Vùng đệm phân cách lực lượng Israel và Syria trên cao nguyên Golan, ngày 15/12 (Ảnh: AFP)
Tuyên bố của chính quyền Israel được đưa ra bất chấp thái độ ôn hòa của chính quyền chuyển tiếp Syria đã lật đổ Tổng thống Bashar al-Assad một tuần trước đó.
"Việc củng cố cao nguyên Golan chính là củng cố Nhà nước Israel và điều này đặc biệt quan trọng vào thời điểm này. Chúng tôi sẽ tiếp tục giữ vững cao nguyên Goland, phát triển cư dân và định cư tại đó" - Thủ tướng Benjamin Netanyahu phát biểu.
Israel đã chiếm được hầu hết cao nguyên Goland chiến lược từ Syria trong cuộc Chiến tranh sáu ngày (chiến tranh Arab - Israel) năm 1967, sáp nhập vào năm 1981.
Năm 2019, Tổng thống Mỹ Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên đã tuyên bố Washington ủng hộ chủ quyền của Israel đối với cao nguyên Golan, nhưng việc sáp nhập này vẫn chưa được hầu hết các quốc gia công nhận. Syria yêu cầu Israel rút quân nhưng Israel từ chối, viện dẫn các lo ngại về an ninh. Nhiều nỗ lực hòa bình đã thất bại.
Thủ tướng Netanyahu cho biết ông đã nói chuyện với Tổng thống Mỹ đắc cử Trump vào ngày 14/12 về các diễn biến an ninh ở Syria.
Thủ tướng Israel enjamin Netanyahu (Ảnh: AP)
"Chúng tôi không quan tâm đến xung đột với Syria" - ông Netanyahu cho biết trong một tuyên bố - "Những hành động của Israel tại Syria nhằm mục đích ngăn chặn các mối đe dọa tiềm tàng từ Syria và ngăn chặn các phần tử khủng bố tiếp cận biên giới của chúng tôi".
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Israel - ông Israel Katz - cho biết trong một tuyên bố rằng những diễn biến mới nhất ở Syria đã làm gia tăng mối đe dọa đối với Israel, bất chấp hình ảnh ôn hòa mà các nhà lãnh đạo chính phủ chuyển tiếp thể hiện.
Văn phòng Thủ tướng Netanyahu xác nhận Chính phủ Israel đã nhất trí thông qua một kế hoạch trị giá hơn 40 triệu Shekel (11 triệu USD) để khuyến khích tăng trưởng dân số ở cao nguyên Golan. Ông Netanyahu đã đệ trình kế hoạch lên Chính phủ Israel trong bối cảnh chiến tranh và mặt trận mới mà Syria phải đối mặt, và xuất phát từ mong muốn tăng gấp đôi dân số ở cao nguyên Golan.
Saudi Arabia, Qatar và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã lên án quyết định của Israel. Trong đó, UAE - quốc gia đã bình thường hóa quan hệ với Israel vào năm 2020 - mô tả đây là nỗ lực cố ý nhằm mở rộng sự chiếm đóng của Israel.
Nhà phân tích Avraham Levine thuộc Trung tâm Nghiên cứu và Giáo dục Alma chuyên về các thách thức an ninh của Israel ở biên giới phía Bắc cho biết khoảng 31.000 người Israel đã định cư tại đây. Nhiều người làm nghề nông, bao gồm cả nghề trồng nho và du lịch. Theo ông Levine, cao nguyên Golan là nơi sinh sống của 24.000 người Druze - một nhóm thiểu số Arab theo đạo Hồi, hầu hết đều tự nhận mình là người Syria.
Lãnh đạo chính phủ chuyển tiếp Syria - ông Ahmad al-Sharaa - cho biết hôm 14/12 rằng Israel đã sử dụng những cái cớ sai trái để biện minh cho hành động tấn công vào Syria. Tuy nhiên, ông không muốn tham gia vào các cuộc xung đột mới vì đất nước Syria đang tập trung vào việc tái thiết.
Israel đã thực hiện hàng trăm cuộc không kích vào Syria kể từ tuần trước. Một số quốc gia Arab đã lên án, gọi động thái của Israel là hành vi chiếm giữ vùng đệm ở cao nguyên Golan.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!