Hình ảnh do phe đối lập Syria tung ra về nạn nhân của tấn công hóa học ở Đông Ghouta. (Ảnh: Rawabetcenter)
Trong những năm trở lại đây, đã có nhiều vụ việc được báo cáo, với đa phần cáo buộc nhắm vào chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad. Chính phủ Syria và đồng minh của mình là Nga luôn kiên quyết bác bỏ những cáo buộc, khẳng định đó là sự thêu dệt của phương Tây và phe đối lập. Mặc dù đã có nhiều cuộc điều tra được tiến hành, song đến giờ vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp.
Sau những báo cáo lẻ tẻ về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria, tháng 8/2013, xuất hiện hình ảnh và thông tin về một vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở khu vực do phe đối lập kiểm soát cũng chính tại Đông Ghouta. Đây được coi là một vụ việc nổi cộm khi các báo cáo khác nhau cho rằng đã có hàng trăm, thậm chí hơn 1.000 người thiệt mạng.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã cảnh báo hậu quả đối với chính quyền ông Bashar al-Assad nếu vượt qua "ranh giới đỏ" về sử dụng vũ khí hóa học.
Chính vì vậy, khi tin tức về vụ tấn công được thổi bùng lên, đã có nhiều băn khoăn về động cơ đằng sau vụ việc này.
Một cuộc điều tra của Liên Hợp Quốc sau đó xác nhận khí độc Sarin đã được sử dụng, song không nêu ra ai phải chịu trách nhiệm. Kết quả là để tránh sự can dự bằng quân sự từ Mỹ, Syria tự nguyện giao nộp toàn bộ kho vũ khí hóa học.
Tưởng như vấn đề vũ khí hóa học ở Syria được giải quyết. Đến tháng 4/2017, thêm một báo cáo về một cuộc tấn công bằng khí độc Sarin xảy ra tại thị trấn Khan Sheikhoun, tỉnh Idlib, khiến hơn 80 người thiệt mạng. Sự việc làm phức tạp thêm những diễn biến căng thẳng trên thực địa, tạo ra rào cản lớn đối với cuộc hòa đàm về tương lai Syria.
Trong khi cuộc điều tra về sự việc ở Khan Sheikhoun đang bế tắc, tiếp tục xuất hiện thông tin về sự việc ở Douma lần này. Một loạt câu hỏi lại được đặt ra: Chính phủ Syria đâu cần phải tấn công vũ khí hóa học tại Douma, khi ngày chiến thắng của họ được cho chỉ là câu chuyện thời gian. Tấn công hóa học, liệu Tổng thống al-Assad có được gì bởi Tổng thống Mỹ Trump vừa tuần trước đã đánh tiếng về ý định muốn rút quân khỏi Syria. Đây là những câu hỏi vẫn chưa có lời giải, chỉ có một điều chắc chắn tình hình Syria sẽ trở nên khó lường hơn trong thời gian tới.
Kịch bản ngày hôm nay đang nhắc lại những gì xảy ra cách đây 1 năm. Ngày 4/4 năm ngoái, một vụ tấn công nghi là bằng khí độc Sarin xảy ra tại tỉnh Idlib của Syria. Cũng vẫn là không đi đến kết luận ai là thủ phạm vụ đầu độc nhưng chỉ vài ngày sau, quân đội Mỹ đã phóng tên lửa hành trình vào căn cứ không quân tại Syria nơi Mỹ cho rằng đã gây ra vụ tấn công khí độc, kéo theo những căng thẳng giữa các bên trong một thời gian dài.
Bối cảnh năm nay khác ở chỗ Syria đang bước vào công cuộc tái thiết sau khi đẩy lùi IS và các bên đều đang có những tính toán chiến lược để có được lợi thế trong việc định đoạt tình hình Syria thời hậu chiến. Trước mắt Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc sẽ họp khẩn trong ngày hôm nay về những tranh cãi liên quan đến vũ khí hóa học tại Syria.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!