Ông Srettha Thavisin gặp gỡ giới truyền thông tại trụ sở đảng Pheu Thai ở Bangkok, ngày 23/8/2023 (Ảnh: AFP)
Ông Srettha trở thành Thủ tướng thứ tư của Thái Lan bị phế truất trong vòng 16 năm qua theo phán quyết của Tòa án Hiến pháp Thái Lan. Trong phán quyết, tòa án nêu rõ ông Srettha đã vi phạm Hiến pháp khi bổ nhiệm một Bộ trưởng không đạt tiêu chuẩn đạo đức.
Ông Srettha bị phế truất sau khi nhậm chức chưa đầy 1 năm. Quốc hội Thái Lan sẽ phải họp để bầu Thủ tướng mới. Diễn biến mới này có thể khiến chính trường Thái Lan vốn không yên ả càng thêm biến động.
Ông Srettha trước đó phủ nhận hành vi sai trái về việc bổ nhiệm cựu luật sư Pichit Chuenban vào chính phủ dù người này bị kết án tù 6 tháng vào năm 2008 vì tội khinh thường tòa án. Ông Pichit bị kết tội cố gắng hối lộ các viên chức Tòa án Tối cao trong một vụ án đất đai liên quan đến cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra.
Tòa án Hiến pháp Thái Lan hồi tháng 5 đã chấp nhận đơn kiện của một nhóm 40 thượng nghị sĩ đề nghị xem xét liệu ông Srettha và Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng Pichit Chuenban có nên bị cách chức theo Điều 170 Hiến pháp hay không. Cũng trong tháng 5, ông Pichit đã từ chức.
Phó Thủ tướng Phumtham Wechayachai dự kiến sẽ đảm nhận chức Thủ tướng lâm thời.
Theo một số chuyên gia chính trị, nhiều khả năng đảng Pheu Thai vẫn sẽ có quyền lãnh đạo chính quyền tiếp theo. "Liên minh vẫn đoàn kết. Có thể có một số tác động đến niềm tin nhưng đó chỉ là trong thời gian ngắn" - ông Olarn Thinbangtieo - Phó Trưởng khoa Khoa học Chính trị và Luật, Đại học Burapha - nhận định.
Thủ tướng tiếp theo của Thái Lan phải là ứng cử viên Thủ tướng mà các đảng phái chính trị đã đệ trình lên Ủy ban bầu cử trước cuộc tổng tuyển cử gần đây nhất. Hiện các ứng viên Thủ tướng tiềm năng gồm có: Paetongtarn Shinawatra (37 tuổi) - con gái của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, Bộ trưởng Nội vụ Anutin Charnvirakul, Bộ trưởng Năng lượng Pirapan Salirathavibhaga và Prawit Wongsuwan, một cựu tư lệnh quân đội có ảnh hưởng lớn.
Nếu đắc cử, bà Paetongtarn Shinawatra sẽ là người thứ ba của nhà Shinawatra đảm nhận vị trí Thủ tướng Thái Lan sau ông Thaksin và bà Yingluck Shinawatra.
Phán quyết của Tòa án Hiến pháp Thái Lan được đưa ra vào thời điểm khó khăn đối với nền kinh tế mà ông Srettha phải vật lộn để tái thiết khi tỷ lệ xuất khẩu và chi tiêu tiêu dùng thấp, các khoản nợ của hộ gia đình cao ngất ngưởng và hơn 1 triệu doanh nghiệp nhỏ không thể tiếp cận các khoản vay.
Chính phủ Thái Lan ước tính kinh tế nước này chỉ tăng trưởng khoảng 2,7% trong năm 2024, thấp hơn so với các nước trong khu vực. Thái Lan cũng là thị trường có hiệu suất kém nhất châu Á trong năm nay với chỉ số chứng khoán chính (.SETI) giảm khoảng 17% tính đến thời điểm hiện tại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!