Rạng sáng 22/7, Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố rút lui khỏi chiến dịch tái tranh cử vào Nhà Trắng năm 2024. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử các kỳ bầu cử Tổng thống Mỹ, ứng viên đề cử của một chính đảng bỏ cuộc vào phút chót sau khi đã nắm chắc số lượng đại biểu cần thiết để nhận đề cử chính thức và chỉ còn chờ tổ chức đại hội toàn quốc.
Lãnh đạo một số nước và cả người dân Mỹ đã bày tỏ sự tôn trọng trước quyết định bất ngờ của Tổng thống Joe Biden.
PHẢN ỨNG TRƯỚC QUYẾT ĐỊNH CỦA TỔNG THỐNG JOE BIDEN
Cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama khẳng định ông Joe Biden đã hành động vì quyền lợi của nước Mỹ. Còn cựu Tổng thống Bill Clinton và cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã gửi lời tri ân đến Tổng thống Biden vì những gì ông đã làm cho đất nước.
Người dân Mỹ cũng tin tưởng vào quyết định của ông Biden.
Quyết định của Tổng thống Joe Biden còn thu hút sự chú ý của nhiều lãnh đạo các quốc gia trên thế giới.
Thủ tướng Anh Keir Starmer đã bày tỏ sự tôn trọng đối với động thái trên và hy vọng sẽ tiếp tục hợp tác với ông Biden trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã cảm ơn Tổng thống Biden vì những đóng góp của ông đối với NATO.
Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã chia sẻ rằng liên minh Australia - Mỹ chưa bao giờ mạnh mẽ hơn với cam kết chung về các giá trị dân chủ, an ninh quốc tế, thịnh vượng kinh tế và hành động vì khí hậu.
Trong khi đó, Điện Kremlin cho biết đang theo dõi các diễn biến sau khi Tổng thống Biden thông báo rút lui khỏi cuộc đua, đồng thời nhận định rằng rất nhiều thứ có thể thay đổi trong giai đoạn hiện tại.
Quyết định rút khỏi cuộc đua tái tranh cử của ông Biden là điều hiếm gặp trong chính trường Mỹ, nhất là khi Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ sẽ diễn ra ở thành phố Chicago, bang Illinois vào tháng 8 tới và chỉ còn hơn 3 tháng nữa là đến ngày bầu cử Tổng thống Mỹ. Các nhà phân tích cho rằng đảng Dân chủ hiện nay cần tìm một ứng cử viên mới và tái tạo được khí thế nếu họ nếu muốn đánh bại ứng cử viên của đảng Cộng hòa Donald Trump. Một vài cái tên tiềm năng đã được nhắc đến để thay thế ông Biden ra tranh cử Tổng thống.
Phó Tổng thống Kamala Harris là ứng cử viên Tổng thống sáng giá thay thế ông Biden (Ảnh: AFP)
NHỮNG ỨNG CỬ VIÊN THAY THẾ ÔNG JOE BIDEN
Bà Kamala Harris
Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris được coi là ứng cử viên hàng đầu để thay thế ông Biden, đặc biệt là sau khi bà nhận được sự tán thành của Tổng thống. Bà Harris (59 tuổi) là Phó Tổng thống da màu đầu tiên của Mỹ. Bà Harris nổi tiếng là người cứng rắn - một đặc điểm mà bà có thể tận dụng trong chiến dịch tranh cử dự kiến sẽ tập trung vào vấn đề tội phạm và nhập cư. Điều quan trọng, bà là ứng cử viên duy nhất có thể tiếp cận nguồn tài chính mà chiến dịch tranh cử Biden - Harris đã tích lũy được.
Ông Gavin Newsom
Là thành viên đảng Dân chủ, Thống đốc bang California Gavin Newsom (56 tuổi) kiên định ủng hộ ông Biden và bác bỏ những lời bàn tán về việc thay thế ông Biden trước khi Tổng thống Mỹ công bố rút lui. Ông Newsom được cho là một ứng cử viên sáng giá cho chiếc ghế đại diện đảng Dân chủ khi trong những tháng gần đây, ông đã tăng cường đi công tác nước ngoài, đầu tư hàng triệu USD vào một ủy ban hành động chính trị…
Bà Gretchen Whitmer
Một ứng cử viên tiềm năng khác của đảng Dân chủ là bà Gretchen Whitmer - Thống đốc bang Michigan (52 tuổi). Bang của bà có cả số người tầng lớp lao động đông đảo và cộng đồng người Mỹ gốc Phi và gốc Arab lớn. Họ đều là những nhóm cử tri quan trọng mà ông Biden phải nỗ lực tìm kiếm sự ủng hộ. Bang Michigan sẽ là một trong những bang chiến trường quan trọng trong cuộc bầu cử Tổng thống vào ngày 5/11.
Một vài cái tên khác cũng đang được nhắc đến còn có Thống đốc bang Kentucky Andy Beshear, Thống đốc bang Pennsylvania Josh Shapiro…
Theo quy định của đảng Dân chủ, các ứng cử viên Tổng thống Mỹ phải đáp ứng một số yêu cầu nhất định để được đề cử. Họ phải thu thập hàng trăm chữ ký từ các đại biểu (ít nhất 300, nhưng không quá 600 chữ ký) của một số bang (mỗi bang không quá 50 chữ ký). Các ứng cử viên cũng phải đáp ứng một loạt yêu cầu được đặt ra trong quy định của đảng, gồm: phải là thành viên trung thành của đảng Dân chủ, có được sự ủng hộ đáng kể để được đề cử làm ứng viên Tổng thống.
CỤC DIỆN BẦU CỬ MỸ SAU KHI TỔNG THỐNG JOE BIDEN RÚT LUI
Trước khi Tổng thống Biden rút lui, qua các cuộc thăm dò, tỷ lệ ủng hộ giữa hai ứng cử viên có chênh lệch đôi chút và nghiêng về phía ứng cử viên Donald Trump của đảng Cộng hòa.Trước đây, ông Biden cũng nói ông ra tái tranh cử là muốn ngăn chặn ông Trump trở lại làm Tổng thống Mỹ. Hiện ông rút lui và đề cử Phó Tổng thống Kamaris Harris trở thành ứng cử viên.
Giờ đây, đảng Dân chủ phải tìm được ứng cử viên Phó Tổng thống để mang lại thế cân bằng trong cuộc chạy đua với các đối thủ của đảng Cộng hòa. Tại thời điểm này, dường như đảng Cộng hòa đang có chút lợi thế nhưng cũng cần lưu ý là còn một lượng không nhỏ cử tri tại Mỹ sẵn sàng bỏ phiếu cho bất kỳ ứng cử viên nào nếu đó không phải là ông Joe Biden hay ông Donald Trump. Rất có thể sắp tới đảng Dân chủ sẽ tập trung vào nhóm cử tri này để tìm kiếm sự ủng hộ cho ứng cử viên của mình. Vì vậy, việc cán cân bầu cử đang nghiêng một chút về ứng cử viên Donald Trump của đảng Cộng hòa cũng chỉ là tạm thời.
Quyết định rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng của ông Biden khiến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rơi vào tình huống khó đoán định và có thể tạo ra một cuộc cạnh tranh giữa các ứng cử viên nặng ký của đảng Dân chủ.
Đảng Dân chủ sẽ chỉ định ứng viên chính thức tại Đại hội toàn quốc dự kiến diễn ra từ ngày 19 - 22/8.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!