Tòa nhà bị phá hủy trong cuộc không kích của Israel tại Beirut, Lebanon, ngày 11/10 (Ảnh: AP)
Chỉ hai tuần trước, Mỹ và Pháp đã yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức trong 21 ngày để ngăn chặn Israel tấn công vào Lebanon. Nỗ lực đó đã bị phá hỏng bởi vụ ám sát thủ lĩnh Hezbollah Syed Hassan Nasrallah cũng như cuộc tấn công trên bộ và trên không của Israel - đã tiêu diệt phần lớn lãnh đạo của nhóm này.
Hiện tại, giới chức Mỹ đã từ bỏ lời kêu gọi ngừng bắn với lý do "hoàn cảnh đã thay đổi".
"Chúng tôi ủng hộ việc Israel phát động các cuộc tấn công để làm suy yếu cơ sở hạ tầng của Hezbollah, qua đó cuối cùng chúng ta có thể đạt được một giải pháp ngoại giao" - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller phát biểu trong một cuộc họp báo vào đầu tuần này.
Sự thay đổi lộ trình phản ánh các mục tiêu của Mỹ nhằm kiềm chế cuộc xung đột đang ngày càng gia tăng ở Trung Đông, đồng thời làm suy yếu nghiêm trọng lực lượng Hezbollah do Iran hậu thuẫn.
Cách tiếp cận mới được cho là vừa thực tế vừa mạo hiểm. Mỹ và Israel sẽ được hưởng lợi từ việc đánh bại kẻ thù chung Hezbollah - lực lượng mà Tehran sử dụng để đe dọa biên giới phía Bắc của Israel. Tuy nhiên, việc khuyến khích chiến dịch quân sự mở rộng của Israel có nguy cơ dẫn đến xung đột mất kiểm soát.
Jon Alterman - cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ - cho rằng Washington muốn thấy Hezbollah suy yếu, nhưng phải cân nhắc điều đó với rủi ro "tạo ra khoảng trống" ở Lebanon hoặc gây ra chiến tranh khu vực.
Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Bagher Qalibaf (thứ 2 từ trái sang) thăm địa điểm diễn ra cuộc không kích của Israel hôm 10/10 tại Beirut, Lebanon, ngày 12/10 (Ảnh: AP)
Giao tranh Israel - Hezbollah bắt đầu khi lực lượng của Lebanon bắn tên lửa vào các vị trí của Tel Aviv ngay sau cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của các tay súng Hamas vào lãnh thổ Israel, dẫn đến cuộc chiến ở Dải Gaza. Hezbollah và Israel đã đấu súng kể từ đó.
Khi các cuộc đàm phán ngừng bắn kéo dài nhiều tháng giữa Israel và Hamas "đi vào ngõ cụt", vào tháng 9, Israel bắt đầu tăng cường ném bom các mục tiêu của Hezbollah và giáng những đòn tấn công lớn vào nhóm này - bao gồm việc kích nổ từ xa máy nhắn tin và máy bộ đàm của Hezbollah, làm hàng nghìn thành viên của nhóm này thương vong.
Sau cái chết của thủ lĩnh Hezbollah Nasrallah, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã một lần nữa kêu gọi ngừng bắn dọc theo biên giới Israel - Lebanon.
Chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã tiến hành cuộc tấn công trên bộ vào lãnh thổ Lebanon. Vài ngày sau đó, Mỹ đã từ bỏ lời kêu gọi ngừng bắn và bày tỏ sự ủng hộ đối với chiến dịch của đồng minh Israel.
Aaron David Miller - cựu chuyên gia đàm phán Trung Đông của Mỹ - nhận xét Washington không có nhiều hy vọng kiềm chế Israel và thấy được những lợi ích tiềm tàng trong hoạt động này.
Đối với Mỹ, chiến dịch của Israel có thể mang lại ít nhất hai lợi ích. Đầu tiên là làm suy yếu Hezbollah - lực lượng dân quân ủy nhiệm mạnh nhất của Iran, qua đó có thể hạn chế ảnh hưởng của Tehran trong khu vực và làm giảm mối đe dọa đối với Israel và lực lượng Mỹ.
Washington cũng tin rằng áp lực quân sự có thể buộc Hezbollah phải hạ vũ khí và mở đường cho cuộc bầu cử một chính phủ mới ở Lebanon, lật đổ phong trào dân quân hùng mạnh này - vốn là một nhân tố quan trọng ở Beirut trong nhiều thập kỷ qua.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!