Tình hình điểm nóng Trung Đông vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Xung đột Israel và lực lượng Hamas vẫn phức tạp, dấu hiệu cho một thỏa thuận ngừng bắn lâu dài vẫn còn ở phía xa. Một trận chiến khác đã diễn ra song song dọc biên giới phía Bắc của Israel với Lebanon - một "trò chơi ăn miếng trả miếng" đầy rủi ro đã gia tăng trong những tuần gần đây.
Một cuộc chiến không giới hạn là lời cảnh báo của phong trào Hezbollah nếu Israel bắt đầu chiến dịch tấn công lực lượng này tại Lebanon. Hezbollah cho biết đã chuẩn bị sẵn sàng cho những tình huống khó khăn nhất, cảnh báo sẽ tiến hành các cuộc tấn công vào khu vực Galilee của Israel nếu đối đầu và căng thẳng gia tăng.
Ông Sayyed Hassan Nasrallah - lãnh đạo Hezbollah - tuyên bố: "Nếu có chiến tranh tại Lebanon, Hezbollah sẽ chiến đấu mà không có quy định, không có luật lệ và không có giới hạn".
Trong những ngày qua, Israel đã đe dọa mở rộng cuộc chiến chống lại lực lượng Hezbollah. Ngày 18/6, quân đội Israel thông báo đã phê duyệt "kế hoạch hành động" cho cuộc tấn công chống lại lực lượng này.
Chuẩn đô đốc Daniel Hagari - người phát ngôn quân sự hàng đầu của Israel - phát biểu: "Israel sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ dân thường cho đến khi an ninh dọc biên giới của chúng tôi với Lebanon được khôi phục. Israel sẽ tiếp tục chiến đấu chống lại trục "kháng chiến" của Iran trên mọi mặt trận - ở Gaza, Lebanon và các mặt trận khác. Chúng tôi nỗ lực hướng tới một tương lai an toàn hơn cho toàn bộ Trung Đông".
Trong những ngày qua, các cuộc đụng độ giữa Israel và phong trào Hezbollah đang gia tăng. Tuần trước, một cuộc tấn công của Israel đã giết chết chỉ huy cấp cao của Hezbollah Taleb Abdallah, khiến Hezbollah tăng cường tấn công vào Israel để trả đũa.
Trong vài ngày tiếp theo, Hezbollah đã bắn hàng trăm quả tên lửa và phóng UAV vào Israel trong các cuộc tấn công phối hợp, làm bị thương một số binh sĩ và dân thường.
Các chuyên gia cho rằng dù cả hai bên không muốn một cuộc chiến tranh toàn diện nhưng chỉ một tính toán sai lầm cũng có thể khiến các bên rơi vào xung đột sâu sắc hơn. Hezbollah cho biết họ sẽ không đàm phán một thỏa thuận ngừng bắn cho đến khi Israel kết thúc chiến dịch quân sự ở Gaza.
Xung đột tại biên giới phía Bắc giữa Israel và lực lượng Hezbollah không phải là câu chuyện mới mà đã diễn ra hơn 8 tháng qua. Hai bên đã liên tiếp có các cuộc giao tranh, xung đột quy mô nhỏ với cuộc tập kích bằng tên lửa, rocket nhằm vào các mục tiêu của nhau.
Mặc dù xung đột ở mức thấp nhưng đã có hơn 400 người phía Lebanon thiệt mạng, trong khi con số này ở phía Israel là 30 người. Ước tính có khoảng 150.000 người phải sơ tán ở cả hai bên biên giới.
Cuộc chiến vào năm 2006 đã có tác động tàn khốc đối với Lebanon. Chi phí tái thiết lên tới hơn 10 tỷ USD và được tài trợ phần lớn bởi Saudi Arabia, Iran và các nước khác.
Hezbollah là tổ chức của người Shiite tại Lebanon, được lập ra vào đầu những năm 80 của thế kỷ trước. Một trong những tôn chỉ mục đích ngay từ những ngày đầu thành lập của lực lượng này là để chống lại Israel. Kế hoạch tấn công vào Lebanon được Israel đưa ra sau khi lực lượng Hezbollah công bố một clip được cho là ghi từ máy bay không người lái của lực lượng này, cảnh báo các địa điểm tại thành phố Haifa có thể trở thành mục tiêu bị tấn công.
