Trong những năm qua, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, sự gia tăng mạnh mẽ việc khai thác tài nguyên cát, sỏi và xây dựng các công trình hạ tầng trên sông phục vụ phát triển kinh tế xã hội đã làm thay đổi chế độ dòng chảy, biến đổi lòng dẫn trên hệ thống sông Hồng và sông Đuống. Hậu quả là hiện tượng bồi, xói xảy ra không tuân theo các quy luật tự nhiên vốn có trước đây, gây ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng tại nhiều tuyến đê, kè, đe dọa sự an toàn của các công trình trọng yếu.
Thống kê của địa chính xã Đông Hội, huyện Đông Anh cho thấy từ năm 2005 tới nay, ít nhất hơn 30.000 m2 đất bãi của xã đã bị nước cuốn trôi. Theo đơn vị quản lý đê điều Hà Nội, ngoài tình trạng sạt lở, việc biến đổi dòng chảy còn khiến các công trình trọng điểm trên sông như cầu Đuống bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Một loạt các vết rạn, nứt đã xuất hiện dưới chân cầu, thành phố đã nhiều lần phải bỏ ra hàng chục tỷ đồng để xử lý khẩn cấp.
Đặc biệt sau mùa lũ năm nay, khi hồ Hòa Bình lần đầu vận hành 8 cửa xả đáy về hạ du, trên sông Hồng đã xảy ra hiện tượng bồi lấp phần lòng sông, tạo thành doi cát với khối lượng lớn dẫn đến dòng chảy gần như chỉ còn tập trung về một phía. Sự thay đổi này càng làm gia tăng áp lực dòng chảy vào các công trình trọng điểm.
Việc điều chỉnh hệ thống cửa sông tuy có thể hạn chế tình trạng xói lở nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu dùng nước, đến công tác phòng, chống lũ và giao thông đường thủy. Vì vậy cần có nghiên cứu tổng thể của cả hệ thống một cách khoa học, kỹ lưỡng và thận trọng để đưa ra giải pháp đảm bảo ổn định lâu dài.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!