21h ngày 7/10 theo giờ Mỹ (tức 8h sáng 8/10 theo giờ Hà Nội), hai ứng cử viên Phó Tổng thống Mỹ bắt đầu cuộc tranh luận trực tiếp duy nhất.
Đây là cuộc tranh của các ứng cử viên phó tổng thống được đánh giá có tầm quan trọng nhất trong lịch sử Mỹ, trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump, Đệ nhất phu nhân và một loạt các quan chức cũng như nhân viên Nhà Trắng có xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2. Sự kiện này cũng đánh một dấu mốc lịch sử khi bà Kamala Devi Harris trở thành phụ nữ da màu đầu tiên và là người phụ nữ gốc Á đầu tiên tham gia vào một cuộc tranh luận trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Toàn cảnh buổi tranh luân (Ảnh: AP)
Không giống như cuộc tranh luận đầu tiên, tại cuộc tranh luận này, Phó Tổng thống Mike Pence và Thượng nghị sĩ bang California Kamala Harris ngồi tranh luận và được ngăn cách bằng kính chắn và cách nhau tới 3,6m nhằm hạn chế sự lây lan của virus SARS-CoV-2.
Cuộc tranh luận giữa hai ứng viên Phó Tổng thống diễn ra trong khoảng thời gian 90 phút, được tổ chức tại trường Đại học Utah, thành phố Salt Lake thuộc bang Utah.
Dù không "hỗn loạn", đầy công kích cá nhân như phiên tranh luận trước đó của hai ứng viên Tổng thống nhưng cuộc tranh luận hôm nay cũng không phải không có điểm nóng như đại dịch COVID-19, biến đổi khí hậu, quyền phá thai, cuộc chiến thương mại... Tuy nhiên có một điểm khá nổi bật là hai ứng viên lảng tránh khá nhiều câu hỏi trực tiếp để nói về những chủ đề mình đã chuẩn bị sẵn. Một chiến thuật được áp dụng nhiều trong lịch sử các phiên tranh luận.
Sau đây là một số điểm chính của phiên tranh luận
Toàn cảnh cuộc tranh luân (Ảnh: AP)
Đôi bên tranh cãi về cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
Ứng viên phó tổng thống của đảng Dân chủ Kamala Harris cho rằng chính quyền Trump đã thua trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.
Phó Tổng thống đã từng đề cập chiến tranh thương mại với Trung Quốc là thành tích của chính quyền Trump. Nhưng các ngài đã thất bại trong cuộc chiến thương mại này. Các ngài đã thua.
Bà Kamala Harris
“Những gì cuối cùng đã xảy ra trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc? Mỹ đã mất 300.000 việc làm trong lĩnh vực sản xuất”, Kamala Harris nhấn mạnh.
Ứng viên đảng Dân chủ lưu ý rằng trong cuộc chiến này đã có nhiều nông dân Mỹ phá sản nhiều hơn trong những năm gần đây.
Về phía bên kia, Mike Pence lạnh lùng đáp trả đối thủ bằng một câu hỏi: “Mỹ thua trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc?”.
“Joe Biden thậm chí còn chưa bao giờ chiến đấu với nó. Và Thượng nghị sĩ Harris, bà có quyền nêu ý kiến của riêng mình, nhưng đây là sự thật không thể chối cãi”, Mike Pence đáp trả.
Mike Pence cũng nói rằng đàm phán các thỏa thuận thương mại là một trong những ưu tiên chủ chốt của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên. Tại đây, ông Trump đã loại bỏ Thỏa thuận thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) để thay bằng Thỏa thuận Mỹ - Mexico - Canada (USMCA). Ông Mike Pence gọi USMCA là một thắng lợi cho người nông dân và người lao động Mỹ.
Đồng thời ứng viến đảng Cộng hòa cũng chỉ trích đối thủ Harris vì đã bỏ phiếu chống lại USMCA. “Bà đặt chương trình nghị sự cấp tiến về môi trường lên trước những người công nhân làm việc trong ngành ô tô, trước việc làm của người dân Mỹ?”, ông, Mike Pence đặt câu hỏi.
Câu hỏi về quyền phá thai bị lảng tránh
Khi được hỏi sẽ làm gì ở bang của họ nếu Tòa án Tối cao lật lại quy định về quyền phá thai của phụ nữ, Pence né tránh câu hỏi, còn bà Harris chuyển sang lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.
Harris cho biết bà sẽ "luôn đấu tranh cho quyền của phụ nữ được lựa chọn về cơ thể của mình".Cũng về vấn đề chăm sóc sức khỏe, ông Mike Pence lập tức công kích: "Obamacare là một thảm họa".
