Sự kiện Vịnh Bắc bộ với chiến thắng trận đầu của quân và dân Việt Nam trước cuộc tập kích của không quân Mỹ ngày 5/8/1964 đã trở thành một mốc son lịch sử trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ngày này, trong nhiều năm qua cũng là ngày gặp mặt truyền thống của các cựu chuyên gia quân sự Liên Xô tại thủ đô Moscow.
Đây là cuộc gặp mặt lần thứ 51 của những người đồng chí đồng đội, những người đã từng kề vai sát cánh cùng quân dân Việt Nam trong những năm chiến tranh chống Mỹ. Sau ba năm bị gián đoạn, với sự hỗ trợ của Đại sứ quán Việt Nam và Hội người Việt Nam tại LB Nga, các cựu chiến binh này lại gặp nhau trong ngày tháng Tám lịch sử, để cùng ôn lại những tháng năm chiến tranh khốc liệt mà hào hùng của một thời tuổi trẻ ở Việt Nam.
Ông Vladimir Shvets – Cựu chiến binh Hạm đội Thái Bình Dương, có mặt tại Việt Nam năm 1969-1971 chia sẻ: "Chúng tôi khi đó thực hiện nhiệm vụ trinh sát tại Vịnh Bắc Bộ, chống lại Hạm đội 7 của Mỹ với kế hoạch đánh phá miền Bắc Việt Nam. Tôi đã chứng kiến những máy bay Mỹ không thể hạ cánh xuống tàu sân bay và lao xuống biển. Nhiều hồi ức tôi còn nhớ rõ đến hôm nay".
Hơn 11.000 chuyên gia quân sự Liên Xô - những sĩ quan thông tin, phi công, lính tăng, quân y - đã có mặt ở Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh chống Mỹ, từ năm 1964 đến năm 1975. Với sự huấn luyện của các chuyên gia và sự hỗ trợ của nhiều khí tài Xô viết, quân dân Việt Nam đã làm nên Ngày Chiến thắng vẻ vang năm 1975.
Ông Nikolai Kolesnik - Chủ tịch Hội cựu chiến binh Nga từng công tác tại Việt Nam nói: "Chúng tôi ngày càng ít đi, nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục gặp nhau như thế này, chừng nào còn sống và còn có thể gặp gỡ. Tiếc là không có cơ hội để gặp mặt các cựu chiến binh Liên Xô từng ở Việt Nam nay đã là công dân nhiều nước khác như Ukraine, Belarus, nhưng chúng tôi vẫn cố gắng giữ mối liên hệ với nhau".
Từ cuộc gặp mặt đầu tiên vào năm 1970, từ vài trăm người nay chỉ chưa đến khoảng 100 người. Những chuyên gia quân sự Liên Xô từng có mặt ở chiến trường Việt Nam hơn nửa thế kỷ trước, giờ hầu như đã qua tuổi 80. Mỗi năm thêm vài nhân vật lịch sử rời xa, những người còn lại vẫn rộn ràng niềm vui ngày gặp mặt với đồng chí đồng đội và mong muốn truyền tải những tình cảm này cho thế hệ trẻ hai nước Việt - Nga.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!