động sản đánh cược rằng trong tương lai, người cao tuổi Trung Quốc sẽ chấp nhận hình thức sống trong các viện dưỡng lão do quy mô các hộ gia đình đang ngày càng nhỏ đi, khó có thể chăm sóc được cha mẹ già.
Khi đất nước đông dân nhất thế giới tăng số người ở tuổi hưu, giảm số người trong nhóm tuổi lao động, ai sẽ chăm sóc người già? Đó là một trong những câu hỏi lớn làm đau đầu các nhà hoạch định chính sách ở Trung Quốc.
Mô hình viện dưỡng lão nhìn chung bị ghẻ lạnh. Nhiều người vẫn cho rằng người cao tuổi sống ở đây là biểu hiện cho thấy con cái không hoàn thành trách nhiệm với cha mẹ. Tuy nhiên, các công ty đang đầu tư vào kinh doanh viện dưỡng lão ở Trung Quốc nay lại nhen nhóm hy vọng, bởi thực tế mất cân bằng dân số xảy ra nhanh có thể khiến ít nhất là những gia đình có điều kiện kinh tế sẽ thay đổi quan niệm.
Ông Louis Lim, Giám đốc điều hành công ty bất động sản Keppel Land (Singapore), nói: "Với chính sách một con trước đây, cơ cấu gia đình ở Trung Quốc là một con với hai bố mẹ và bốn ông bà. Do đó, khả năng một người chăm sóc nhiều người trở nên khó khăn. Vì vậy, tôi cho rằng định kiến về viện dưỡng lão sẽ qua nhanh thôi".
Ông Ding Hui, Giám đốc điều hành tại Trung Quốc, Công ty bất động sản Lendlease (Australia), nhận định: "(Đối với) Những người sẽ nghỉ hưu trong vòng 5 - 10 năm tới, khả năng tài chính của họ sẽ tốt hơn, quan niệm cũng mới mẻ hơn. Họ sẽ không bắt buộc phải giúp con chăm cháu. Họ sẽ sống độc lập hơn. Với quan niệm mới, dân số lại già đi, thị trường nơi ở cho người cao tuổi sẽ ngày càng tăng trưởng".
Chính phủ Trung Quốc vào năm 2022 cho biết sẽ chi 35 tỷ Nhân dân tệ (tương đương khoảng 120.000 tỷ đồng) để xây các viện dưỡng lão. Hiện khoảng 90% người cao tuổi Trung Quốc được chăm sóc tại nhà, khoảng 7% sống dựa vào sự hỗ trợ của địa phương, chỉ có 3% sống ở các viện dưỡng lão.
Ông Yu 70 tuổi cùng với vợ (ở thành phố Thượng Hải, Trung Quốc) đang sống ở một viện dưỡng lão rộng 85.000 m2 nằm ở ngoại ô Thượng Hải, trong khi con gái hai ông bà làm nghề tiếp thị trong thành phố. Ông bác bỏ mọi định kiến về quyết định chuyển vào sống trong viện dưỡng lão.
Ông Yu chia sẻ: "Cá nhân tôi chọn viện dưỡng lão này vì đáp ứng được tiêu chuẩn sống và sinh hoạt của tôi. Dịch vụ như tôi mong muốn. Sống ở đây rất tốt".
Phí thành viên 15 năm của viện dưỡng lão này là 990.000 Nhân dân tệ (tức là 3,4 tỷ đồng) cho một căn hộ một phòng ngủ. Mỗi tháng phải đóng thêm 4.600 Nhân dân tệ (hơn 15 triệu đồng) phí quản lý và chăm sóc y tế. 150 người sống ở đây có thể tham gia các hoạt động như vẽ, chơi bóng bàn và bơi.
Trong khi đó, các viện dưỡng lão của nhà nước rẻ hơn nhiều. Ở Bắc Kinh và Thượng Hải, phí là khoảng 2.000 Nhân dân tệ/tháng (gần 7 triệu đồng). Tuy nhiên, tất cả đầu tư của cả khối nhà nước và tư nhân sẽ tiếp tục phải trông vào sự thay đổi về quan niệm hiện vẫn còn khá nặng nề trong dân chúng.
Theo bà Ren Jihai, ở thành phố Thượng Hải: "Tôi luôn cảm thấy cần phải sống tự do sau khi về hưu. Tôi muốn sống ở nhà khi còn vận động được. Khi đi lại khó khăn, lý tưởng là có người giúp nhưng vẫn sống ở nhà".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!