Việc các nước giàu đặt mua số lượng lớn vaccine đậu mùa khỉ, từ chối chia sẻ với khu vực châu Phi có thể khiến hàng triệu người không được bảo vệ trước một phiên bản nguy hiểm hơn của bệnh này.
Theo hãng tin AP, các nhà khoa học đang lo ngại sự lặp lại của bi kịch bất bình đẳng vaccine mà thế giới từng chứng kiến trong đại dịch COVID-19.
Lo ngại này là có căn cứ bởi trong khi các quốc gia giàu có đã đặt hàng hàng triệu liều vaccine để ngăn chặn bệnh đậu mùa khỉ tại nước họ, không có nước nào công bố kế hoạch chia sẻ vaccine này với châu Phi, nơi một dạng bệnh đậu mùa ở khỉ đang lây lan nhiều hơn ở phương Tây.
Từ tháng 5 đến nay, đã có hơn 22.000 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ được ghi nhận ở gần 80 quốc gia, với khoảng 75 ca nghi tử vong ở châu Phi, chủ yếu ở Nigeria và CHDC Congo. Hôm 29/7, Brazil và Tây Ban Nha thông báo về các trường hợp tử vong liên quan đến bệnh đậu mùa khỉ, đây là những trường hợp đầu tiên được ghi nhận bên ngoài châu Phi.
Triển khai tiêm vaccine đậu mùa khỉ tại New York, Mỹ. (Ảnh: AP)
Tiến sĩ Boghuma Kabisen Titanji, từ Đại học Emory, Mỹ, cho biết: "Các quốc gia châu Phi vốn phải đối phó với dịch đậu mùa khỉ trong nhiều thập kỷ qua nhưng chỉ được đưa vào phần cuối trong các cuộc thảo luận về phản ứng toàn cầu với căn bệnh này".
Mặc dù bệnh đậu mùa khỉ khó lây lan hơn nhiều so với COVID-19 nhưng các chuyên gia cảnh báo, nếu bệnh lây lan sang những cộng đồng rộng lớn, nhu cầu về vaccine có thể tăng lên, đặc biệt là nếu virus chuyển sang tấn công mạnh ở các khu vực chưa từng xuất hiện bệnh bao giờ. Hôm 28/7, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh châu Phi kêu gọi thế giới ưu tiên vaccine đậu mùa khỉ cho châu lục này, đồng thời lên tiếng rằng châu Phi đang bị bỏ lại phía sau.
WHO đang phát triển một cơ chế chia sẻ vaccine cho các quốc gia bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh đậu mùa khỉ nhưng chưa đưa ra những bảo đảm về việc ưu tiên vaccine cho các nước nghèo ở châu Phi, chỉ nói rằng vaccine sẽ được phân phối dựa trên nhu cầu dịch tễ học.
Việc không đảm bảo ưu tiên vaccine đậu mùa khỉ cho các nước nghèo cho thấy bài học về chia sẻ vaccine ngừa COVID-19 vẫn chưa biến thành hành động.
Hiện tại, chỉ có một nhà sản xuất vaccine đậu mùa khỉ công nghệ tiên tiến là công ty Bavarian Nordic, Đan Mạch. Năng lực sản xuất của hãng trong năm nay là khoảng 30 triệu liều, cộng với với khoảng 16 triệu vaccine sẵn có trong kho. Tuy nhiên, số lượng vaccine này vẫn có thể không đủ để ngăn dịch bệnh lây lan nếu nó chỉ được tích trữ ở một vài quốc gia.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!