Trong nỗ lực hiện thực hóa cam kết cải thiện quan hệ, nhất là trong lĩnh vực kinh tế - thương mại, Nhật Bản hôm qua đã công bố quyết định đưa Hàn Quốc trở lại danh sách các đối tác thương mại đáng tin cậy. Hàn Quốc cũng có động thái tương tự vào tháng tư vừa rồi, đưa Nhật Bản trở lại danh sách ưu đãi thương mại. Đây là những động thái cho thấy cánh cửa hợp tác kinh tế giữa Tokyo và Seoul đang rộng mở sau ba năm quan hệ căng thẳng.
Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Nhật Bản ngày 27/6 cho biết, Hàn Quốc đã được đưa trở lại Nhóm A (nhóm các đối tác thương mại đáng tin cậy), giúp Seoul được hưởng các ưu đãi xuất khẩu. Quyết định này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 21/7 tới. Với việc đưa Hàn Quốc trở lại "Danh sách trắng", thời gian xem xét giấy phép xuất khẩu đối với các công ty trong nước xuất khẩu nguyên liệu chiến lược sang Hàn Quốc giảm từ 2-3 tháng xuống còn khoảng 1 tuần.
Trong khi đó, hồi tháng tư vừa qua, Chính phủ Hàn Quốc đã đưa Nhật Bản trở lại "Danh sách trắng" các đối tác thương mại đáng tin cậy. Hàn Quốc đã khôi phục vùng xuất khẩu đối với các hạng mục liên quan đến Nhật Bản, cho phép các công ty xuất khẩu các mặt hàng chiến lược sang Nhật Bản được hưởng quy tắc ưu tiên trong thời gian xét duyệt và làm thủ tục giấy tờ đơn giản hơn.
Với việc chỉ định Nhật Bản trở lại "Danh sách trắng", thời gian xem xét giấy phép xuất khẩu đối với các công ty trong nước xuất khẩu nguyên liệu chiến lược sang Nhật Bản giảm từ 15 ngày xuống 5 ngày và số lượng tài liệu phải nộp giảm từ 5 loại còn 3 loại. Động thái này của Hàn Quốc đã đưa Nhật Bản trở lại nhóm 29 quốc gia được ưu đãi trong chính sách thương mại của Hàn Quốc.
Trong nỗ lực cải thiện quan hệ song phương, kinh tế - thương mại là lĩnh vực quan trọng và sớm có được những động thái tích cực từ cả Seoul và Tokyo. Theo báo cáo của Tổ chức Du lịch Quốc gia Nhật Bản, trong 5 tháng đầu năm, 2,58 triệu người từ Hàn Quốc đã đến thăm Nhật Bản, bằng 80% so với cùng kỳ năm 2019 - trước khi dịch COVID-19 bùng phát.
Cánh cửa hợp tác kinh tế rộng mở
Trong các cuộc đối thoại an ninh kinh tế khi sau khi nối lại ngoại giao con thoi, Nhật Bản và Hàn Quốc đã tập trung thảo luận vấn đề về chuỗi cung ứng liên quan đến chất bán dẫn, xe điện và pin, cũng như phản ứng chung nhằm đối phó với các áp lực kinh tế.
Trên cơ sở đó, hai bên đã quyết định tăng cường hợp tác giữa các nhà sản xuất chất bán dẫn Hàn Quốc và doanh nghiệp của Nhật Bản, xây dựng cơ sở sản xuất để đảm bảo chuỗi cung ứng chất bán dẫn, như mới đây, tập đoàn Samsung đã có kế hoạch xây dựng nhà máy và cơ sở nghiên cứu chip bán dẫn mới tại Nhật Bản.
Bên cạnh đó, ngày 29/6 tới sẽ diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Tài chính Nhật - Hàn, một nội dung đáng chú ý là hai bên dự định sẽ nối lại thỏa thuận hoán đổi tiền tệ vốn bị gián đoạn từ năm 2016. Đây là thỏa thuận nhằm đảm bảo sự ổn định cho cả Nhật Bản và Hàn Quốc trước nguy cơ khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Thủ tướng Kishida Fumio và Tổng thống Yoon Suk-yol đều nhận định, Nhật Bản và Hàn Quốc chia sẻ các giá trị chung, hai nước cần hợp tác chặt chẽ trong các lĩnh vực, một trong những trọng tâm là hợp tác về kinh tế. Theo các nhà quan sát, phát biểu của hai nhà lãnh đạo là cơ sở để các cấp làm việc thảo luận dỡ bỏ những rào cản chính sách, giúp hai nước mở rộng cánh cửa hợp tác, xây dựng quan hệ hướng tới tương lai.
Việc thúc đẩy hợp tác của hai nền kinh tế lớn của châu Á không chỉ mang lại lợi ích cho người dân của hai quốc gia, mà còn mang lại sự ổn định chung cho kinh tế khu vực. Hợp tác Nhật - Hàn cũng như sự hợp tác của hai quốc gia này với các nước trong khu vực sẽ tăng cường năng lực đối phó với các yếu tố bất ổn nguồn cung năng lượng, nguyên liệu quan trọng, vấn đề an ninh lương thực, hay các nguy cơ và tác động khủng hoảng tài chính, ngân hàng…, đây là những yếu tố mà nhiều quốc gia lo ngại trong giai đoạn trong và sau dịch COVID-19.
Theo báo cáo từ Phòng Thương mại và Công nghiệp Hàn Quốc công bố hồi tháng ba, Hàn Quốc dự kiến sẽ tăng 2,69 tỷ USD xuất khẩu sang Nhật Bản, đưa xuất khẩu trở lại mức của năm 2017 và 2018 - thời điểm trước khi Nhật Bản áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với nước này.
Hai nước cùng lấy hệ thống thị trường và thương mại tự do làm trọng tâm trong quản lý kinh tế của mình, nên có nhiều lĩnh vực mà chính phủ hai nước và khu vực tư nhân cùng hợp tác. Và những động thái mới nhất được ghi nhận nhằm cải thiện quan hệ kinh tế - thương mại song phương giữa hai nước láng giềng được dự báo tạo động lực lớn để Seoul và Tokyo xích lại gần nhau vì những lợi ích chung, trong bối cảnh thế giới biến động như hiện nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!