Số trẻ em dưới 15 tuổi ở Nhật Bản hiện chỉ chiếm 11,5% tổng dân số. Số trẻ em giảm, số trường học do vậy cũng giảm theo. Các địa phương tại Nhật Bản phải tìm cách cải tạo trường học cho các mục đích sử dụng khác, tránh lãng phí và giảm tối đa việc phải dỡ bỏ, dù có những trường hợp cũng không còn cách nào khác.
Những bức ảnh trẻ em tươi cười đã mờ dần. Đây là trường tiểu học Ashigakubo, hay đúng hơn đây là nơi đã từng là trường tiểu học Ashigakubo ở thành phố Chichibu, Nhật Bản. Ngôi trường có tuổi đời hơn một thế kỷ đã không thể kéo dài thêm tuổi thọ của mình và bị buộc phải đóng cửa vào năm 2009. Khi ấy, vài chục học sinh còn lại đã rời trường sang học ở trường khác đông học sinh hơn.
Hàng nghìn ngôi trường như thế này đã bị đóng cửa trong hơn 20 năm qua ở một đất nước đang già đi. Trong số 8.580 trường công đã ngừng hoạt động, 7.400 trường còn chưa bị phá dỡ. Và ngân sách công đang được chi cho các địa phương bảo tồn, quản lý và tái sử dụng những ngôi trường này phục vụ cộng đồng.
Một phần trường Ashigakubo giờ được dùng làm nơi sơ tán trong trường hợp có thiên tai.
Ông Yoshinari Tomita, Chủ tịch quận Yokose, thành phố Chichibu, Nhật Bản, nói: "Ở Nhật Bản, hoạt hình anime rất được ưa chuộng. Nên trường được sử dụng để chụp ảnh cosplay, địa điểm đào tạo cho các công ty hoặc làm nơi quay phim".
Thành phố Namegata có số trẻ em giảm hơn 1/3 và số trường học giảm từ 22 xuống 7 trong hơn 20 năm qua.
Một ngôi trường ngừng hoạt động đã được một công ty mua để chuyển đổi thành một công viên nông nghiệp, giới thiệu sản phẩm và tổ chức hội thảo về ẩm thực.
Ông Tetsuro Kinoshita, quản lý cấp cao ở Làng nông sản Namegata, Nhật Bản, cho biết: "Chúng tôi xây một khu thương mại tại nơi vốn là bãi đỗ xe của giáo viên. Giờ chúng tôi có các cửa hàng và nhà hàng ở đó. Còn tòa nhà được chuyển đổi thành nơi khách tham quan có thể tìm hiểu về lịch sử của khoai lang, thăm nhà máy. Tất cả là để khuyến khích khách tham quan tò mò về hoạt động sản xuất khoai lang ở Nhật Bản".
Thị trưởng thành phố Namegata cho rằng mô hình chuyển đổi này là lý tưởng vì gần gũi với dân chúng, gắn bó với địa phương, như chính ngôi trường trước đây đã từng là một biểu tượng của cộng đồng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!