"Tổng thống Trump và tôi có kế hoạch cải thiện việc chăm sóc sức khỏe và bảo vệ cho mọi người Mỹ", ông Pence cho biết.
Tranh luận về biến đổi khí hậu
Trong cuộc tranh luận, Phó Tổng thống Mike Pence không đồng ý với đánh giá của Thượng nghị sĩ California Kamala Harris rằng biến đổi khí hậu là một mối đe dọa hiện hữu.
"Khí hậu đang thay đổi. Chúng tôi sẽ làm theo khoa học", ông Pence nói.
Phó Tổng thống cũng chỉ trích ứng cử viên Đảng Dân chủ Joe Biden và Harris vì đã liên hệ các cơn bão và cháy rừng vốn hoành hành ở Mỹ với biến đổi khí hậu.
Trong khi đó, bà Harris, cho biết, ông Biden không ủng hộ "Thỏa thuận Xanh mới" nhưng sẽ bơm hàng trăm tỷ USD vào việc phát triển năng lượng sạch."Joe nói sẽ đầu tư vào năng lượng tái tạo. Việc này tạo ra hàng triệu việc làm"Harris nhấn mạn và và nói thêm rằng ông Biden sẽ tham gia lại Hiệp định khí hậu Paris mà Trump đã rút lui.
Harris tấn công vào hồ sơ thuế và khoản nợ bí ẩn của Trump
Câu hỏi: Các cử tri có xứng đáng nhận được bức tranh rõ ràng hơn về sức khỏe của các ứng cử viên tổng thống không?
Câu trả lời của bà Kamala Harris: Nếu bạn muốn thảo luận về tính minh bạch, hãy nói về hồ sơ thuế của Trump.
Trang CNN đánh giá: Nếu cuộc tranh luận tổng thống tuần trước là một "sự khác biệt so với các quy tắc lịch sử", thì cuộc tranh luận phó tổng thống vừa diễn là một sự trở lại - không ứng cử viên nào trực tiếp trả lời những câu hỏi khó. Cả hai đều khéo léo chuyển sang những nội dung mình đã lên kế hoạch trước.
Hai ứng viên liên tục bỏ qua các câu hỏi trực diện để chuyển chủ đề - một cách thường thấy trong các phiên tranh luận trước đây
Bà Harris khôn khéo chuyển sang báo cáo thuế mới được tờ The New York Times công bố trong đó nói rằng, ông Trump đã nộp thuế chưa đến 1000 USD/năm.
Ứng viên Phó Tổng thống Mỹ của Đảng Dân chủ cũng nhắc tới khoản nợ 400 triệu USD mà ông Trump được cho là đang nợ các đối tác kinh doanh hoặc chủ nợ không xác định.
Mong mọi người rõ ràng. Sẽ rất tốt nếu biết Tổng thống Hoa Kỳ, Tổng tư lệnh của đất nước này, nợ tiền của ai
Bà Kamala Harris
"Người dân Mỹ có quyền biết điều gì đang ảnh hưởng đến các quyết định của Tổng thống. Ông ấy đưa ra những quyết định vì lợi ích tốt nhất của người dân Mỹ, của bạn hay tư lợi cá nhân", bà đặt câu hỏi.
Ca ngợi ứng viên Tổng thống của đảng mình, Harris đã ca ngợi ông Joe Biden."Joe cực kỳ minh bạch trong nhiều năm. Một điều mà tất cả chúng ta đều biết về Joe, anh ấy công khai mọi thứ. Ông ấy trung thực, thẳng thắn. Nhưng Donald Trump đã che đậy mọi thứ", bà Harris tiếp tục công kích đối thủ.
"Nếu Donald Trump bảo chúng tôi tiêm vaccine, tôi sẽ không tiêm"
Tiếp tục điểm nóng COVID, bà Kamala Harris khẳng định, nếu có một loại vaccine chống COVID-19 dưới thời chính quyền ông Donald Trump, không được các cố vấn khoa học chấp nhận mà do Tổng thống thúc đẩy, bà sẽ không sử dụng. Nhưng nếu có lời khuyên từ cố vấn khoa học như Tiến sĩ Anthony Fauci, bà sẽ đồng ý.
Bà Harris khẳng định: bà sẽ không tiêm vaccine nếu nó được phát triển do sự thúc ép của Tổng thống hiện nay ông Donald Trump (Ảnh: AP)
"Nếu tiến sỹ Fauci và các bác sĩ nói rằng, chúng tôi nên dùng nó, tôi sẽ là người đầu tiên xếp hàng để dùng nó. Hoàn toàn có thể. Nhưng nếu Donald Trump yêu cầu chúng tôi, tôi sẽ không dùng", bà khẳng định.
