Quang cảnh cửa khẩu biên giới Nga Svetogorsk từ cửa khẩu biên giới Pelkola ở Imatra, Đông Nam Phần Lan, ngày 14/4/2023. (Ảnh: AP)
Đầu tháng 9, EU đã khuyến nghị các quốc gia thành viên thu giữ nhiều loại đồ dùng cá nhân của công dân Nga nhập cảnh vào các quốc gia EU như một phần của những biện pháp trừng phạt Moscow liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine.
Trong một tuyên bố hôm 15/9, Bộ Ngoại giao Phần Lan cho biết, bắt đầu từ ngày 16/9, chỉ những công dân EU thường trú ở Nga, thành viên trong gia đình, nhà ngoại giao hoặc những người hoạt động vì lý do nhân đạo mới được phép mang ô tô đăng ký ở Nga đến Phần Lan.
Bộ Ngoại giao Phần Lan sau đó đã cảnh báo, những phương tiện "đã đến Phần Lan và mang biển số Nga phải được đưa ra khỏi nước này trước ngày 16/3/2024".
Giải thích về động thái này, giới chức Phần Lan nhấn mạnh, Helsinki "thực hiện đầy đủ các lệnh trừng phạt được áp đặt do chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine" và tìm cách ngăn chặn việc né tránh lệnh trừng phạt.
Ô tô xếp hàng để vào Phần Lan từ Nga tại Vaalimaa, Phần Lan, ngày 22/9/2022. (Ảnh: Reuters)
Lệnh cấm ô tô Nga trên xuất phát từ việc công dân Nga không được phép mang nhiều loại vật dụng, bao gồm tất cả các loại điện thoại, xà phòng và thậm chí cả giấy vệ sinh từ Nga vào các nước EU. Văn bản này cũng cấm công dân Nga mang ô tô vào EU bất kể "việc sử dụng phương tiện đó là cá nhân hay thương mại".
Tuy nhiên, sau đó EU đã bãi bỏ các hạn chế, cho biết lệnh cấm điện thoại và những sản phẩm vệ sinh từ Nga chỉ áp dụng trong trường hợp các biện pháp trừng phạt thương mại đang bị lách luật và khuyến nghị cơ quan hải quan hành động "theo cách phù hợp và hợp lý". Tuy nhiên, EU nhắc lại rằng các phương tiện giao thông đường bộ cần "đặc biệt được chú ý" khi có nguy cơ vi phạm lệnh trừng phạt.
Ngoài Phần Lan, Ba Lan, Estonia, Latvia và Lithuania cũng đã cấm ô tô tư nhân đăng ký ở Nga, mặc dù sau đó Phần Lan đã đồng ý đưa ra một ngoại lệ đối với ô tô đi qua lãnh thổ nước mình tới vùng ngoại ô Kaliningrad của Nga.
Các hạn chế của EU đã bị Moscow lên án, trong đó người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova tố cáo, lệnh cấm là "phân biệt chủng tộc", trong khi cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev đề nghị đình chỉ quan hệ ngoại giao với khối này.
Phương Tây lần đầu tiên đưa ra các biện pháp trừng phạt chống lại Nga vào năm 2014, sau khi bán đảo Crimea bỏ phiếu áp đảo để sáp nhập vào Nga. Các hạn chế đã được tăng cường sau khi xung đột giữa Nga và Ukraine bắt đầu diễn ra vào tháng 2/2022. Nga đã nhiều lần lên án các lệnh trừng phạt, gọi chúng là "bất hợp pháp".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!