Các lãnh đạo châu Âu chụp ảnh tại Hội nghị thượng đỉnh EU ở Brussels, ngày 17/10 (Ảnh: AP)
Mặc dù số lượng người vượt biên trái phép vào Liên minh châu Âu đã giảm đáng kể trong năm nay, nhưng di cư vẫn được nhiều quốc gia thành viên coi là vấn đề quan tâm chính.
Kế hoạch thắt chặt các quy định về người di cư và người nhập cư đã chiếm ưu thế trong chương trình nghị sự Hội nghị thượng đỉnh châu Âu năm nay khi các nhà lãnh đạo EU tiến hành những cuộc đàm phán thượng đỉnh vào ngày 17/10 tại Brussels.
Chiến thắng của phe cực hữu ở một số quốc gia châu Âu đã chuyển thành lập trường cứng rắn hơn về vấn đề di cư trên toàn khối, với một số chính phủ thúc đẩy cải cách chỉ vài tháng sau khi một thỏa thuận đàm phán lâu dài được nhất trí.
Thủ tướng Italy Meloni đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh quy mô nhỏ tại Brussels ngay trước sự kiện chính để thảo luận về cách tiếp cận chung về vấn đề di cư với các quốc gia có cùng quan điểm, bao gồm Đan Mạch, Hà Lan và Hungary. Chủ tịch Ủy ban châu Âu EU Ursula von der Leyen cũng có mặt trong cuộc họp này.
Italy đã bắt đầu gửi một nhóm người di cư đến Albania trong tuần này như một phần của thỏa thuận với Tirana. Các thủ đô EU khác đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc và bà von der Leyen cho biết khối sẽ rút ra bài học từ kế hoạch này.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen phát biểu trong một cuộc họp báo tại Hội nghị thượng đỉnh EU (Ảnh: AP)
Theo Cơ quan Bảo vệ biên giới châu Âu (Frontex), số lượng người vượt biên trái phép vào Liên minh châu Âu đã giảm hơn 40% trong năm nay sau khi lên tới mức cao nhất trong gần một thập kỷ vào năm 2023. Tuy nhiên, di cư vẫn "được coi là vấn đề cấp bách trong nước" đối với nhiều quốc gia trong số 27 nước thành viên EU - một nhà ngoại giao cấp cao của EU cho biết.
Đức - quốc gia thuộc khu vực tự do đi lại Schengen - đã thắt chặt kiểm soát biên giới vào tháng 9 để ứng phó với một số vụ tấn công nghi ngờ của những người nhập cư theo đạo Hồi.
Vào tháng 10 này, Ba Lan tuyên bố sẽ đình chỉ một phần quyền tị nạn, cáo buộc Nga và Belarus đẩy người di cư tràn qua biên giới vào Ba Lan để gây bất ổn cho nước này.
Các đảng cực hữu thường có quan điểm chống người nhập cư, trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào tháng 6 đã dẫn đầu số phiếu bầu trên toàn quốc và trong khu vực tại Áo và Đức. Pháp cũng nghiêng về phe cánh hữu sau cuộc bầu cử bất ngờ vào mùa hè năm nay.
Một số quốc gia muốn sớm thực hiện hiệp ước di cư mang tính bước ngoặt đã ký kết trong năm nay, trong đó thắt chặt những thủ tục biên giới và yêu cầu các nước tiếp nhận người xin tị nạn từ những quốc gia "tuyến đầu" hoặc cung cấp tiền bạc và nguồn lực.
Tổng thống Ukraine Zelensky dự Hội nghị thượng đỉnh EU (Ảnh: AP)
Phần lớn các quốc gia EU - bao gồm Pháp và Đức - gần đây đã ký một đề xuất nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc trục xuất người di cư bất hợp pháp. Chủ tịch Ủy ban châu Âu von der Leyen đã khởi động quá trình vào đầu tuần này, cam kết sẽ cải cách để "hợp lý hóa quy trình hồi hương người di cư".
Trong một lá thư gửi khối, bà đã đề cập đến ý tưởng gây tranh cãi về việc phát triển các trung tâm trục xuất bên ngoài EU.
Hội nghị thượng đỉnh châu Âu đang diễn ra trong giai đoạn chuyển tiếp tại Brussels - nơi nhóm Ủy ban châu Âu mới sẽ nhậm chức vào đầu tháng 12.
Tổng thống Ukraine Zelensky cũng tham dự cuộc họp để trình bày "kế hoạch chiến thắng" của Kiev nhằm đánh bại Nga. Và các nhà lãnh đạo EU cũng sẽ thảo luận về các chủ đề khác, bao gồm sự thoái lui của nền dân chủ ở Gruzia và các cuộc bầu cử sắp tới ở Moldova.
Những lời kêu gọi giảm leo thang trong các cuộc xung đột Israel - Hamas ở Dải Gaza và Israel - Hezbollah ở Lebanon - vốn đang làm gia tăng lo ngại về một cuộc chiến tranh khu vực rộng lớn hơn, cũng sẽ được nêu bật và đưa ra bàn thảo.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!