Ông Constantino Aucca Chutas đã dành cả cuộc đời mình để khôi phục lại những khu rừng cổ xưa của dãy Andes. (Ảnh: CNN)
Những khu rừng polylepis, hay còn gọi là "cây mây", đang được phục hồi mạnh mẽ trên dãy Andes. Đây là những loài cây độc đáo sống ở độ cao tới 5.000m, có khả năng hấp thụ và giữ nước từ mây và băng tan của dãy núi, cung cấp nguồn nước quan trọng cho các dòng sông và hệ sinh thái Amazon.
Tuy nhiên, diện tích rừng polylepis đã giảm nghiêm trọng, chỉ còn khoảng 500.000 ha - tương đương từ 1% đến 10% diện tích ban đầu. Điều này đe dọa đến an ninh nước, đa dạng sinh học và hệ sinh thái của hàng triệu người sống tại chân núi Andes.
Nỗ lực phục hồi từ cộng đồng địa phương
Ông Constantino Aucca Chutas đi bộ lên núi cùng các thành viên trong cộng đồng địa phương để trồng cây. (Ảnh: CNN)
Constantino Aucca Chutas, nhà sinh vật học người Peru, cùng tổ chức Acción Andina đang dẫn đầu sáng kiến khôi phục một triệu ha rừng polylepis vào năm 2045. Đến nay, hơn 10 triệu cây đã được trồng tại Peru, Ecuador, Argentina, Bolivia, Chile và Colombia với sự tham gia của hàng nghìn gia đình bản địa Quechua.
Sáng kiến cũng tổ chức lễ hội trồng cây Queuña Raymi tại Cusco, nơi cộng đồng cùng thực hiện các nghi lễ truyền thống, trồng hàng chục nghìn cây chỉ trong một ngày. Bên cạnh đó, Acción Andina còn hỗ trợ cộng đồng như chăm sóc y tế, lắp đặt năng lượng Mặt trời, và bảo vệ quyền sử dụng đất.
Hai cậu bé mặc trang phục truyền thống được chụp ảnh trong lễ hội trồng cây Queuña Raymi. (Ảnh: CNN)
Dựa trên triết lý "Ayni và Minka" của người Inca, sáng kiến nhấn mạnh tinh thần hợp tác vì lợi ích chung. Aucca Chutas cho biết: "Bảo tồn và bảo vệ mẹ Trái đất là trách nhiệm của tất cả chúng ta".
Sáng kiến này đã được công nhận trên toàn cầu, nhận giải Earthshot của Hoàng tử William năm 2024 và danh hiệu "Nhà vô địch của Trái đất" của Liên hợp quốc vào năm 2022.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!