Tổng thống Putin hội đàm với Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa tại St. Petersburg, Nga, ngày 17/6. (Ảnh: Sputnik)
Ngày 15/7, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Nam Phi Cyril Ramaphosa. Điện Kremlin cho biết, sáng kiến hòa bình châu Phi cho cuộc xung đột ở Ukraine và thỏa thuận ngũ cốc là những chủ đề chính trong chương trình nghị sự.
Tổng thống Putin nói với nhà lãnh đạo Nam Phi rằng thỏa thuận về vận chuyển ngũ cốc giữa Nga và Ukraine, do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian vào mùa hè năm 2022, vẫn chưa hoàn thành mục tiêu của nó. Ông Putin nhận định, sản phẩm nông nghiệp, lẽ ra phải được giao cho các quốc gia nghèo hơn theo thỏa thuận, đã không đến được tay họ, kể cả những quốc gia ở lục địa châu Phi.
Chính thức được gọi là Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, thỏa thuận ban đầu được quảng bá là một biện pháp để tránh khủng hoảng lương thực bằng cách hướng vận chuyển ngũ cốc đến những nơi cần ngũ cốc nhất. Moscow đã nhiều lần nhấn mạnh rằng chỉ một tỷ lệ rất nhỏ ngũ cốc xuất khẩu từ Ukraine như một phần của thỏa thuận đã được vận chuyển đến các quốc gia đó, trong khi phần lớn trong số này đã dừng chân ở châu Âu.
Thỏa thuận trên được đi kèm với một bản ghi nhớ giữa Nga và Liên hợp quốc về việc tạo điều kiện thuận lợi mà không bị cản trở cho xuất khẩu nông sản của Nga. Các mục tiêu của tài liệu này cũng chưa được hoàn thành, ông Putin nói với Tổng thống Ramaphosa hôm 15/7. Các điều kiện thuận lợi này đặc biệt bao gồm việc cho phép ngân hàng cho vay nông nghiệp lớn của Nga Rosslekhozbank quay trở lại hệ thống thanh toán SWIFT, cũng như phân loại bảo hiểm và hậu cần cho các lô hàng ngũ cốc và phân bón của Nga.
Đầu tuần này, Tổng thống Putin nói với các nhà báo rằng Moscow có thể đình chỉ việc tham gia vào thỏa thuận ngũ cốc cho đến khi các rào cản xuất khẩu nông sản của Nga được dỡ bỏ.
Trong cuộc điện đàm, hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí thảo luận thêm về sáng kiến hòa bình châu Phi cho cuộc xung đột ở Ukraine, bao gồm cả tại Hội nghị thượng đỉnh Nga - châu Phi dự kiến diễn ra vào cuối tháng 7. Ông Ramaphosa cảm ơn Tổng thống Nga vì "sự chào đón nồng nhiệt và đối thoại mang tính xây dựng" trong chuyến thăm vào tháng 6 của các nhà lãnh đạo châu Phi tới St. Petersburg, nơi sáng kiến hòa bình được trình bày.
Vào giữa tháng 6, một phái đoàn châu Phi, bao gồm một số nguyên thủ quốc gia từ Nam Phi, Senegal, Ai Cập, Zambia, Uganda, Congo và Comoros, đã trình bày lộ trình mười điểm của họ để chấm dứt chiến sự Nga - Ukraine trong các cuộc gặp riêng với Tổng thống Putin và Tổng thống Ukraine Zelensky. Vào thời điểm đó, Điện Kremlin nói rằng kế hoạch chứa đựng những ý tưởng có thể thực hiện được.
Vào ngày 15/7, Tổng thống Ramaphosa đã thông báo cho Tổng thống Nga về công tác chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh BRICS sắp tới sẽ được tổ chức tại Johannesburg. Sự kiện được lên kế hoạch vào cuối tháng 8. Hôm 14/7, Điện Kremlin nói rằng ông Putin vẫn chưa quyết định hình thức ông sẽ tham gia hội nghị.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!