Các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã đồng ý "về nguyên tắc" tiến trình hành động, nhưng văn bản pháp lý vẫn phải được Hội đồng châu Âu phê chuẩn.
Đề xuất này nhắm tới khoản lợi nhuận thu được từ 191 tỷ Euro (205 tỷ USD) trong các quỹ, tài sản của Nga hiện đang bị giữ tại cơ quan thanh toán bù trừ Euroclear của Bỉ. Tổng cộng các quốc gia phương Tây đã phong tỏa khoảng 300 tỷ USD vốn chủ quyền của Moscow ở nước ngoài sau khi cuộc xung đột ở Ukraine bắt đầu diễn ra vào tháng 2/2022.
"Các đại sứ EU đã đồng ý về nguyên tắc về những biện pháp liên quan đến nguồn thu bất thường xuất phát từ tài sản cố định của Nga", Tổng thống Bỉ thông báo trên mạng xã hội X hôm 8/5.
Giám đốc điều hành Euroclear Valerie Urbain cho biết Euroclear tạo ra khoản lợi nhuận 2 - 3 tỷ Euro mỗi năm từ tiền, tài sản của Nga, tùy thuộc vào mức lãi suất.
Theo đề xuất, EU kỳ vọng sẽ sử dụng 90% khoản lợi nhuận trên để mua và viện trợ vũ khí cho Ukraine và 10% cho viện trợ phi quân sự, với đợt đầu tiên dự kiến được thực hiện vào tháng 7.
Lợi nhuận từ tài sản bị đóng băng của Nga dự kiến sẽ được sử dụng để viện trợ vũ khí và viện trợ phi quân sự cho Ukraine (Ảnh: AFP/Getty Images)
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố: "Không thể có ý nghĩa nào mạnh mẽ hơn và không có hiệu quả nào lớn hơn đối với số tiền đó ngoài việc biến Ukraine và toàn bộ châu Âu trở thành một nơi an toàn hơn để sinh sống".
Động thái này diễn ra sau nhiều tháng thảo luận giữa những quốc gia phương Tây ủng hộ Ukraine về cách tốt nhất để sử dụng nguồn vốn, tài sản bị đóng băng của Nga. Mỹ - nước tài trợ chiến tranh lớn nhất của Ukraine - đã đề xuất tịch thu toàn bộ tài sản của Nga, nhưng cho đến nay vẫn vấp phải sự phản đối từ EU.
Giám đốc điều hành Euroclear Urbain ví việc tịch thu các quỹ bị đóng băng của Nga giống như việc "mở hộp Pandora". Trong cuộc phỏng vấn với L'Echo hôm 7/5, bà Urbain cảnh báo điều đó có thể khiến "các nhà đầu tư quốc tế lớn quay lưng lại với châu Âu" vì họ không còn tin tưởng rằng tài sản của mình sẽ không bị tịch thu.
Trong khi đó, Nga nhấn mạnh việc tịch thu vốn, tài sản chủ quyền của Moscow hoặc bất kỳ hành động tương tự nào sẽ không chỉ là hành vi trộm cắp và vi phạm luật pháp quốc tế mà còn làm suy yếu niềm tin vào cả hệ thống tiền tệ phương Tây cũng như hệ thống tài chính toàn cầu.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nga Anton Siluanov cảnh báo vào tháng 2 rằng nếu tài sản bị phong tỏa của Nga bị tịch thu, Moscow sẽ "trả đũa bằng hiện vật". Tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào nền kinh tế Nga của EU, G7, Australia và Thụy Sĩ ước tính vào khoảng 288 tỷ USD vào cuối năm 2022.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!