Thời tiết mùa hè thường gắn liền những đợt sóng nhiệt gay gắt, còn được gọi là vòm nhiệt. Vòm nhiệt xảy ra khi một vùng áp suất cao kéo dài hình thành phía trên khu vực nhất định và không di chuyển trong vòng một tuần trở lên. Áp suất cao dẫn đến thời tiết đẹp với bầu trời nhiều nắng và ít mây, nó khiến không khí bị dìm xuống bên dưới. Và khi không khí chìm xuống, nó sẽ nóng lên khiến nhiệt độ tăng lên.
Vòm nhiệt được tạo ra do không khí không thể thoát ra ngoài. Sau đó, nhiệt độ tiếp tục nóng lên, thường đến mức khó chịu hoặc thậm chí nguy hiểm. Hầu hết các kỷ lục về nhiệt độ cao đều được thiết lập trong một vòm nhiệt. Và cuộc khủng hoảng khí hậu hiện nay sẽ khiến chúng xảy ra thường xuyên hơn, thậm chí là nóng hơn nữa.
Ví dụ mùa hè châu Âu năm 2003. Ước tính đã có khoảng 30.000 người tử vong do thời thiết nắng nóng như thiêu đốt vào tháng 7 và tháng 8 năm đó. Nhiệt độ lên tới 40 độ C và đến tận đêm khuya vẫn không hạ nhiệt.
Ấn Độ năm 2015: Trên 2.000 người tử vong trong vòng vài tuần của mùa hè năm 2015, khi nhiệt độ tăng vọt lên 47,7 độ C tại một số địa phương. Ở thủ đô New Delhi, cái nóng thiêu đốt còn khiến đường xá tan chảy.
Theo các chuyên gia khí tượng, hiện tượng vòm nhiệt càng nguy hiểm hơn khi càng ngày mùa hè càng trở nên khắc nghiệt hơn. Chỉ riêng trong năm 2023, một loạt kỷ lục về nhiệt độ cao đã được thiết lập trên toàn cầu, trong đó nhóm người cao tuổi rất dễ bị tổn thương do nắng nóng.
Khuyến cáo của các chuyên gia đối với thời tiết nắng nóng khắc nghiệt là nên tìm nơi tránh nắng trong nhà, không nên ra đường khi nhiệt độ lên cao bất thường.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!