Tổng thống Ecuador Daniel Noboa hôm 10/1 tuyên bố.
Hàng trăm binh sĩ tuần tra trên các đường phố gần như vắng vẻ ở thủ đô Ecuador, nơi người dân đang chìm trong nỗi sợ hãi trước tình trạng bạo lực gia tăng khiến cộng đồng quốc tế quan ngại.
Quốc gia Nam Mỹ này đã rơi vào khủng hoảng sau nhiều năm bị các băng đảng xuyên quốc gia ngày càng kiểm soát, sử dụng các cảng của nước này để vận chuyển cocaine đến Mỹ và châu Âu.
Cuộc khủng hoảng mới nhất bắt đầu diễn ra khi chính quyền Ecuador hôm 8/1 báo cáo vụ vượt ngục của một trong những trùm ma túy quyền lực nhất đất nước, Jose Adolfo Macias, được biết đến với biệt danh "Fito".
Tổng thống Noboa đã áp đặt tình trạng khẩn cấp và giới nghiêm. Trong khi đó, các băng đảng đáp trả bằng lời tuyên chiến, đe dọa hành quyết dân thường và lực lượng an ninh.
Đất nước này đã chứng kiến những cuộc bạo loạn tại nhà tù, đánh bom và các cuộc tấn công vũ trang khiến ít nhất 10 người thiệt mạng. Cơ quan quản lý nhà tù Ecuador SNAI cho biết, hơn 100 nhân viên trại giam và nhân viên các cơ quan hành chính đang bị bắt làm con tin.
Tại thành phố cảng Guayaquil, những kẻ tấn công đội mũ trùm đầu mang súng đã xông vào một đài truyền hình nhà nước hôm 9/1, bắt một số phóng viên và nhân viên làm con tin trong những cảnh tượng kịch tính được phát sóng trực tiếp trước khi cảnh sát tiếp cận hiện trường. Truyền thông địa phương đưa tin, một số kẻ tấn công chỉ mới 16 tuổi.
Sau vụ tấn công đài truyền hình, Tổng thống Noboa, người mới nhậm chức trong chưa đầy hai tháng, đã ra lệnh "vô hiệu hóa" các băng nhóm tội phạm.
Ông Noboa tuyên bố trên đài phát thanh Canela hôm 10/1: "Chúng ta đang trong tình trạng chiến tranh và chúng ta không thể nhượng bộ những băng nhóm khủng bố này". Tổng thống Ecuador đồng thời cam kết "không ngừng đối đầu" với hơn 20.000 thành viên của "các tổ chức khủng bố".
Phát ngôn viên của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric, cho biết, Tổng Thư ký Antonio Guterres "rất lo ngại về tình hình ngày càng xấu đi ở Ecuador cũng như tác động tiêu cực của nó đối với cuộc sống của người dân nước này ".
Ông Brian Nichols, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ tại Mỹ Latin, cho biết, Washington "cực kỳ quan ngại" trước tình trạng bạo lực và bắt cóc, đồng thời cam kết hỗ trợ và "giữ liên lạc chặt chẽ" với chính quyền của Tổng thống Noboa.
Đại sứ quán và Lãnh sự quán Trung Quốc tại Ecuador hôm 10/1 thông báo, những dịch vụ phục vụ công của các cơ quan ngoại giao này đã bị đình chỉ. Pháp và Nga đều khuyến cáo công dân của họ không nên đến Ecuador.
Peru đặt biên giới với Ecuador trong tình trạng khẩn cấp, cử thêm 500 cảnh sát và binh sĩ để bảo vệ biên giới. Quân đội Colombia cũng tuyên bố tăng cường an ninh ở biên giới nước này.
(Ảnh: The Wall Street Journa)
Ecuador giáp với hai nước sản xuất cocaine lớn nhất thế giới là Colombia và Peru.
Cảng Guayaquil, nơi hầu hết ma túy được vận chuyển ra nước ngoài, thường được ngụy trang trong các container chuối hoặc vận chuyển hợp pháp bởi các công ty bình phong, được coi là kiểm soát lỏng lẻo hơn. Điều này đã thu hút mafia nước ngoài từ Colombia, Mexico và châu Âu, cấu kết với các băng đảng địa phương, kiểm soát tuyến đường vận chuyển ma túy "béo bở" này.
Phần lớn vấn nạn bạo lực tại Ecuador tập trung tại các nhà tù, nơi đụng độ giữa những tù nhân đã khiến hơn 460 người thiệt mạng, nhiều người bị chặt đầu hoặc thiêu sống kể từ tháng 2/2021.
Tỷ lệ giết người ở nước này đã tăng gấp 4 lần từ năm 2018 đến năm 2022 và kỷ lục 220 tấn ma túy đã bị thu giữ vào năm 2023.
Tổng thống Noboa cho biết, các cơ quan chức năng nước này đang nhắm tới 22 băng nhóm tội phạm, trong đó mạnh nhất là Los Choneros, Los Lobos và Tiguerones.
Hôm 9/1, một trùm ma túy khác, thủ lĩnh Fabricio Colon Pico của băng nhóm Los Lobos cũng đã trốn thoát khỏi trại giam sau khi bị bắt vào ngày 5/1 vì bị cáo buộc liên quan đến âm mưu ám sát Tổng chưởng lý Ecuador.
Rủi ro an ninh gia tăng tại Ecuador VTV.vn - Cuộc khủng hoảng an ninh tại Ecuador đang trở nên trầm trọng hơn sau khi chính phủ nước này ban bố tình trạng khẩn cấp trên cả nước vì một trùm băng đảng vượt ngục.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!