Mất khứu giác là một triệu chứng của COVID-19. (Ảnh: Sky News)
Mất khứu giác đã được đưa vào danh sách chính thức các triệu chứng đối với bệnh COVID-19 của Chính phủ Anh vào tháng 5/2020.
Một số người bị mất khứu giác sau khi có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2 cho biết, khứu giác của họ vẫn chưa quay trở lại sáu tháng sau khi nhiễm bệnh.
Hiện các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác của tình trạng mất cảm giác liên quan đến COVID-19 này. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tin rằng, đây là do tình trạng tổn thương các tế bào bị nhiễm trùng ở một phần của mũi, được gọi là biểu mô khứu giác và được tìm thấy trong khoang mũi. Các tế bào này bảo vệ những tế bào thần kinh khứu giác, giúp con người ngửi thấy các loại mùi.
Một vị trí di truyền (nghĩa là vị trí cụ thể của một gene trên nhiễm sắc thể) nằm gần hai gene khứu giác có liên quan đến việc mất khứu giác và vị giác do COVID-19 gây ra, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Genetics.
Nghiên cứu cho biết, yếu tố nguy cơ di truyền này làm tăng khả năng một người bị nhiễm COVID bị mất khứu giác hoặc vị giác lên 11%.
Các nhà khoa học đã nỗ lực tìm hiểu tại sao một số người mắc COVID-19 bị mất khứu giác. (Ảnh: Sky News)
Các nhà nghiên cứu tại công ty công nghệ sinh học và gen 23andMe đã tiến hành nghiên cứu này với 69.841 người tham gia sống ở Mỹ hoặc Anh. Nghiên cứu không tiết lộ có bao nhiêu người đến từ mỗi quốc gia. Trong số những người tham gia, 68% cho biết bị mất khứu giác hoặc vị giác như một triệu chứng khi mắc COVID-19.
Sau khi so sánh sự khác biệt về gene giữa những người bị mất khứu giác và những người báo cáo rằng họ không gặp triệu chứng trên, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy một vùng của bộ gene liên quan đến sự phân chia này nằm gần hai gene UGT2A1 và UGT2A2. Cả hai gene này đều được biểu hiện trong mô bên trong mũi liên quan đến mùi và đóng vai trò chuyển hóa chất tạo mùi.
Hiện các nhà nghiên cứu chưa xác định rõ hai gene UGT2A1 và UGT2A2 tham gia vào quá trình này như thế nào, mặc dù các nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng, các gene "có thể đóng một vai trò trong sinh lý của các tế bào bị nhiễm bệnh" và kết quả là bị suy giảm dẫn đến mất khứu giác.
Giới tính và độ tuổi cũng góp phần vào tình trạng bị mất khứu giác và vị giác khi mắc COVID-19. Ví dụ, phụ nữ có khả năng gặp tính trạng này cao hơn 11% so với nam giới. Trong khi đó, những người trưởng thành trong độ tuổi từ 26 đến 35 chiếm 73% trong nhóm này.
Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy, những người có "tổ tiên là người Mỹ gốc Đông Á hoặc người Mỹ gốc Phi ít có khả năng bị mất khứu giác hoặc vị giác" hơn.
Mất khứu giác và vị giác đã được công nhận là triệu chứng của COVID-19 trong suốt thời gian đại dịch diễn ra trên toàn cầu. Nghiên cứu ban đầu cho thấy, người bị dương tính với biến thể Omicron hiếm khi bị mất khứu giác và vị giác, nhưng không phải hoàn toàn là không thể. Trong một nghiên cứu trên 81 trường hợp nhiễm biến thể Omicron ở Na Uy, 12% cho biết bị giảm khả năng cảm nhận mùi và 23 người giảm vị giác.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!