Ngắt lời đối thủ, ông Pence tuyên bố: "Việc bà liên tục làm suy yếu niềm tin vào vaccine là không thể chấp nhận được".
Mike Pence: "Ngừng trò chơi chính trị với mạng sống người dân"
Phó Tổng thống cáo buộc, Thượng nghị sĩ Kamala Harris đang làm suy yếu niềm tin vào việc có vaccine và khẳng định bà Harris sẽ không dùng vaccine trừ khi nó được cấp phép bởi các chuyên gia hàng đầu.
"Bà làm suy yếu niềm tin của công chúng vào vaccine, nếu loại vaccine đó xuất hiện dưới thời chính quyền Trump, là hành động vô lương tâm", ông Pence đáp trả.
Thượng nghị sĩ, tôi đề nghị bà ngừng chơi trò chính trị với mạng sống người dân
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence
Tuy nhiên, Phó tổng thống Pence không giải thích lý do Nhà Trắng lựa chọn tổ chức sự kiện tại Vườn Hồng, trái với quy tắc tránh tụ tập ở thủ đô Washington cũng như hướng dẫn từ nhóm chuyên trách chống COVIC-19 của ông.
Khi được hỏi trực tiếp về cuộc họp ở Vườn Hồng, Pence ca ngợi sự kiên cường và đức hy sinh của người dân Mỹ. "Công việc của Tổng thống Mỹ vẫn tiếp tục", ông nói.
Ông Mike Pence: Chính quyền luôn nói thật với người dân Mỹ
Bà Harris: Chính quyền Trump đối phó với COVID là "thất bại lớn nhất" trong các đời Tổng thống
Bà Kamala Harris đã mở đầu cuộc tranh luận tổng thống bằng cách tấn công trực diện ông Mike Pence và lỗ hổng lớn nhất của chính quyền Trump: Đối phó với đại dịch COVID-19.
"Người dân Mỹ đã chứng kiến thất bại lớn nhất so bất kỳ chính quyền tổng thống nào trong lịch sử đất nước chúng ta", bà Harris mở cuộc tranh luận trước bằng cách công kích chính quyền Trump vì đã che giấu sự thật về sự nguy hiểm của virus.
Họ biết điều gì đang xảy ra và họ không nói với người dân. Mọi thứ sẽ khác đi nếu bạn biết nó (sự nguy hiểm của virus) vào ngày 28/1, thay vì 13/3. Họ biết và họ đã che đậy nó
Bà Kamala Harris
"Họ (chính quyền Tổng thống Trump) đã nói giảm nói tránh về nó", bà nói thêm.
Chỉ trích chính quyền hiện tại, bà Harris nhấn mạnh, nếu chiến thắng, chính quyền mới sẽ tập trung vào "truy vết, thử nghiệm và sản xuất vaccine và đảm bảo rằng vaccine sẽ miễn phí cho tất cả mọi người".
Đáp trả lại, Phó tổng thống Pence tuyên bố "Biden đã ăn cắp ý tưởng phản ứng với Covid-19" của chính quyền Trump. Ông cũng ca ngợi các biện pháp hạn chế đi lại mà chính quyền Trump ban hành sau khi dịch bệnh xuất hiện tại Mỹ, khẳng định chúng mang lại hiệu quả đặc biệt.
Ông Pence cũng ca ngợi "sự minh bạch" của đội ngũ y tế của Tổng thống và khẳng định Chính quyền luôn nói thật với người dân.
Bà Susan Page yêu cầu hai ứng viên hãy cư xử lịch sử
Hãy lịch sự
Người điều hành phiên tranh luận thứ 2 giữa hai ứng viên Phó Tổng thống Mỹ Susan Page đã bắt đầu cuộc tranh luận bằng yêu cầu ông Mike Pence và Kamala Harris lưu ý đến cách cư xử khi tranh luận. Trước đây 1 tuần, hai ứng viên Tổng thống ông Trump và Biden đã có một phiên tranh luận bị đánh giá là "cãi nhau như mổ bò", hai người liên tục "nhảy bổ vào nhau", thường xuyên công kích cá nhân trong khi thiếu đi những thông điệp cần thiết mà cử tri quan tâm.
"Mỗi sẽ có hai phút để trả lời mà không bị gián đoạn bởi tôi hoặc ứng viên khác", bà Susan Page nói.
"Chúng tôi muốn một cuộc tranh luận sôi nổi. Nhưng người Mỹ cũng xứng đáng có một cuộc thảo luận dân chủ. Đây là thời điểm có nhiều xáo trộn, nhưng chúng ta có thể và sẽ có một cuộc trao đổi lịch sự", bà Pages nói thêm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!