Nhiều công trình nghiên cứu về lịch sử và lịch sử quân sự cũng như các hội thảo với chủ đề Điện Biên Phủ góc nhìn từ hai phía đã được tổ chức.
Tờ Le Figaro đã dành nhiều bài với nhiều hình thức khác nhau để viết về Chiến dịch Điện Biên Phủ. Bên cạnh những bài phân tích về vai trò của Chiến dịch Điện Biên Phủ trong lịch sử chế độ thực dân của Pháp, tờ Le Figaro cũng dành một phóng sự lớn được thực hiện tại Việt Nam nhân sự kiện 70 năm của chiến dịch quan trọng đối với cả hai đất nước Việt Nam và Pháp này.
Bài phân tích có tựa đề "Đi hay ở: Người Pháp nghĩ gì ở thời điểm cuộc chiến tranh Đông Dương" nhắc lại những sự kiện dẫn đến các quan điểm khác nhau của người Pháp ở giai đoạn xảy ra cuộc chiến. Bài báo cũng đưa ra những tư liệu và thông số về sự quan tâm của người Pháp trong suốt chiều dài của cuộc kháng chiến 9 năm của Việt Nam.
Những tư liệu này cho thấy mối quan tâm của người Pháp ngày một ít dần và sự ủng hộ cuộc chiến ở Việt Nam giảm đi trông thấy từ năm 1953. Lựa chọn đàm phán trở thành đa số và 65% mong muốn cuộc chiến chấm dứt. Vào đầu năm 1954, đa số người Pháp cho rằng việc chấm dứt chiến tranh tại Việt Nam là có lợi cho nước Pháp.
Trong phóng sự lớn được thực hiện tại Việt Nam, bài báo đã chọn điểm nhấn là sự đan xen giữa hiện thực và thông tin lịch sử ở giai đoạn của Chiến dịch Điện Biên Phủ. Cũng như đa số những tài liệu đã công bố trước đây từ phía Pháp, tinh thần chiến đấu của binh lính Pháp vì tổ quốc được nhắc lại. Phóng sự cũng sử dụng hình ảnh và phỏng vấn của các cựu quân nhân Việt Nam - các ông Phạm Đức Cư, Nguyễn Xuân Mai và Lê Quyền.
Phóng sự cũng nhắc đến những chiến thuật của Đại tướng Võ Nguyễn Giáp trong việc sử dụng dân công và xe đạp - những phương tiện mà người Pháp không thể ngờ có thể xuất hiện trong chiến dịch.
Việc Pháp thất bại trong việc tìm kiếm và hồi hương hài cốt các binh sĩ đã thiệt mạng tại trận đánh Điện Biên Phủ cũng được bài báo nhắc đến. Đây là sự việc khiến người Pháp trong bao nhiêu năm qua vẫn tiếp tục nhắc đến như một việc có lỗi với gia đình các quân nhân.
Tờ Người Paris đã có bài viết để nói về Chiến dịch Điện Biên Phủ, nhưng điểm tập trung là việc tìm hài cốt của 4.000 binh linh Pháp đã tử trận trong chiến dịch và cho đến giờ phút này vẫn không chưa có kết quả cho việc tìm kiếm.
Hầu như báo chí Pháp cho đến thời điểm này vẫn chọn cách phân tích về Điện Biên Phủ theo một góc nhìn là binh lính Pháp đã chiến đấu anh dũng, còn ít bài phân tích đến tính phí lý của cuộc chiến. Tuy nhiên, năm 2024, số lượng tin bài nhắc đến Chiến dịch Điện Biên Phủ trên các phương tiện thông tin đại chúng đã đa dạng hơn nhiều năm trước.
Mỗi đất nước, mỗi dân tộc đều có cách ứng xử với lịch sử khác nhau vì quyền lợi của quốc gia mình. Tuy nhiên, song song với đó luôn có những nhà nghiên cứu tiếp tục tìm kiếm, minh bạch hóa lịch sử giống như một món quà và vì quyền lợi hiểu biết của thế hệ sau.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!