Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hội nghị thượng đỉnh ở Geneva ngày 16/6. (Ảnh: Tân Hoa Xã)
Cuộc đàm phán về kiểm soát vũ khí hạt nhân nói trên sẽ diễn ra trong khuôn khổ Đối thoại ổn định chiến lược Mỹ - Nga tại Geneve (Thụy Sĩ) dự kiến vào ngày 28/7.
Thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định, cuộc gặp này triển khai cam kết giữa Tổng thống Biden và Tổng thống Nga Putin về tiến hành đối thoại thẳng thắn và có chủ ý giữa hai nước, nhằm tạo lập nền tảng cho các biện pháp giảm trừ nguy cơ và kiểm soát vũ khí trong tương lai.
Tham gia cuộc đàm phán lần này cùng với Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Wendy Sherman, còn có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao phụ trách Kiểm soát Vũ khí và An ninh Quốc tế Bonnie Jenkins.
Trước đó, trong cuộc gặp thượng đỉnh vào ngày 16/6, Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã nhất trí tái khởi động mô hình đối thoại này nhằm giảm nguy cơ xảy ra chiến tranh hạt nhân.
Vào đầu tháng 6/2021, Tổng thống Putin đã ký ban hành đạo luật rút Nga khỏi Hiệp ước Bầu trời mở, sau khi Mỹ rút khỏi hiệp ước này hồi năm 2020. Việc Nga và Mỹ cùng rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở đã đánh dấu một “vết rạn nứt” mới trong mối quan hệ giữa hai cường quốc.
Tại hội nghị thượng đỉnh trên, hai Tổng thống đã thảo luận thực trạng và triển vọng phát triển hơn nữa quan hệ song phương, các vấn đề chiến lược an ninh cũng như những vấn đề quốc tế bao gồm hợp tác trong cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 và giải quyết các xung đột khu vực, nhưng hai bên cũng thừa nhận rằng không thể ngay lập tức cải thiện được mối quan hệ. Sự khác biệt về lợi ích của Nga và Mỹ liên quan đến các ưu tiên kiểm soát vũ khí cũng khá rõ ràng. Đối với Mỹ, trọng tâm chính là thiết lập quyền kiểm soát tất cả những kho vũ khí hạt nhân của các bên, bao gồm cả của Trung Quốc. Trong khi đó, Nga lại chú trọng việc kiểm soát các vũ khí tấn công và phòng thủ chiến lược (cả hạt nhân và phi hạt nhân), giải quyết vấn đề “vũ khí không gian” và một số vấn đề khác.
Đối với hai cường quốc sở hữu hơn 90% số vũ khí hạt nhân của thế giới này, vấn đề kiểm soát vũ khí luôn là một bài toán nan giải. Hiện tại, chỉ còn Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) là hiệp ước có tính ràng buộc pháp lý duy nhất về kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa hai nước sau khi cựu Tổng thống Donald Trump rút Mỹ ra khỏi Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF). Hiệp ước này được gia hạn hồi đầu tháng 2 và có hiệu lực đến năm 2026.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!