Trong báo cáo hàng quý gửi Quốc hội Mỹ được công bố vào tuần này, Tổng thanh tra Lầu Năm Góc Robert Storch tuyên bố rằng "tình trạng tham nhũng tiếp tục làm phức tạp thêm những nỗ lực của Ukraine nhằm đạt được nguyện vọng gia nhập EU và NATO", đồng thời trích dẫn quân đội nước này là "nhân tố chính" trong những vụ bê bối.
"Các thẩm phán, chính trị gia và quan chức đã bị buộc tội tham nhũng, và Bộ Quốc phòng Ukraine là nhân tố chính trong nhiều vụ bê bối tham nhũng" - báo cáo lưu ý, trích dẫn dữ liệu từ Bộ Ngoại giao Mỹ và các nguồn phương tiện truyền thông.
Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã báo cáo phát hiện ra một mạng lưới tham nhũng bên trong Bộ Quốc phòng nước này vào đầu năm nay, khi 5 cá nhân cố gắng đánh cắp 1,5 tỷ Hryvnia (khoảng 39,6 triệu USD) tiền mặt của nhà nước dành cho việc mua đạn cối.
Ông Aleksey Reznikov - Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine - đã bị sa thải cách đây vài tháng do bị buộc tội tham nhũng. Người thay thế ông - Rustem Umerov - tuyên bố vào tháng 1 rằng một cuộc kiểm toán đã phát hiện ra khoản tiền 262 triệu USD liên quan đến tham nhũng trong các giao dịch mua vũ khí. Một sĩ quan tình báo Mỹ cho biết vào năm 2023 rằng ông Umerov "thậm chí còn tham nhũng hơn" người tiền nhiệm của mình.
Tổng thanh tra Lầu Năm Góc Robert Storch (Ảnh: Government Executive)
Hàng triệu USD được chuyển hướng đến các công ty giả mạo. Vào tháng 5, phương tiện truyền thông Ukraine đã tiết lộ một kế hoạch, trong đó các quan chức ở Kharkov đã chuyển hướng hàng triệu USD đến các doanh nghiệp giả mạo để lấy vật liệu xây dựng không tồn tại, khiến khu vực này không được bảo vệ khi lực lượng Nga tiến đến.
Báo cáo này nhắc lại tuyên bố của một vị tướng Ukraine - người đã cảnh báo vào tháng 10 rằng lực lượng vũ trang Ukraine không thể phản ứng nhanh với các điều kiện chiến trường thay đổi do tình trạng quan liêu và tham nhũng trong hậu cần của họ.
Tướng Dmitry Marchenko tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn rằng khả năng thích ứng là điều kiện quan trọng tiên quyết đối với một quân đội hiện đại, và lực lượng của Kiev thiếu khả năng này - nhưng không phải vì quân đội. "Thật không may, tình trạng quan liêu, tham nhũng không cho phép chúng ta thích ứng và nhanh chóng sản xuất những gì chúng ta cần" - ông nhận xét, ám chỉ đến lĩnh vực quân sự của Ukraine.
Mỹ đã cam kết viện trợ 182 tỷ USD cho Ukraine, trong đó 86,7 tỷ USD đã được chi. Tuy nhiên, một cuộc kiểm toán của Lầu Năm Góc đã tiết lộ rằng 1,1 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine đã bị hạch toán sai lệch, với các khoản tiền được chi cho các dự án "không liên quan" ở châu Âu.
Tuần trước, Lầu Năm Góc đã báo cáo rằng Chính phủ của Tổng thống Joe Biden sẽ cung cấp thêm 6 tỷ USD viện trợ cho Ukraine trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào tháng 1/2025.
Các quan chức chính quyền ông Biden lo ngại rằng chính quyền ông Trump có thể cắt giảm nguồn cung cấp vũ khí cho Ukraine để đưa Kiev và Moscow vào bàn đàm phán, vì ông đã hứa sẽ chấm dứt chiến tranh Nga - Ukraine.
Mặc dù các báo cáo về tham nhũng ở Ukraine, đặc biệt là trong quân đội, đã được ghi nhận thường xuyên, các quan chức Ukraine cho rằng những vấn đề này không nên cản trở nguyện vọng gia nhập NATO của họ.
Một cuộc thăm dò vào tháng 4 của Ukrainska Pravda chỉ ra rằng hơn một nửa người Ukraine coi tham nhũng là rào cản đáng kể đối với sự phát triển của nước này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!