Ngay từ khi cuộc xung đột tại Dải Gaza bùng phát vào ngày 7/102023, Israel và Hezbollah đã thường xuyên có các cuộc đụng độ. Tuy nhiên, đó vẫn là các cuộc đụng độ ở biên giới của hai bên. Lời đe dọa của Hezbollah nhằm vào Haifa - trung tâm kinh tế và giao thương quan trọng của Israel - được một số chính trị gia cực hữu của Israel xem là đã đẩy mức độ xung đột giữa Tel Aviv và Hezbollah lên một cấp độ mới.
Ngoài ra, cũng cần kể đến một yếu tố, đó là kể từ khi diễn ra các cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah sau ngày 7/10/2023, đã có khoảng 60.000 người Israel sống ở khu vực biên giới giáp với Lebanon phải bỏ nhà cửa đi sơ tán. Cộng đồng Israel tại đây lại được xem là một trong những lực lượng chính ủng hộ đảng Likud của Thủ tướng Netanyahu. Như vậy, Chính phủ Israel có những lý do và động lực khá rõ ràng để cho thấy họ không chấp nhận làm ngơ trước các mối đe dọa từ Hezbollah.
Cho tới lúc này, không có nhiều người tại Trung Đông tin rằng Israel và Hezbollah sẽ đẩy mọi thứ rơi vào vòng xoáy của một cuộc chiến tranh tổng lực. Với Hezbollah, việc đương đầu với một cuộc chiến tổng lực với Israel rõ ràng là quá nhiều rủi ro. Ngược lại, phía Israel cũng sẽ phải đối mặt với những nguy cơ không nhỏ từ một cuộc chiến toàn diện với Hezbollah.
Sau 8 tháng, Israel cho tới nay vẫn chưa thể ngã ngũ cuộc chiến với Hamas. Tuy nhiên, nếu so với Hamas, Hezbollah được cho có sức mạnh quân sự lớn hơn nhiều. Lực lượng Hamas trong suốt nhiều năm qua đã phải đối mặt với sự kiểm soát từ các chốt an ninh của Israel thắt chặt tất cả các lối ra vào Dải Gaza. Trong khi đó, lực lượng Hezbollah tại Lebanon có thể phát triển lực lượng tự do hơn nhiều. Trong thời gian qua, lực lượng này đã cho thấy họ đã trang bị cho mình khá nhiều vũ khí tối tân, với các loại tên lửa đất đối đất cho tới đất đối không.
Ngoài ra, cũng cần nhớ lại lịch sử, lực lượng Hezbollah ra đời từ chính những chiến dịch của Israel nhằm vào Lebanon để tiêu diệt Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) vào những năm 70, 80 của thế kỷ trước. Một cuộc chiến nữa của Israel vào Lebanon nếu xảy ra sẽ rất dễ đẩy Lebanon vào tình thế hỗn loạn, tạo ra mảnh đất cho các lực lượng cực đoan trôi dạt về đây để lập căn cứ. Nếu như vậy, với Israel và cả Trung Đông, cái lợi khó thấy, cái hại thì thật khó lường.
Các chuyên gia nhận định bối cảnh tình hình đang ở trong giai đoạn ảm đảm, bấp bênh, nhưng hầu hết mọi người ít mong muốn có một cuộc xung đột khác ở Trung Đông, đặc biệt là một cuộc xung đột vừa có khả năng gây thiệt hại thêm về người và leo thang rộng hơn.
Tuy nhiên, nguy cơ về một cuộc chiến diện rộng vẫn đang trực chờ. Điều đáng lo ngại với xung đột Israel - Hezbollah chính là nó có thể làm xấu đi thỏa thuận chia sẻ quyền lực mong manh của Lebanon, gây thêm căng thẳng cho tình hình kinh tế đất nước.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!