Đây là dấu hiệu cho thấy Liên minh châu Âu (EU) quyết tâm tiếp tục lộ trình phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường và khí hậu.
Xây dựng cho được một "Thỏa thuận Công nghiệp Sạch" sẽ là trọng tâm trong 5 năm tới của ê-kíp lãnh đạo thể chế quyền lực nhất Liên minh châu Âu. "Thỏa thuận Công nghiệp Sạch" là nhằm thúc đẩy tỷ trọng năng lượng tái tạo, vừa thúc đẩy sức cạnh tranh của kinh tế châu Âu trên thế giới.
Bà Ursula von der Leyen - Chủ tịch Ủy ban châu Âu - tuyên bố: "Ông Wopke Hoekstra sẽ là Ủy viên về Khí hậu, Net Zero và Tăng trưởng Sạch, có nhiệm vụ triển khai chính sách khí hậu và phi carbon hóa. Bà Teresa Ribera sẽ là Phó Chủ tịch điều hành về Chuyển đổi Sạch, Công bằng và Cạnh tranh, với nhiệm vụ đưa Liên minh châu Âu đi đúng hướng nhằm đạt được các mục tiêu đã được nêu trong Thỏa thuận Xanh của châu Âu, vừa giảm lượng khí thải, đồng thời tái công nghiệp hóa nền kinh tế".
Ông Wopke Hoekstra được giao nhiệm vụ đưa mục tiêu giảm phát thải 90% vào năm 2040 trở thành luật và chuyển hướng đầu tư vào cơ sở hạ tầng có mức phát thải ròng bằng 0.
Cao ủy về Khí hậu, Net Zero và Tăng trưởng Sạch - ông Wopke Hoekstra - phát biểu: "Liên minh châu Âu vẫn là một trong những thực thể kinh tế lớn nhất thế giới, và thị trường chung là một trong những tài sản lớn nhất của chúng ta. Nhưng chúng ta cần cải tổ nhằm tạo ra động lực thực sự cho tăng trưởng kinh tế sạch. Kinh doanh ở châu Âu phải trở nên đơn giản hơn, cấp phép dự án phải nhanh hơn. Và chúng ta phải thiết lập các thị trường dẫn đầu cho tương lai, từ công nghệ sạch đến kinh tế tuần hoàn".
Chân dung của các Ủy viên Ủy ban châu Âu khóa mới trong phiên họp toàn thể tại Nghị viện châu Âu ở Strasbourg, miền Đông nước Pháp, ngày 17/9 (Ảnh: AFP)
Còn bà Teresa Ribera sẽ phải tìm cách giúp các doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực năng lượng tái tạo mở rộng quy mô, đồng thời thực thi các biện pháp chống cạnh tranh không công bằng từ bên ngoài.
Bà Teresa Ribera - Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu chuyên trách Chuyển đổi sạch, Công bằng và Cạnh tranh - nói: "Bà Chủ tịch Ủy ban châu Âu đã tạo ra một chức danh, phản ánh chính xác những thách thức lớn đang chờ đợi chúng ta. Tôi mong muốn có thể đảm trách những nhiệm vụ đó ngay sau khi Nghị viện châu Âu phê chuẩn việc bổ nhiệm tôi".
Công nghiệp châu Âu đang phải đối phó với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ Mỹ và Trung Quốc, trong lúc bị kìm hãm do phải tuân thủ nhiều tiêu chuẩn quá cao do chính mình đặt ra. Để thúc đẩy một "Thỏa thuận Công nghiệp Sạch", Chủ tịch Ủy ban châu Âu von der Leyen đã đặt mục tiêu cắt giảm ít nhất 1/4 các quy định đối với doanh nghiệp trong nhiệm kỳ này.
"Thỏa thuận Công nghiệp Sạch" là một khái niệm mới kết hợp giữa nền tảng tăng trưởng xanh và nhu cầu cấp bách về công nghiệp hóa và cạnh tranh công nghệ nhằm duy trì sức cạnh tranh của nền kinh tế. Bà von der Leyen cam kết sẽ công bố dự thảo "Thỏa thuận Công nghiệp Sạch" trong vòng 100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ.
Tới lúc này, chỉ mới biết rằng thỏa thuận trên thúc đẩy sản xuất công nghiệp ngay tại châu Âu theo hướng xanh sạch; đơn giản hóa các thủ tục lập kế hoạch, đấu thầu, cấp phép; đồng thời tạo lập một "Quỹ cạnh tranh châu Âu" để có đủ tiền thực hiện tham vọng. Thỏa thuận đó tác động tới ngoại thương như thế nào và ở mức độ nào hiện chưa có đủ dữ liệu để có thể dự đoán.
Liên minh châu Âu vẫn đang phải vật lộn với thách thức làm thế nào dung hòa được một bên là mục tiêu tham vọng về khí hậu và bên kia là củng cố sức cạnh tranh của nền công nghiệp. Doanh nghiệp châu Âu phải đáp ứng nhiều tiêu chí sinh thái và giảm thải. Điều này đồng nghĩa chi phí sản xuất tăng vọt, khó có thể cạnh tranh với hàng hóa tương đương từ những nước không áp dụng các tiêu chí đó.
Những phát biểu tại Nghị viện châu Âu trong ngày 17/9 cho thấy về dài hạn, Liên minh châu Âu vẫn kiên trì mục tiêu khí hậu và môi trường, nhưng trọng tâm trước mắt là thúc đẩy đầu tư, thúc đẩy sản xuất công nghiệp với "Thỏa thuận Công nghiệp Sạch" sắp được công bố.
Ngành công nghiệp của EU không chỉ đối mặt sự cạnh tranh ngày càng tăng từ Mỹ, Trung Quốc mà còn gặp những thách thức từ thủ tục hành chính rườm rà và quy định khác nhau giữa các nước thành viên. Tuy nhiên, động thái mới về "Thỏa thuận Công nghiệp Sạch" là một tín hiệu tốt cho thấy nhu cầu cấp thiết trong ứng phó biến đối khí hậu vẫn là trọng tâm trong chính sách của Ủy ban châu Âu nhiệm kỳ mới.
Mặc dù vậy, các nhà hoạt động môi trường cũng cảnh báo cần phải xem cách thức các danh mục đầu tư mới để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và khử carbon sẽ hoạt động như thế nào trong thực tế. Và bài kiểm tra thực tế về cam kết hành động vì khí hậu này dự kiến diễn ra vào đầu năm 2025.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!