Một đoạn đường ống Urengoy-Pomary-Uzhgorod, còn được gọi là Đường ống Tây Siberia đi qua Ivano-Frankvisk, Ukraine, tháng 2/2014. (Ảnh: Getty Images)
Tuyên bố của ông Denys Shmyhal được đưa ra khi một số quốc gia châu Âu tăng cường nỗ lực đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng thay thế.
Thỏa thuận trung chuyển khí đốt giữa Ukraine và Nga được ký vào năm 2019 và sẽ hết hạn vào tháng 12 năm nay.
Nga đã cắt giảm phần lớn lượng khí đốt vận chuyển qua đường ống tới châu Âu vào năm 2022, nhưng các quốc gia như Áo, Hungary và Slovakia vẫn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nhập khẩu của Nga.
Sau các cuộc thảo luận với Thủ tướng Slovakia Robert Fico, ông Shmyhal cho biết Ukraine sẵn sàng đàm phán về việc vận chuyển khí đốt cho bất kỳ nguồn nào, ngoại trừ Nga.
Thử tướng Ukraine Denys Shmyhal (Ảnh: Cabinet of Ministers)
"Nếu Ủy ban châu Âu chính thức tiếp cận Ukraine về việc vận chuyển bất kỳ loại khí đốt nào khác ngoài Nga, chúng tôi sẽ thảo luận và sẵn sàng hợp tác để đạt được thỏa thuận phù hợp", Thủ tướng Shmyhal lưu ý trong một tuyên bố trên kênh Telegram của mình. "Tôi nhấn mạnh rằng thỏa thuận của Ukraine với Nga về việc vận chuyển khí đốt sẽ kết thúc vào ngày 1/1/2025 và sẽ không được gia hạn".
Ông Shmyhal nói thêm rằng đã có những tiến bộ đáng kể trong năm qua để đảm bảo các quốc gia EU có đủ nguồn cung cấp năng lượng, đặc biệt là khí đốt.
Slovakia và các quốc gia khác phụ thuộc vào khí đốt của Nga quá cảnh qua Ukraine đang tham gia vào các cuộc thảo luận để ngăn chặn sự gián đoạn khi hợp đồng hết hạn.
Trước cuộc đàm phán với Thủ tướng Shmyhal, người đồng cấp Slovakia – ông Robert Fico đã nhấn mạnh rằng việc duy trì quá cảnh khí đốt không chỉ là mối quan tâm song phương đối với các nước láng giềng của Ukraine mà còn là vấn đề ảnh hưởng đến toàn bộ Liên minh châu Âu.
Thủ tướng Fico trước đó đã nói rằng mục tiêu của ông là đảm bảo nguồn cung cấp khí đốt tiếp tục ở phía Đông để tránh tăng chi phí liên quan đến các tuyến quá cảnh thay thế. Slovakia có hợp đồng dài hạn với tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga.
Bộ trưởng Kinh tế Slovakia Denisa Sakova đã phát biểu trước đó tại Brussels (Bỉ) rằng các quốc gia và công ty châu Âu cần khoảng 15 tỷ m3 khí đốt của Nga vào năm tới thông qua Ukraine và đang đàm phán các cách thức để đảm bảo nguồn cung cấp mới.
Slovakia đang hướng tới một thỏa thuận bao gồm việc cung cấp khí đốt trong 2-3 năm tới. Trong khi đó, EU đã đặt mục tiêu loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027.
Ngày 16/12, Thủ tướng Ukraine Shmyhal nói thêm rằng an ninh năng lượng của châu Âu, đặc biệt là nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên ổn định trong mùa đông, vẫn là ưu tiên hàng đầu của Ukraine. Ông bày tỏ lòng biết ơn đối với các đối tác châu Âu vì sự ủng hộ và hiểu rằng Nga sử dụng xuất khẩu năng lượng như một phương tiện để tài trợ cho hoạt động quân sự tại Ukraine và gây bất ổn cho các nước châu Âu và Liên minh châu Âu.
"Chúng tôi hoan nghênh việc EU thông qua gói trừng phạt thứ 15 với Nga, đặc biệt là đối với đội tàu chở dầu ngầm, vốn cung cấp cho Nga nguồn thu nhập đáng kể để duy trì hoạt động chiến tranh" – ông Shmyhal bày tỏ. "Áp lực trừng phạt đối với ngành năng lượng của Nga phải tiếp tục, vì đây là yếu tố chính buộc Moscow phải hướng tới một nền hòa bình thực sự".
Trong các cuộc đàm phán với người đồng cấp Fico, ông Shmyhal đã thảo luận về việc tăng cường nhập khẩu điện của Ukraine từ Slovakia. Theo quan chức Ukraine, 30% lượng điện nhập khẩu của Kiev hiện đến từ Slovakia.
Trước đó, Thủ tướng Fico tuyên bố Slovakia đang tham gia vào các cuộc đàm phán nhằm thuyết phục Ukraine tiếp tục vận chuyển khí đốt của Nga vào năm 2025.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!