Nông sản nước ta chỉ có thể cạnh tranh trên thế giới khi đáp ứng được các tiêu chí môi trường của những quốc gia vẫn nhập khẩu nông sản Việt Nam.
Liên minh châu Âu là một ví dụ điển hình. Những nhà làm chính sách châu Âu cho rằng sẽ không có ý nghĩa gì nếu bắt buộc nông dân châu Âu tuân thủ tiêu chuẩn cao nhưng vẫn nhập khẩu những sản phẩm tương đương từ những nơi không áp dụng các tiêu chuẩn đó.
Nông dân châu Âu từ lâu đã phải đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường khắt khe, cũng như vô số tiêu chuẩn khác liên quan tới an toàn thực phẩm và phúc lợi động vật. Những tiêu chuẩn này được người tiêu dùng châu Âu ủng hộ nhưng làm cho chi phí sản xuất tăng cao. Muốn cho nông dân châu Âu vừa giữ được tiêu chuẩn cao vừa cạnh tranh được với sản phẩm tương đương nhập khẩu, Ủy ban châu Âu yêu cầu hàng hóa nhập khẩu cũng phải tuân thủ các tiêu chuẩn tương đương.
Ông Benoit Cassart - Nghị sĩ Nghị viện châu Âu - phát biểu: "Các hiệp định thương mại được sử dụng để phổ cập tiêu chuẩn cao hơn, không phải để triệt hạ nông nghiệp châu Âu. Nếu chúng tôi nhập khẩu mà không quan tâm tới tiêu chuẩn, trong khi nông dân chúng tôi vẫn phải tuân theo các tiêu chuẩn, nông dân ở châu Âu sẽ chết. Chúng tôi cố gắng bảo vệ môi trường của chúng tôi, nhưng đồng thời sản phẩm của chúng tôi cũng phải cạnh tranh được trên thị trường toàn cầu. Vì vậy, chúng tôi không thể nhập khẩu những sản phẩm không đáp ứng tiêu chuẩn mà nông dân chúng tôi vẫn phải tuân thủ".
Trong các hội chợ thương mại ở châu Âu, tiêu chí nông nghiệp bền vững nay thể hiện trên mọi mặt hàng nông sản. Bên cạnh tiêu chí chất lượng và giá cả, nay tiêu chí môi trường cũng được doanh nghiệp bán lẻ quan tâm khi chọn thu mua những nhãn hàng cụ thể trong vô vàn sản phẩm tương đương. Trong cuộc cạnh tranh quy mô thế giới này, doanh nghiệp nào xuất khẩu nông sản cũng buộc phải theo, bất kể tốn kém.
Tuy nhiên, có thể Liên minh châu Âu đã đi quá nhanh trên lộ trình nông nghiệp bền vững. Quy định chống phá rừng, không nhập khẩu nông sản được nuôi trồng trên đất rừng bị phá - lẽ ra có hiệu lực từ đầu năm nay - đã phải tạm lui một năm. Xu thế có thể chậm lại nhưng không đảo ngược. Một nền nông nghiệp có trách nhiệm, không tàn phá môi trường vẫn sẽ là nền tảng trong thương mại giữa thị trường chung châu Âu với phần còn lại của thế giới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!